۱۴۰۲ خرداد ۱۳, شنبه

خۆت بناسە!

 


خۆت بناسە!

چارەسەری تێڕوانین ئامانجی ئەوەیە ئەو ئاسایشەت پێبدات کە خۆناسینی باش دەبەخشێت - تێڕوانینێک بۆ ئەوەی کام هەست و پاڵنەرێک حوکمڕانت دەکات و ئاگاداربوون لەوەی کە کام وێنەی خۆت و کەسانی دیکە و ژیانت هەیە هەندێکجار بە شێوەیەکی نائاگا و بەبێ بیرکردنەوە وەرتگرتووە یان تەنانەت ناچاریت لە ماوەی خولەکەدا وەریبگریت لە گەشتەکە

.

خۆناسین لە خۆیدا تەنها کۆتایی نییە. ئازادی زیاترت پێدەبەخشێت بۆ بیرکردنەوە و هەڵوێستی خۆت لەسەر ئەوەی کە چی ڕاست و مەعقولە و چۆن دەتەوێت، لەبری ئەوەی کوێرانە کۆنتڕۆڵ بکرێت یان قوربانی بیت. فێردەبیت گوێ لە دەنگی ناوەوەی خۆت بگرێت و حوکم بدەیت کەی کاتی دەربڕینی هاتووە.

چارەسەری تێگەیشتنی دەروونی داینامیکی گەشتێکی ورووژێنەری دۆزینەوە لەخۆدەگرێت بۆ ناو خودی ناوەوەت و بۆ بوونت. پێویستە ئامادە بیت بۆ هەردوو فرمێسک و پێکەنین و وروژاندن و هیوای تازە بەئاگابووەوە. دەتوانیت چاوەڕێی ئەوە بکەیت کە ئەوەی پێشتر تۆمەتبارت دەکردە سەر دایک و باوک و کەسوکار، گرنگییەکەی کەم دەبێتەوە لەگەڵ زیادبوونی توانای بەرپرسیارێتی ژیانت. هەروەها دەتوانیت چاوەڕێی ئەوە بکەیت کە لێبوردەییت بۆ دڵەڕاوکێ و بێزاری زیاد بکات. بە هەمان شێوە دەتوانیت حساب بۆ ئەو ڕاستییە بکەیت کە لەگەڵ زیادبوونی ڕێزگرتن لە خۆت، توانای مامەڵەکردن لەگەڵ کەسانی دیکەش بە ڕەچاوکردن زیاد دەکات. منداڵەکانتان دەتوانن هیوای ئەوە بن کە دایک و باوکێکی هاوسۆزتر و خەمخۆرتریان هەبێت.

نەریتی مرۆڤدۆستانە

چارەسەری تێگەیشتنی دەروونی داینامیکی سەر بە نەریتێکی مرۆڤدۆستانەیە نەک زانستی. چارەسەرکەر هەوڵدەدات یارمەتیت بدات بۆ تێگەیشتنی مرۆڤ لە خۆت و داینامیکی ناوەوەت و بەدوای ڕوونکردنەوەیەکدا ناگەڕێت لەڕووی هۆکار و کاریگەرییەوە یان کاریگەری پێشبینیکراو لەسەر ڕەفتار و بیرکردنەوەکانت دروست ناکات. ئەم دووەمیان خواستی چارەسەری CBT یە کە لەسەر بنەمای دەروونناسی زانستییە و ئامانجی بەدەستهێنانی دەرئەنجامێکی پێشوەختە دیاریکراوە لەسەر بنەمای دەستنیشانکردنی کلینیکی.

خۆڕاگری و گەشەکردنی کەسی ئامانجەکانی ئەم چارەسەرە دەروونییە نەک هەوڵی گۆڕینی تۆ یان "چارەسەر"ت. پێشمەرجی بنەڕەتی گەشبینانە: بە پشتیوانی و بەزەیی، هەموومان سەرچاوەی بنیات نراومان هەیە بۆ دۆزینەوەی ئەوەی کە لەناو خۆماندا تەندروست و ژیانییە و ڕاستییەکان لە چاودا ببینین، لە ئەزموون فێربین، سەربەخۆ بیربکەینەوە و شتێکی باش لە ژیانماندا دروست بکەین .


کەواتە ئەمە چارەسەری دەروونی نییە بۆ تۆ کە قەناعەتت هەیە وەڵامی کێشەکانت لە کەسێکی تردا بدۆزرێتەوە یان بەدوای دەرهێنەرێکدا دەگەڕێیت بۆ ژیانت. مەبەست ئەوەیە کە تۆ کۆمپاسی ناوەوەی خۆت بدۆزیتەوە و حیکمەتی شوێنکەوتنی بدۆزیتەوە.

تێڕوانین

درککردن ئەزموونێکی ڕزگارکەری "ئێستا، ئێستا تێگەیشتم!". بیرکردنەوە و هەست بە شێوەیەکی شەخسیی مانادار پێکەوە کۆدەبنەوە و هەموو شتێک بە شێوەیەکی نادیار جیاواز دەردەکەوێت.

تێڕوانین بەو مانایەیە کە دەتوانیت لەناکاو لەگەڵ خودی گەورەساڵتدا بە ڕوونی بیر لەو بارودۆخ و ئەزموونانە بکەیتەوە کە پێشتر هەرس نەدەکران و تەنها لە ئەنجامدا دڵەڕاوکێ، خەمۆکی، کردار و بڕیاری پەلەیی، ئیفلیجی کردار، سنووردارکردنی ژیان، خەمۆکی یان چالاکیی زیادەڕۆیی مانیکی، ملکەچبوون بۆ ڕێکەوتننامەکان یان کەسانی دیکە بووە , سووتانی جەستە , نیشانە جەستەییەکان - دەتوانرێت لیستەکە درێژ بکرێتەوە - و کە دامپەرێک دەخاتە سەر زەوقی ژیان و داهێنانت.


تێڕوانین واتە دەتوانیت وەهمەکان لەسەر خۆت و کەسانی تر لەناوببەیت و توانای ئەوەت هەیە بەرپرسیارێتی ژیان و داهاتووت لە ئەستۆ بگرێت بەبێ ئەوەی چاوەکانت بەڕووی واقیعدا دابخەیت، خۆت تاوانبار بکەیت یان خۆت بەزەیی بەخۆتەوە سەرقاڵ بکەیت.


تێگەیشتن بەو مانایەیە کە بەرگەی دەگریت و هیوادارین فێری ئەوە بیت کە حەزت لە سەیرکردن بێت لە دەرەوە، وەک چۆن لە چاوی کەسانی دیکەدایت - کەسێک کە هەردوو لایەنی باش و خراپی هەیە، کەسێک لە نێو کەسانی دیکەدا. تێگەیشتن تەحەدایەک دەخاتە ڕوو بۆ ئەوەی سوود لە سەرچاوە و دەرفەتەکانت وەربگریت.


تێگەیشتن بەو مانایەیە کە هەڵبژاردنەکانت هۆشیارانە و لەنگەری گرتووە لەوەی کە لە قووڵایی دڵتەوە دەتەوێت و ئەگەری واقیعی هەیە بۆی. بەهیوای ئەوەی بێ پێویست بۆ خۆت قورس نەکەیت.


بە شێوەیەکی پارادۆکسیکال تەنانەت درککردنێکی بە ئازاریش ئاسوودەیی دەهێنێت. ڕاستی لە ڕاستیدا ئازادمان دەکات.


چارەسەری تێڕوانین، کاتێک باش بێت، ورووژێنەر و سەرنجڕاکێش و چێژبەخشە بە شێوەیەکی گاڵتەجاڕانە و بیرکردنەوە و جدی و هەندێکجاریش بە ئازار. پێویستی بە پابەندبوون و وەبەرهێنانی جددی هەیە لەلایەن ئێوەوە.

تێگەیشتنە ساختەکان

کولتوورەکەمان پڕە لە دەروونناسینی نیمچە فەلسەفی کە ئاسانە بە شێوەیەکی ڕووکەش لە کتێبی یارمەتیدانی خۆ، خولی کۆتایی هەفتە، بەرنامە تەلەفزیۆنییەکانەوە هەڵیبمژرێت. ئەمە بەزۆری ئەو ڕوونکردنەوانە دەگرێتەوە کە کۆمەڵگا، منداڵی، جین یان نێر - مێ بە شێوەیەکی یەکلایەنە لە ناوەنددا دادەنێن.


زۆرجار ئەم دەستەواژە فێربووانە زیاتر وەک ئارامکەرەوە و بیانوو یان سۆزێکی گفتوگۆیی بۆ نەگرتنی ژیان بە جددی کاردەکەن. مەرج نییە بیرکردنەوەکان درۆ یان شێت بن - ئەوە شێوازی باوەشکردنە کە وایان لێدەکات تێڕوانینێکی ساختە بن. دەبێت بتوانیت بیرکردنەوەکانت بەکاربهێنیت بۆ بیرکردنەوە.


جیاوازییەکی یەکلاکەرەوە هەیە لە نێوان ڕوونکردنەوەی ئەوەی کە تۆ خراپ مامەڵەت لەگەڵ ئەو کەسانەدا کردووە کە لە نزیکترینەوەن بەهۆی ئەوەی منداڵیت دڵخۆش نەبووە و لێدانت بەو تێگەیشتنەی کە لە ڕاستیدا ڕێگەت پێدەدەیت ئازار بچێژن چونکە خۆت خراپت کردووە.

جۆرەکانی چارەسەری تێگەیشتن

چارەسەرە تێڕوانینەکان بە چەندین جۆر ڕوودەدەن و پەیوەندییان بە شیکاری دەروونی فرۆیدەوە هەیە یان وەک پەرەسەندنێک لە هەمان شت یان وەک ناڕەزایەتییەک بەرامبەر بە هەندێک لایەنی تیۆری دەروونشیکاری. وەک زاراوە جیاوازەکانی یەک زمان وان و لە کۆتاییدا هەر چارەسەرکەرێک بە پێی کەسایەتی خۆی شێوازی کارکردنی خۆی دەدۆزێتەوە.


ئەو چەمکانەی کە ڕەنگە تووشی ببیت بریتین لە، جگە لە شیکاری دەروونی، کە پێویستی بە ٣ - ٥ دانیشتن هەیە لە هەفتەیەکدا بۆ ماوەی چەند ساڵێک، چارەسەری دەروونی شیکاری دەروونی، چارەسەری پەیوەندییەکانی شت، چارەسەری جونگیان، چارەسەری دەروونی ئاراستەکراوی جەستە، چارەسەری گێستاڵت و درامای هێما.


ئازادانە بخوێنەوە و بیربکەرەوە، بەڵام پێت وا نەبێت کە دەتوانرێت بخوێنرێتەوە کە جۆرێکی دیاریکراو بە تایبەتی بۆ تۆ گونجاوە. جیاوازی نێوان خوێندنەوە دەربارەی شێوازێکی چارەسەرکردن و بەشداریکردن تێیدا ئەوەندە گەورەیە کە ئەمە ناتوانرێت.


هیچ بەڵگەیەکی زانستی نییە کە یەکێک یان ڕێبازەکەی دیکەش باشتر بێت - بە پێچەوانەوە، لێکۆڵینەوەکان بە ڕوونی ئاماژە بەو ڕاستییە دەکەن کە ئەزموون و کەسایەتی و پابەندبوونی چارەسەرکەر، بە تێکەڵاوبوون لەگەڵ وەبەرهێنانەکەت، کوالیتی چارەسەرەکە دیاری دەکات.

سایکۆداینامیک لە بەرامبەر ڕێبازی مەعریفی.

ئێستا زۆرێک لە ئێمە هیوادارین کە ئەو دوو ڕێبازە بتوانرێت لەگەڵ یەک چارەسەرکەردا یەکبخرێن و ناکۆکییەکانی نێوان قوتابخانە جیاوازەکان بچێتە مێژووەوە. سوودی تایبەتی دەبێت بۆ ئەو کەسانەی کە هەست بە ناخۆشییەکی زۆر دەکەن و بەهۆی دڵەڕاوکێ و نیشانە جۆراوجۆرەکانەوە کەمئەندامن. لە سەرەتای چارەسەرکردنەکەدا، مرۆڤ دەتوانێت دواتر سوود لە کارایی ئەندازیاریی شێوازی کاری مەعریفی وەربگرێت و کاتێک خراپترین کێشەکان کەمبوونەتەوە، لەوانەیە لەگەڵ شێوازی کارکردنی دەروونیداینامیکدا قووڵتر بچێتەوە

Know yourself!

Insight therapy aims to give you the security that good self-knowledge gives - insight into which emotions and motives govern you and awareness of which images of yourself, others and life you have sometimes unconsciously and without thought adopted or even forced to adopt during the course of the journey.

Self-knowledge is not just an end in itself. It gives you greater freedom to rethink and take your own stand on what is right and reasonable and how you want it, instead of being blindly controlled or a victim. You learn to listen to your own inner voice and judge when it is time to express it.

Psychodynamic insight therapy involves an exciting journey of discovery into your inner self and into your becoming. You must be prepared for both tears and laughter, excitement and newly awakened hope. You can expect that what you previously blamed on parents and relatives will decrease in importance as your ability to take responsibility for your life increases. You can also expect your tolerance for anxiety and frustration to increase. Likewise, you can count on the fact that as your self-respect increases, so will your ability to treat others with consideration. Your children can hope to have a more empathetic and caring parent.

Humanist tradition

Psychodynamic insight therapy belongs in a humanistic rather than a scientific tradition. The therapist seeks to help you to human understanding of yourself and your inner dynamics and does not seek an explanation in terms of cause and effect or exert predictable influence on your behavior and thoughts. The latter is the ambition of CBT therapy, which is based in scientific psychology and aims to achieve a pre-defined outcome based on a clinical diagnosis.

Self-reflection and personal development are the goals of this psychotherapy rather than seeking to change you or "cure" you. The basic premise is optimistic: with support and compassion, we all have the built-in resources to find what is healthy and vital within us and see the truth in the eye, learn from experience, think independently and make something good out of our lives.


So this is not a psychotherapy for you who are convinced that the answers to your problems can be found in someone else or who are looking for a director for your life. The intention is for you to find your own inner compass and the wisdom to follow it.

insight

Realizing is a liberating experience of "Now, now I understand!". Thought and feeling come together in a personally meaningful way and that everything seems subtly different.

Insight means that you can suddenly think clearly with your adult self about conditions and experiences that were previously indigestible and only resulted in anxiety, brooding, rash actions and decisions, action paralysis, life restrictions, depression or manic overactivity, submission to conventions or other people, burnout , physical symptoms - the list can be made long - and which put a damper on your zest for life and creativity.


Insight means that you can do away with illusions about yourself and others and are able to take responsibility for your life and future without closing your eyes to reality, blaming yourself or indulging in self-pity.


Insight means that you endure and hopefully learn to like being seen from the outside, as you are in the eyes of others - a person with both good and bad sides, a person among other people. Insight presents a challenge to take advantage of your resources and opportunities.


Insight means that your choices are conscious and anchored in what you want deep down and have realistic possibilities for. Hopefully you won't make it unnecessarily difficult for yourself.


Paradoxically, even a painful realization brings relief. The truth actually sets us free.


Insight therapy, when it's good, is exciting and interesting and enjoyable in a humorous, thoughtful, serious, and sometimes painful way. It requires commitment and serious investment on your part.

Pseudo insights

Our culture is filled with quasi-philosophical psychologizing that is easy to absorb superficially from self-help books, weekend courses, TV shows. This usually applies to explanations that place society, childhood, genes or male - female one-sidedly in the center.


Often these learned phrases serve more as tranquilizers and excuses or conversational charms for not taking life seriously. The thoughts don't have to be false or crazy - it's the way you embrace them that makes them pseudo-insights. You must be able to use your thoughts to think.


There is a decisive difference between explaining that you treated those closest to you badly because your childhood was unhappy and being hit by the realization that you are actually letting them suffer because you yourself have done badly.

Variants of insight therapy

Insight therapies occur in many varieties and are related to Freud's psychoanalysis either as a development of the same or as a protest against some side of psychoanalytic theory. They are like different dialects of the same language and each therapist eventually finds his own way of working in accordance with his own personality.


Concepts you may come across are, in addition to psychoanalysis, which requires 3 - 5 sessions per week for several years, psychoanalytic psychotherapy, object relations therapy, Jungian therapy, body-oriented psychotherapy, gestalt therapy and symbol drama.


Feel free to study and ponder, but don't think that it is possible to read that a certain variant would be particularly suitable for you. The difference between reading about a therapy method and participating in it is so great that this is not possible.


There is no scientific evidence that one or the other approach would be superior either - on the contrary, research clearly points to the fact that the therapist's experience, personality and commitment, in combination with your investment, determine the quality of the therapy.


 


The psychodynamic versus the cognitive approach.

Many of us now hope that the two approaches will be able to be integrated with the same therapist and that the conflicts between the different schools will go down in history. It would be of particular benefit to people who feel very unwell and are disabled by anxiety and various symptoms. At the beginning of the treatment, one can then take advantage of the engineering efficiency of the cognitive work method and, when the worst problems have subsided, possibly go deeper with the psychodynamic work method.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر