ویژدان شتێکی زگماکییە؛ مرۆڤەکان لەگەڵیدا لەدایک دەبن.
ئەو بیرۆکەیەی کە ویژدان زگماکییە- کە مرۆڤەکان بە هەستێکی ئەخلاقی لەدایک دەبن- چەمکێکی لە مێژینە و مشتومڕ لەسەرە لە فەلسەفە، دەروونناسی و زانستی دەماردا.
دەرونناسی کومەلایەتی
ویژدان شتێکی زگماکییە؛ مرۆڤەکان لەگەڵیدا لەدایک دەبن.
ئەو بیرۆکەیەی کە ویژدان زگماکییە- کە مرۆڤەکان بە هەستێکی ئەخلاقی لەدایک دەبن- چەمکێکی لە مێژینە و مشتومڕ لەسەرە لە فەلسەفە، دەروونناسی و زانستی دەماردا.
ڕەزا پەهلەوی و وەهم و وەهمی ئەم منداڵەی محەممەد ڕەزا، جەمدانکی هەلدەگرت و هەلدەهات وبنەمالی هەڵاتوو، و تەنیا هەڵدێن.
وەهم و هێم چییە؟
ڕەزا پەهلەوی و لایەنگرانی زۆر بە خراپی سوکایەتی بە حیزبە سۆسیالیستی مرۆڤدۆستەکان دەکەن، لە کاتێکدا ئەگەر چەپەکان نەبوایە هەرگیز ڕێگەیان بەو ئاژەڵانە نەدەدرا لە وڵاتانی جیاوازدا بمێننەوە. وە ڕەزا پەهلەوی خۆی نازانێت چ جۆرە بیرکردنەوەیەکی هەیە و خۆیشی لە کاروباری خۆی تێناگات و پێی وایە بە هاوکاری وڵاتێکی بێگانە وەک باوک و باپیری بە خێرایی دەتوانێ دەست بەسەر دەسەڵاتدا بگرێت و کەس ناتوانێت بەرامبەری بوەستێت چونکە وڵاتێکی بێگانە لە پشتیەوەیە. ئەم وەهم و خەونەی پەهلەوی بۆ لایەنگرانی بۆتە جۆرێک لە نەخۆشی دەروونی ڕۆژانە.
چون بەتوانین کەسایەتیکی کاریزماتیک بین و چون فیربین؟
پرسیارێکی سەرنجڕاکێش و گرنگ و ژیانی ڕەفتاری لەم ڕۆژگارەدا. خەڵک لە ئەلفوبێیەک بابەتێکی ساختە دروست دەکەن 🌟
ڕەفتاری کاریزماتیک (یان هەبوونی کاریزما) بە واتای هەبوونی کاریگەری ئەرێنی و فەرمانکردن بە ڕێزگرتن و ئیلهامبەخشین بۆ ئەوانی تر. کاریزما زگماکی نییە — دەتوانرێت فێربێت و بەهێز بکرێت.
دەرونناسی ژن و پێاو
دەرونناسی ژن و پێاو (یا جندر و پەیوەندیدانیان بە ژن و پێاو) بەرەوپێشەیەکی زۆرە و پارەیەکی مەزنە کە تێگەیشتوە بە چەندین فاکتۆری فیزیەکی، کلتووری، ئامانجی جەندەری و پارەیەکی سیاسەتی. جندر بەرەوپێشەیەکی ڕوونیە که لەگەڵ فیزیەکی جەندەری (ژن و پێاو) نەکەیە.
گفتوگۆ لەگەڵ چەند پرۆفیسۆرێک سەبارەت بە نەخۆشی دەروونی ڕەگەزپەرستی
ڕەگەزپەرستی نەخۆشییەکی دەروونی یان نە بەلی رەگەزپرستی خۆشییەکی دەروونییە، چونکە مەبەستی توندوتیژییە، بەڵکو ڕەفتارێکی کۆمەڵایەتی و باوەڕێکی ناڕاستە کە ڕەگ و ڕیشەی لە هۆکارە کولتووری و کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکانەوە هەیە و بە "نەخۆشی دەروونی" یان "نەخۆشی ڕەگەزی و ئایینی" وەسف دەکرێت. لە ڕاستیدا ڕەگەزپەرستی وەک مەیلێکی دەروونی کە مرۆڤ دەباتە سەر حوکمدان و جیاکاری بەرامبەر بە کەسانی دیکە لەسەر بنەمای ڕەگەز یان ئایین، هەروەها وەک نەخۆشییەک کە لە مێشکی کەسی نەخۆشدا گەشە دەکات.
'شیرین هاوکارم توانی یەکێک لە ئەندامانی پێشووی ڕێوی کورد بدۆزێتەوە. بوون بە ئەندامی ناتو لە سەر حیسابی کورد
سوید خۆی ڕێوی کوردی ڕێکخست بۆ ئەوەی بتوانێت هەموو کۆمەڵە ڕۆشنبیرییە کوردییەکان لە سوید دابخات، چونکە ئەردۆغان داوای لە سوید کرد هەموو کۆمەڵە کوردییەکان دابخات و هەروەها ناڕەزایەتی کوردەکانیش لە دژی تورکیا قەدەغە بکات.
سوید خۆی ڕێوی کوردی ڕێکخست بۆ ئەوەی بتوانێت هەموو کۆمەڵە ڕۆشنبیرییە کوردییەکان لە سوید دابخات، چونکە ئەردۆغان داوای لە سوید کرد هەموو کۆمەڵە کوردییەکان دابخات و هەروەها ناڕەزایەتی کوردەکانیش لە دژی تورکیا قەدەغە بکات.
لیدوان و یان قسە کردن پیچەوانەیی هەست و ویستی خۆت دەبیت هوویی نەخوشینی دەروننیی
من قەت باوەرم بە قسەکانی برەیک کەس نییە و نەبووە بەلام چتیک لە ئیرەدا جیگای پرسیارە
ئەویش ئەوییە کەسانێک لە ژیر هەرەشەیی هیزە ئەمنیەکانی کۆماری ئیسلامیدا جار جارەیک قسەوباسێک دەکەن.
بەشی دوهەم میژووی کوردە و سومەریەکان بابەتیەکی زۆر گرنگ و تێکڕایە لە ڕووی مێژوویی، کە پەیوەندیداری زۆری هەیە بەسەرەتای ژیان و شاریزای مرۆیی لە ناوچەی میانەڕۆژ (مەبەستی ناوچەی میانەی رۆژئاوا، ڕۆژئاوای کوردستان، عێراق، و سوریا).
💠 سەرەتا: سومەریەکان
ئاڵۆزی باڵادەستی نەخۆشییەکی دەروونییە
بەڵێ، ئاڵۆزی باڵادەستی (یاخود Mania) پارچەیەکە لە نەخۆشییە دەروونییەکان و بە تایبەتی لە چوارچێوەی نەخۆشی Bipolar Disorder ـەوە (ئەو نەخۆشییەی کە کەسەکە لە نێوان دوو دۆخی زۆر بەهەست و زۆر کەمەهەست گەڕا دەکات).
مانیا یان ئاڵۆزی باڵادەستی چییە؟
مێژووی #فێمینیزم، یان بزووتنەوەکانی ژنان بۆ بەدەستهێنانی مافی یەکسان لەگەڵ پیاوان، لە چەند شەپۆل یان قۆناغی سەرەکیدا دەکۆڵرێتەوە. هەر شەپۆلێک بە ئامانج و چوارچێوەی کۆمەڵایەتی خۆی پێناسە دەکرێت. لە خوارەوە بە کورتی پێداچوونەوە بە مێژووی فێمینیزم دەکەین لە ڕووی ئەم شەپۆلانەوە:
ژنان دەبینە بە بن بە سەرۆک کۆمار سەرۆک ئەرکان
ئەگەر ژنان حوکمڕانی جیهان بکەن و دەسەڵاتیان هەبێت دەتوانین بە ئاشتی و ئارام و ئارامییەوە بژین. و لە ئازادی و دیموکراسی ڕاستەقینەدا. ژن بە واتای مرۆڤایەتی ڕاستەقینە دێت.
بیماری روانی زن سیزانه بعضی وقتها نیز خود زنانی نیز به این بیماری مبتلا میشوند از راه شسشویی مغزی و حقوق زنان را نادیده میگیرند. بعضی از زنانی که حقوق خویش را نادید میگیرند کسانی هستند که با احزاب آشنا شده اند یا زیر فشار مجبورند چیزهای که در منافع حزبشان که یک حزب مردسالار میباشد بگویند شخصپرستی برتری از حقوق خویش
بیماری زنستیزی" به نوعی از تفکر، رفتار، و نگرشهای نادرست و تبعیضآمیز نسبت به زنان اشاره دارد. این مشکل معمولاً به صورت ناآگاهانه یا آگاهانه در جامعهها وجود دارد و به شکلهای مختلف در عرصههای مختلف زندگی مانند سیاست، اقتصاد، خانواده، و حتی در زبان و فرهنگ ظهور پیدا میکند. زنستیزی به معنای بیاحترامی یا حتی نفرت نسبت به زنان است و در نتیجه منجر به نقض حقوق، تبعیض در فرصتهای شغلی، خشونت خانگی، و محدود شدن توانمندیهای زنان میشود.
چونیەتی درۆست بوونی بیرۆکی کویلایەتی لە کوردستان و ناوچەکە ،، نەخۆشیەکانی تاکگەرایی و پەروردی کویلایەتی چۆن دەچنە ناو مێشکی مرۆڤەکانەوە؟
شیکارییەکی دەروونی بۆ هۆکاری تاکگەرایی ، پەروەردی کویلایەتی لەناو هەندێک لایەنی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئاسیا.
ئێمە #چیمان دەوێت لە#داهاتووی# ئێران؟ بەشی یەکەم
1-ئازادیی تەواو و یەکسانی ژن و پیاو. ژنان مافی سەفەر و جوڵەیان هەیە بەبێ مۆڵەتی کەسانی تر.
٢-ئازادی ئافرەتان بۆ پۆشینی جلوبەرگ بەو شێوەیەی کە خۆیان ئارەزووی دەکەن. تەنها ژنان و کچان خۆیان بڕیار دەدەن. هیچ کەسێکی تر مافی ئەوەی نییە دەستوەردان لە جلوبەرگی ئافرەتان بکات. گەشت و جووڵە بەبێ مۆڵەتی کەسانی تر.
دیموکراسی سیستمێکی حوکمڕانییە کە دەسەڵات لە دەستی خەڵکدایە و ڕاستەوخۆ لەلایەن ئەوانەوە یان لە ڕێگەی نوێنەرانی هەڵبژێردراوەوە مومارەسەی پێدەکرێت. زۆرجار ئەمە کورتکراوەی “حکومەت لەلایەن خەڵکەوە”. ئەمەش بەو مانایەیە کە هاوڵاتیان مافی ئەوەیان هەیە بەشداری بڕیاردان بکەن، یان ڕاستەوخۆ یان لە ڕێگەی بەرپرسانی هەڵبژێردراوەوە و ئیرادەیان لە چۆنیەتی بەڕێوەبردنیاندا ڕەنگ دەداتەوە.