ناوچەی جوڵەی تەواوکەری مێشک.

 

ناوچەی جوڵەی تەواوکەری مێشک.

لە ژیانی ڕۆژانەتدا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی کارە بێکۆتاکان ئەنجام دەدەیت، بەبێ ئەوەی بیر لەوە بکەیتەوە کە چۆن ئەنجامی دەدەیت و کام پێکهاتەی مێشک بەشدارە. ناوچەی جوڵەی تەواوکەر بەرپرسیارە لە زۆرێک لەم کردارانە.

قۆڵۆنی جووڵەیی ناوچەیەکی قۆرغی نوێیە کە بەرپرسە لە کۆنترۆڵکردنی هەریەک لە جوڵەکانمان. دەکەوێتە ناو لوولەی پێشەوە و پێکدێت لە قۆڵۆنی جوڵەی سەرەتایی و قۆڵۆنی پێش جووڵە و ناوچەی جوڵەی تەواوکەر.

لەم بابەتەدا سەرنج دەخەینە سەر ئەو بوارەی دوایی. ئێمە پێداچوونەوە بە پێکهاتەکانی و ئەرکەکانی و ئەو گۆڕانکاریانەی کە لەوانەیە لە ئەنجامی زیان یان جۆرەکانی تری کاریگەریدا تووشی بێت.

ناوچەی ماتۆڕی تەواوکەر

ناوچەی جووڵەی تەواوکەر سێیەمی پشتەوەی گیرۆسی پێشەوەی سەرەوە داگیر دەکات و جوڵەی دۆخی جەستەیی ڕێکدەخات. خانە دەمارەکانی بەیەکەوە بەستراوەتەوە بە بڕبڕەی پشتەوە. لە ئەنجامدا ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە کۆنترۆڵکردنی ڕاستەوخۆی جووڵەدا. لە ڕاستیدا چالاکییەکەی تەنیا بۆ دەستپێکردنی کردارەکان پەیوەندیدار نییە، بەڵکو بۆ ئامادەکردن و چاودێریکردنیش پەیوەندیدارە.

هاندانی کارەبایی ئەم ناوچەیە دەتوانێت بەرزبوونەوەی قۆڵی بەرامبەر و لادان لە سەر و چاوەکان و گرژبوونی هاوبەشی دوولایەنەی ماسولکەکانی شان و قاچەکان بەرهەم بهێنێت. زۆربەی ئەم جوڵانە بە گرژبوونی تونیکی جۆری دۆخی جەستەیی وەسف دەکرێن.

ناوچەی جووڵەی تەواوکەر لە ناوچەی جووڵەی پێش تەواوکەر پێکدێت و پەیوەندی بە کێڵگەی چاوی تەواوکەرەوە هەیە. ئەم سێیە پێکەوە کۆمپلێکسی جووڵەی تەواوکەر پێکدەهێنن (Nachev, Kennard & Husain, 2008). تایبەتمەندییە ئەناتۆمی و فیزیۆلۆژییە دەمارییەکانی هەریەکەیان تەواو جیاوازن.

بە بەراورد لەگەڵ ناوچە جووڵەییە سەرەتاییەکان، کۆمپلێکسی جووڵەیی تەواوکەر هەستیاری زیاتر نیشان دەدات بەرامبەر بەو ئەرکانەی کە کردارەکە مەودای فراوانتری هەیە و لەلایەن ژینگەی دەرەکی دەستبەجێەوە دیاری نەکراوە. کاریگەری کۆی دەتوانێت دەستوەردان بکات لە جێبەجێکردن و نەهێشتنی کردارەکان.

جوڵاندنی چاو و سوڕاندنی سەر کەمێک و بەرزکردنەوەی قۆڵ و چەندین کردەی تر پەیوەستن بەم ناوچەیە.

ئەرکەکان

جوڵە سادەکان بە ناوبژیوانی چالاککردنی ناوچەی جوڵەی سەرەتایی و قۆڵۆنی هەستەوەرییە. ناوچەی جوڵەی تەواوکەر لەگەڵیان بەشدارە لە ئامادەکردن و دەستپێکردن و چاودێریکردنی جوڵە ئاڵۆزەکان.

لە ڕێگەی لێکۆڵینەوە لە سوڕی خوێنەوە، تێبینی کراوە کە ڕۆیشتنی خوێن لە ناوچەی جوڵەی سەرەتایی زیاد دەکات و درێژ دەبێتەوە بۆ ناوچەی تەواوکەر لە کاتی جێبەجێکردنی جوڵە ئاڵۆزەکاندا. بەڵام کاتێک هەمان زنجیرە تەنها لە ڕووی دەروونییەوە ئەنجام دەدرێت، تەنها لە ناوچەی جوڵەی تەواوکەردا ڕۆیشتنی خوێن زیاد دەکات.

توێژینەوەکان کە بە دەنگدانەوە موگناتیسی کارایی (FMR) و بە تۆمۆگرافی دەردانی پۆزیترۆن (PET) ئەنجامدراون بەشدارییەکی بەرچاوی ناوچەی جووڵەی تەواوکەریان لە کۆنترۆڵکردن و دەستپێکردنی جووڵە و زنجیرەکانی ئەرکەکاندا دۆزیەوە.

هەروەها توێژەران دیارییان کردووە کە ئەم ناوچەیە تەنها ناوچەیەکی تایبەت نییە بۆ جووڵە، بەڵکو بەشێکی تێکەڵاوی هەستیاری جوڵەیە. بەڵام مەبەستی سەرەکییەکەی کارکردنی جووڵەیە. هەروەها ئەم بوارە دەستوەردان دەکات لە:

هەماهەنگی دوو دەستی.

وەرگرتنی هاندەری هەستیاری.

وەرگرتنەوە و دووبارەکردنەوەی ئەرکە فێربووەکان.

فێربوونی جووڵەیی لە زنجیرەکانی جووڵە.

وەک پەیوەندییەک لە نێوان سیستەمی لیمبیک و ئامێری جووڵەییدا کاردەکات.

کاتێک ئەم ناوچەیە زیانێکی زۆری پێدەگات، ئەگەری ئەوە هەیە کە هەندێک جوڵە کە خێرایی بەرزیان تێدایە بۆ هەمیشە کاریگەرییان لەسەر بێت.

تێکچوونەکان

ئەم حاڵەتە دەرئەنجامی نەشتەرگەری یان برینداربوونی ئەم ناوچەیە. ڕاستەوخۆ دوای ئەوە وەک نیوە لاوازی بەرامبەر دەردەکەوێت.

ئەوانەی بەدەست تێکچوون لە ناوچەی جووڵەی تەواوکەردا دەناڵێنن کەمبوونەوەی توندی چالاکیی جووڵەیی خۆبەخۆی بەرامبەر نیشان دەدەن. هەروەها تووشی ئیفلیجی دەموچاو و تێکچوونی قسەکردنی خۆبەخۆ دەبن. جگە لەوەش جوڵەی نائیرادی کۆتاییەکان باو و ئاساییە. سەرەڕای ئەوەش، ڕەنگە نیشانەکە لەگەڵ نیوە ئەتاکسیا، نیوە ئەپراکسیا، هێمینەگلێکت، زیادە ڕەفڵەکسیا و بەرزبوونەوەی تۆنیدا بێت.

بەزۆری چاکبوونەوەی جووڵە نزیکەی یازدە ڕۆژ دوای نەشتەرگەری تەواو دەبێت. بەڵام ڕەنگە توانای جوڵەی ورد تا نزیکەی دوو بۆ شەش هەفتە دواتر چاک نەبێتەوە. جگە لەوەش، ئەو ئەرکە ئاڵۆزانەی کە پێویستیان بە کارامەیی تایبەت هەیە، هەروەها ئەو جوڵانەی کە بە خێرایی بەرز ئەنجام دەدرێن، دەتوانن بۆ هەمیشە کاریگەرییان لەسەر بێت. ئەم دەرئەنجامە درێژخایەنانەی خوارەوە لەوانەیە ڕوو بدەن:

گۆڕانی جوڵەی ورد بە دەستەکان.

سۆز و خۆشەویستی لە جوڵە وردە یەک لە دوای یەکەکانی هەردوو دەستدا. ئەمە بە تایبەتی بۆ ئەو ئەرکە ئاڵۆزانە ڕوودەدات کە پێویستیان بە جێبەجێکردنی خێرا یان لێهاتوویییەکی زۆر هەیە.

هەروەها سەرهەڵدانی تێکچوونی زمان لە حاڵەتەکانی زیانگەیاندن بەم ناوچەیەدا دەستنیشان کراوە. دەتوانێت بەو مانایە بێت:

ئیکۆلالیا

پارافازیا

زمانی کەم ڕژاو

زمانی تەلەگرافی

بە کورتی، ناوچەی جووڵەی تەواوکەر ناوچەیەکی گرنگی قژە بۆ پلاندانان، دەستپێکردن و چاودێریکردنی جووڵەکان. هەرچەندە ئەرکەکانی بە ڕوونی پێناسە نەکراون و چەندین ڕۆڵ لەبەرچاو گیراوە، بەڵام ئەم بوارە ناوەندییە بۆ بەردەوامی کردارە ئاڵۆزەکان و لە هەماهەنگی جووڵە دەستییەکان.

Supplementary motor area of the brain.

In your daily life, you perform endless actions automatically, without thinking about how you perform them and which brain structures are involved. The supplementary motor area is responsible for many of these actions.

The motor cortex is a neocortical area responsible for controlling each of our movements. It is located in the frontal lobe and consists of the primary motor cortex, the premotor cortex and the supplementary motor area.

In this article, we will focus on the latter area. We will review its components, its functions and the changes it may suffer as a result of damage or other types of impact.

Supplementary motor area

The supplementary motor area occupies the posterior third of the superior frontal gyrus and coordinates postural movements. Its nerve cells are interconnected with the spinal cord. Consequently, it plays an important role in the direct control of mobility. In fact, its activity is not only relevant for initiating actions, but also for preparing and monitoring them.

Electrical stimulation of this area can produce elevations of the opposite arm, deviations of the head and eyes, and bilateral synergistic contractions of the muscles of the trunk and legs. Most of these movements are described as tonic contractions of the postural type.

The supplementary motor area consists of the pre-supplementary motor area and is related to the supplementary eye field. Together, the three make up the supplementary motor complex (Nachev, Kennard & Husain, 2008). The anatomical and neurophysiological characteristics of each are completely different.

Compared to the primary motor areas, the supplementary motor complex exhibits greater sensitivity to tasks where the action has a broader scope and is not specified by the immediate external environment. The influence of the whole can interfere with the execution and omission of actions.

Moving the eyes, turning the head slightly, raising the arms and many other actions are connected to this area.

Functions

Simple movements are mediated by activation of the primary motor area and sensory cortex. The supplementary motor area is involved with them in the preparation, initiation and monitoring of complex movements.

Through the study of blood circulation, it has been observed that blood flow increases in the primary motor area and extends to the supplementary area during the execution of complex movements. But when the same sequence is performed only mentally, it increases blood flow only in the supplementary motor area.

Research conducted with functional magnetic resonance (FMR) and with positron emission tomography (PET) discovered significant participation of the supplementary motor area in the control and initiation of movement and the sequences of tasks.

The researchers also specified that this area is not just an exclusive area for movement, but a mixed sensorimotor part. But its primary purpose is motor function. This area also intervenes in:

Bimanual coordination.

Reception of sensory stimuli.

Retrieval and repetition of learned tasks.

Motor learning of movement sequences.

It acts as a link between the limbic system and the motor apparatus.

When this area is damaged, it is likely that certain movements that involve high speeds will be permanently affected.

Disorders

This condition is a consequence of surgery or injury to this area. Immediately afterwards it manifests as contralateral hemiplegia.

Those suffering from disturbances in the supplementary motor area show a severe reduction in contralateral spontaneous motor activity. They also experience facial paralysis and impaired spontaneous speech. In addition, involuntary movement of the extremities is common. In addition, the syndrome may be accompanied by hemiataxia, hemiapraxia, hemineglect, hyperreflexia and hypertonicity.

Movement recovery is usually complete about eleven days after surgery. But fine motor skills may not recover until about two to six weeks later. In addition, complex tasks that require special skills, as well as movements performed at high speeds, can be permanently affected. The following long-term consequences may occur:

Changes of fine movements with the hands.

Affections in the alternating fine movements of both hands. This is especially the case for complex tasks that require quick execution or great skill.

The onset of language disorders has also been detected in cases of damage to this area. It can mean:

Echolalia

Paraphasias

Hypofluent language

Telegraphic language

In summary, the supplementary motor area is an important cortical area for planning, initiating and monitoring movements. Although its functions are not clearly defined and multiple roles are considered, this area is central to the continuity of complex actions and to the coordination of manual movements.