زەنگی دەنگ لە گوێچکەکاندا دێت دەتوانیت خواردنی باش بخۆیت بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ زەنگی دەنگ

 

لینک

زەنگی دەنگ لە گوێچکەکاندا دێت دەتوانیت خواردنی باش بخۆیت بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ زەنگی دەنگ

سیتۆستاتیک (سیسپلاتین، میتۆترێکسات)، میزهەڵگرەکانی لوپ (فورۆسێمید) و دژە زیندەیی ئەمینۆگلیکۆساید (سترێپتۆمایسین، جێنتامایسین، نێتیلمیسین) ئەو دەرمانانەن کە بە تەنیا یان بە تێکەڵاو دەبنە هۆی لەدەستدانی بیستن و زەنگی دەنگ. زەنگی دەنگ لە پەیوەندی لەگەڵ هەوکردنی گوێ دەتوانێت نیشانەی کاریگەری ژەهراوی بێت لەسەر گوێی ناوەوە.

لەدەستدانی بیستن و بیستن

 ئەو خواردنەی کە بۆ بیستن باشە

 توێژەران دەستیان کردووە بە گرنگیدانی زیاتر بە خۆراک و بیستن.  بۆ نموونە خواردنە بێسوودەکان توانای بیستن تێکدەدەن، لەکاتێکدا بڕێکی زۆر ماسی سوودی هەیە، توێژینەوەیەکی نوێی سویدی دەریدەخات.  لێرەدا بخوێنەرەوە کە چی بۆ بیستنەکەت باشە.

 توێژەران دەستیان کردووە بە گرنگیدانی زیاتر بە خۆراک و بیستن.  بۆ نموونە خواردنە بێسوودەکان توانای بیستن تێکدەدەن، لەکاتێکدا بڕێکی زۆر ماسی سوودی هەیە، توێژینەوەیەکی نوێی سویدی دەریدەخات.  لێکۆڵینەوەیەکی دیکە لەسەر مشک دەریدەخات کاتێک مادەیەکیان پێدرا کە لە شەرابدا هەیە کە ناوی (ریسڤێراترۆل)ە، ئەگەری ئەوە کەمتر تووشی زیانی ژاوەژاو ببن دوای ئەوەی بۆ ماوەیەکی زۆر بەردەنگی دەنگە بەرزەکان بوون.

 هەروەها زانراوە کە هەندێک ڤیتامین و دژە ئۆکسێنەر یارمەتی پاراستنی بیستن باشتر دەدەن.

 ڤیتامینەکان گرنگن

 ڤیتامین D بەرپرسە لە هەڵمژینی کالیسیۆم کە پێویستە بۆ ئەوەی ئێسکمان بەهێز بێت.  کەمی ئەم ڤیتامینە دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی ئێسک لە گەورەکاندا، کە بارستەی ئێسک لە گوێچکەکاندا ڕەق دەبێتەوە و دەبێتە کونیلەدار.

 ڤیتامین D لە زەیتی جگەری ماسی کود، زەیتی ماسی، سەلەمون، ماکرێل، تونە، جگەر و زەردێنەی هێلکەدا هەیە.

 ڤیتامین A، بە تێکەڵکردنی لەگەڵ ڤیتامین C و E و مەگنیسیۆم، ڕێگری دەکات لە دروستبوونی ڕادیکاڵە ئازادەکان (ماددە کارلێککەرەکانی زۆر) لە کاتی بەرکەوتنی ژاوەژاودا، ئەمەش شتێکی باشە.

 ڤیتامین A لە برۆکلی، سکواش، سپێناخ، سەوزەی شلغم، گێزەر، کانتالۆپ، پەتاتەی شیرین، قووتە، قەیسی، جگەر، شیر، کەرە، پەنیر و هێلکەی تەواودا هەیە.

 ڤیتامین سی لە برۆکلی، بیبەری سەوز و سوور، کەلەرم، قەیسی سپی، کالی، بروکسل، لیمۆ، ئەناناس، شووتی و میوەی لیمۆدا هەیە.

 ڤیتامین E لە میکرۆبی گەنم و سەوزەی گەڵا سەوز و مارگارین و زەیتی ڕووەکیدا هەیە.

 مەگنیسیۆم لە بەرهەمە شیرەمەنیەکان، گۆشت، ماسی، پەلەوەر، سەوزە و پەلەوەریدا هەیە.

 ڤیتامین B12 و فۆلیک ئەسید و مەنگەنیز

 ڤیتامین B12 بەشدارە لە باشترکردنی توانای بیستن، لەنێو شتەکانی تردا، لەڕێگەی ڕێکخستنی دروستبوونی خڕۆکە سوورەکانی خوێن و ڕێگریکردن لە هەوکردنی دەنگە دەنگ.

 ڤیتامین B12 لە بەرهەمە شیرەمەنیەکان و هێلکە و گۆشتی بێ چەوری و خواردنە دەریاییەکاندا هەیە.

 ترشی فۆلیک و مەنگەنیز

 ترشی فۆلیک بەرهەمهێنانی هۆمۆسیستئین کەمدەکاتەوە کە پێدەچێت هۆکاری هەندێک جۆری لەدەستدانی بیستن بێت، هەروەها سوڕی خوێن بۆ پێکهاتەکانی ناوەوەی گوێ زیاد دەکات.

 ترشی فۆلیک لە جگەری گۆشتی مانگا، سپێناخ، سپێناخ، نۆک سەوز، برۆکلی، ئەڤۆگادۆ، کاهوو، فستق، ئاوی تەماتە، هێلکەی تەواو، شووتی، پاپایا، مۆز، کانتالۆپدا هەیە.

 مەنگەنیز توانای بیستن باشتر دەکات چونکە پاڵپشتی دروستبوونی شانە بەستەرەکان و ئێسکەکان دەکات.  هەروەها مەنگەنیز پێویستە بۆ پەیوەندی نێوان مێشک و دەمارەکان.  ئەگەر ئاستی مەنگەنیزت کەم بوو، بە ئەگەرێکی زۆرەوە تووشی هەوکردنی دەنگت دەبێت.

 مەنگەنیز لە سێو، قەیسی، ئەڤۆگادۆ، فاسۆلیا، ئەناناس، توو، کشمشی، کەلەرم، زەردێنەی هێلکە، پەلەوەری و گوێزی سنەوبەردا هەیە.

 ئەگەر برۆکلی و هێلکە و ماسی بخۆیت و پەرداخێک شیری لەگەڵ بخۆیتەوە، ئەوە ژەمێکی ئێوارەی خۆپارێزی تەندروستە بۆ بیستنەکەت.  پاشان جگەرەکە بەجێبهێڵە، گوێچکەکانت بخەرە ناوەوە و بە پێیەکی بێ سترێسدا بچۆرە خوارەوە بۆ کۆنسێرتەکەی ڕاستەوخۆ لە پارکەکەدا، ڕێگایەکی دوورت بڕیوە.

زاراوەی زەنگی دەنگ دەتوانرێت لە کرداری لاتینی "tinnire" وەربگیرێت کە بە واتای زەنگ لێدان دێت. زەنگی دەنگ بە هەستکردن بە دەنگی بەبێ سەرچاوەی دەنگی دەرەکی پێناسە دەکرێت و بەزۆری دەنگەکە تەنها لەلایەن نەخۆشەوە دەبیسترێت (دەنگی بابەتیی).

هەروەها دەتوانرێت دەنگەکانی ناوەوەی جەستە وەک دەنگەکانی لێشاوی پشێو لە خوێنبەرەکاندا یان گرژبوون لە ماسولکەکانی گوێی ناوەڕاستدا وەک تێکدەر ئەزموون بکرێت. ئەم جۆرە دەنگانە هەندێک جار دەتوانرێت بیستراو یان تۆمار بکرێن (دەنگی ئامانجدار).

زەنگی دەنگ لە 10-15%ی دانیشتوانی جیهانی ڕۆژئاوا تووشی دەبێت و لە 1-2%دا ئەوەندە ناڕەحەتکەر دەبێت کە کاریگەری جددی لەسەر ژیانی ڕۆژانە دەبێت. زیاتر لە پیاوان لە ژنان داوای یارمەتی دەکەن بۆ تووشبوون بە زەنگی دەنگ. ڕێژەی تووشبوون بە زەنگی دەنگ لە منداڵاندا کەمتر لێکۆڵینەوەی لەسەر کراوە، بەڵام لە ڕاپرسییەکی سویدیدا لە ڕیزبەندی ١٢-١٣% بووە. لێکۆڵینەوەکانی ئەم دواییە باس لەوە دەکەن کە ڕێژەی توشبوون بە زەنگی دەنگ لە منداڵان و گەنجاندا ڕوو لە زیادبوون دەکات، هەروەها بەهۆی بەرکەوتنی دەنگی زیادەڕۆیی لە بۆنە میوزیکییەکان و گوێگرتن لە میوزیکێکی زۆر بەرز بە گوێچکە و هێدفۆن زۆر.

زۆرینەی ئەوانەی تووشی هەوکردنی دەنگە دەنگ دەبن، تێکچوونێکی بێهۆشکەریان هەیە بەو مانایەی بیستن وەک هۆکاری کێشەکان. بەو پێیەی تەنانەت حاڵەتە پزیشکییە سەختەکانیش دەبنە هۆی توشبوون بە زەنگی دەنگ، پێویستە ئەوانەی تووشی زەنگی دەنگ بوون، پشکنینی گوێ و بیستنیان بۆ بکرێت. ئەمە لە پزیشکی بیستن و/یان پزیشکی پسپۆڕی گوێ و لووت پێشکەش دەکرێت. کلینیکەکانی بیستنی گشتی و تایبەت (بەپێی ناوچە باوەڕپێکراوەکان) نەخۆشەکە ڕەوانەی پێشەوە دەکەن بۆ هەڵسەنگاندن لەلایەن پزیشکی پسپۆڕی گوێ و گوێ یان پزیشکی بیستنی پزیشکی ئەگەر جۆری لەدەستدانی بیستن ڕوون نەبێت و کاتێک پلەی سەختییەکە گرنگە.

زانیاری گشتگیر سەبارەت بە زەنگی دەنگ لە  ڕێبەری چاودێری بەردەستە. چاودێری بیستنی هەرێمەکان لە زانیارییەکانیدا ئاماژە بەم بەستەرەی خوارەوە دەکات.

هۆکارەکان

 

زەنگی دەنگ چۆن ڕوودەدات؟

پێشتر پێیان وابوو کە زەنگی دەنگ بەهۆی زیادبوونی چالاکییەکانی گوێی ناوەوە دروست دەبێت، هەروەها ئەم چالاکییە لە ڕێگەی دەماری بیستنەوە دەگاتە مێشک و دواتر وەک دەنگ هەست پێدەکرێت (دەنگی دەنگ). توێژینەوە کاراییە نوێیەکان لەسەر چالاکییەکانی مێشک ئاماژە بەوە دەکەن کە زەنگی دەنگ کاتێک ڕوودەدات کە چالاکییەکانی دەماری بیستن کەم دەبێتەوە. لە حاڵەتی کەمبوونەوەی چالاکیی سیگناڵ بۆ مێشک، زیادبوونی چالاکیی لە هەستی بیستن و لە ناوەندی بیستنی قۆڵۆنی مێشکدا دەتوانێت ڕووبدات.

 

 

زەنگی دەنگ لەگەڵ بیستنی ئاسایی

زۆر باو و ئاساییە کە لەگەڵ زەنگی دەنگدا هیچ لەدەستدانی بیستنێک نیشان نەدرێت. هەستیاری زۆر بە دەنگە بەرزەکان کە پێی دەوترێت هایراکوسیس لەم نەخۆشانەدا باو و ئاساییە. زۆرێک لە توێژینەوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە زەنگی دەنگ و زیادە دەنگ ڕاستەوخۆ پەیوەندییان بە زیادەڕۆیی دەماری ڕێکنەخراو لە سیستەمی بیستنی ناوەندیدا هەیە و چارەسەری دەنگی دەتوانێت ببێتە هۆی ئەنجامە ئەرێنییەکان.

نموونەی هۆکارەکانی توشبوون بە زەنگی دەنگ لە خوارەوە هاتووە.

 

لەدەستدانی بیستنی دەمارە هەستیارەکان،

زیانگەیاندن بە هەستی بیستن بەهۆی بەرکەوتنی ژاوەژاو (ژاوەژاوی پیشەسازی، کردەوەی جەنگ) و مۆسیقا لە ئاستی دەنگی زۆر بەرزدا بۆ ماوەیەکی زۆر هۆکارێکی باڵادەستی زەنگی دەنگە لە جیهانی ڕۆژئاوادا. لەدەستدانی پەیوەندیدار بە تەمەنەوە (پرێسبیاکوس) و هۆکارە بۆماوەییەکان باون. زەنگی دەنگ کە پەیوەندی بە هەڵاوسانی بیستن و سەرگێژخواردنەوە هەیە لەوانەیە بەهۆی Mb Ménière بێت.

بینینی تێڕوانینێکی گشتی بۆ چارەسەرکردن - نەخۆشی مێنیێر

 

زەبر و زەنگی دەنگی

دوای بەرکەوتنی لەناکاو ژاوەژاو (تەقەی تەقینەوە، تەقینەوە و هتد)، زەنگی دەنگ باو و ئاساییە. زۆرجار زەنگی دەنگ دەوەستێت کاتێک بیستن چاک دەبێتەوە، ئەمەش چاوەڕوان دەکرێت لە ماوەی ٦ مانگدا ڕووبدات. ئەگەر ئاساییبوونەوە لەم ماوەیەدا ڕووی نەدابێت، مەترسی تێکچوونی هەمیشەیی بیستن و زەنگی دەنگ زۆرە.

 

وەرەمی گۆشەی پۆنس

لە حاڵەتی زەنگی یەکلایەنە، دەبێت ڕوون بکرێتەوە کە ئایا هۆکارەکە ڕەنگە وەرەمی گۆشەی پۆنس بێت (بۆ نموونە شوانۆمای هێڵکاری).

 

دەرمان

ژمارەیەک دەرمان کاریگەری ژەهراویکردنی گوێیان هەیە. زۆرجار زەنگی دەنگ لە شێوەی تۆنی فرێکوێنسی بەرز نیشانەی سەرەتاییە. لە ژەمە بەرزەکاندا (4-5 گرام لە ڕۆژێکدا)، ترشی ئەسیتیل سالیسیلیک دەبێتە هۆی دروستبوونی زەنگی دەنگ کە گەڕاوە. هەروەها کوینین کە لە هەندێک حاڵەتی مەلاریادا بەکاردەهێنرێت دەتوانێت ببێتە هۆی هەوکردنی دەنگی گەڕاوە. سیتۆستاتیک (سیسپلاتین، میتۆترێکسات)، میزهەڵگرەکانی لوپ (فورۆسێمید) و دژە زیندەیی ئەمینۆگلیکۆساید (سترێپتۆمایسین، جێنتامایسین، نێتیلمیسین) ئەو دەرمانانەن کە بە تەنیا یان بە تێکەڵاو دەبنە هۆی لەدەستدانی بیستن و زەنگی دەنگ.

ئاڵۆزییەکانی هەوکردنی ناوەڕاست

زەنگی دەنگ لە پەیوەندی لەگەڵ هەوکردنی گوێ دەتوانێت نیشانەی کاریگەری ژەهراوی بێت لەسەر گوێی ناوەوە. تێکچوونی هەمیشەیی ناوەوەی گوێ و زەنگی دەنگ وەک ئاڵۆزی هەوکردنی توندی گوێ ڕوودەدات، بەڵام زۆر دەگمەنە. لە هەوکردنی درێژخایەنی گوێدا کە ساڵانێکی زۆر بەردەوام بووە، کاریگەری لەسەر کارکردنی گوێی ناوەوە لە شێوەی لەدەستدانی بیستنی هەستیاری دەمارەکان و زەنگی دەنگدا شتێکی نامۆ نییە.

 

ماسولکەکانی گوێی ناوەڕاست

لەوانەیە ببێتە هۆی ژاوەژاوی تێکدەر. لەگەڵ گرژبوونی ماسولکەی تەنسۆر-تیمپانی (کە پێی دەوترێت نیشانەکانی تەنسۆر-تیمپانی) دەنگی دووبارەبوونەوەی چەقۆ دەبیسترێت. تەنانەت ماسولکەی ستاپێدیۆس دەتوانێت دەنگی تێکدەر بەرهەم بهێنێت لە کاتی گرژبوونی ڕیتمیدا. ئەم حاڵەتە لە وتارەکاندا بە ماسولکەی گوێی ناوەڕاست (MEM) وەسف کراوە و دەگمەنە.

 

ڕۆیشتنی خوێنی نەخۆشی

پەیوەندی خوێنبەرەکانی خوێنبەرەکان کە تەنیشت گوێچکە و هەروەها وەرەمی گڵۆموس لە گوێی ناوەڕاستدا دەتوانێت ببێتە هۆی پەپولەی دەنگە دەنگ. هەروەها نائاسایی لە گەڕانەوەی خوێنبەرەکان لە ئێسکی کاتیدا دەتوانێت ببێتە هۆی زەنگی هاوکاتی پەستانی خوێن، بۆ نموونە دروستبوونی دیڤەرتیکولە لە جیوبی سیگمۆیددا.

 

 

 

نیشانەکان

 

زەنگی دەنگ دەتوانێت تایبەتمەندی جیاوازی هەبێت و زۆرجار بە تێپەڕبوونی کات دەگۆڕێت. باو و ئاساییە کە ئاستی ژاوەژاو لە کاتی فشاردا زیاد بکات. سروشت و شوێنی دەنگەکە وابەستەی میکانیزمی سەرچاوەی دەنگە. لە ئەگەری زیانگەیاندن بە ژاوەژاو و پرێسبیاکوزیس، ژاوەژاوی باندێکی فراوان باو و ئاساییە. نموونەی جۆرە جیاوازەکانی دەنگی زەنگی دەنگ دەتوانرێت لە ماڵپەڕی هێڵی بیستن، بەستەردا بدۆزرێتەوە.

زەنگی یەکلایەنە بەبێ هۆکاری ڕوونکردنەوە (بۆ نموونە زەبر و زەنگی ژاوەژاو) پێویستە لەلایەن پسپۆڕێکی نەخۆشییەکانی گوێ و لووت یان تێکچوونی بیستن لێکۆڵینەوەی لەسەر بکرێت.

 

 

 

دەستنیشانکردنی جیاواز

 

سەیری لیستی هۆکارەکان بکە لە ژێر سەردێڕی "هۆکارەکان". باوترینیان تێکچوونی تەمەن و/یان تێکچوونی ژاوەژاون. لە ماددە گەورەکانی نەخۆشدا، بەزۆری 10-15% بیستنی ئاسایییان هەیە. دەنگە پچڕپچڕەکان یان دەنگی پەپولەیی دەبێت ببێتە هۆی ئەوەی بیر لەوە بکەینەوە کە هۆکارەکە لە ماسولکەکانی گوێی ناوەڕاست یان خوێنبەرەکانی نزیک گوێدایە.

 

 

 

لێکۆڵینەوە

دەستنیشانکردنی هۆکارەکان لەسەر بنەمای:

 

کاتی یەکەم دەرکەوتن

هۆکارە دەرەکییەکان لە کاتی یەکەمجاردا

نەخۆشی یان دەرمانی تر کاتێک زەنگی دەنگ دەستی پێکرد

دەرمانی ئێستا

بۆماوەیی بۆ نەخۆشی بیستن

پشکنینی بیستن

دەستنیشانکردنی دەمارەکانی تیشک ئەگەر پێویست بوو

 

پشکنینی گوێ بە مایکرۆسکۆپی پشکنین دەتوانێت هەوکردنی سیرۆسی میدیۆتی (هەوکردنی ئۆتۆسالپینجیت) یان وەرەمی گڵۆموس نیشان بدات. لە زەنگی دەنگیدا، هەندێک جار دەتوانرێت دەنگەکانی خوێنبەرەکان لە نزیک گوێچکە بیسترێن، ئەمەش ئاماژەیە بۆ پەیوەندییە نەخۆشییە خوێنبەرەکان.

دەنگیپێوانی تۆن ئیجبارییە و لە حاڵەتی لەدەستدانی بیستن پێویستە ڕوون بکرێتەوە کە ئایا هۆکارەکە ڕێگری لە گواستنەوەی دەنگە یان لەدەستدانی بیستنی هەستیاری دەمارەکان. لە حاڵەتی زەنگی یەکلایەنە، هەڵسەنگاندنی بیستن بۆ هۆکارەکە دەبێت ئەنجام بدرێت. تێڕوانینێکی گشتی ئێسکی کاتی MRI پشکنینێکی سنووردارە بەڵام بەسە بۆ دیاریکردنی وەرەمی گۆشەی پۆنس.

لە حاڵەتی دەنگی زەنگی پەپولەیی، ئەنجیۆگرافی MR دەتوانێت گۆڕانکارییە نەخۆشییە خوێنبەرەکان ببینێت. هەروەها ڕێڕەوی ناڕێک و نەبوونی داپۆشینی ئێسکی جیوبی سیگمۆید یان بەستنەوەی بۆرییە خوێنبەرەکان دەتوانێت ببێتە هۆی دەنگی پەپولەیی. شارەزایی تیشکی دەمار شێوازی پشکنینی گونجاو دیاری دەکات.

 

 

چارەسەر

پلەبەندی سکاڵاکان

دوای لێکۆڵینەوەیەکی هۆکارناسی، وەرگرتنی هەڵوێست لەسەر چارەسەرکردن بەهۆی پلەبەندی توندی ئاسانکاری دەکرێت. زەنگی دەنگ نیشانەیە و دەکرێت زەحمەت بێت بیرۆکەیەک بەدەست بهێنیت کە چەندە دەستوەردان لە چالاکییەکانی ڕۆژانەی تووشبووەکە و باشبوونی دەروونی دەکات. پلەبەندییەکی تەقلیدی بۆ زەنگی دەنگ بەم شێوەیەیە:

 

پۆلی یەکەم: پچڕپچڕ - تەنها لە ژینگەیەکی بێدەنگدا تێکدەدات.

پلەی دووەم: دەنگی بەردەوامی هەبوو، بەڵام لەوانەیە سەرکوت بکرێت کاتێک نەخۆشەکە سەرقاڵ بێت یان ئەگەر ژاوەژاوی دەوروبەری دەمامککردن هەبێت.

پۆلی سێیەم: هەستکردن بە دەنگی بەردەوام، دڵتەنگکەر، ناتوانرێت سەرکوت بکرێت، نەخۆشەکە شەوانە لە خەو هەڵدەستێنێت

دەتوانیت یارمەتییەکی باشت هەبێت لە پرسیارنامەی ستاندارد. ئینفۆنتۆری کەمئەندامی زەنگی دەنگ – THI، بە شێوەیەکی بەرفراوان لە هەڵسەنگاندنی توندی و وەک ئامرازێک بۆ هەڵسەنگاندنی کاریگەری چارەسەرکردن بەکاردەهێنرێت. لینکی وەشانی سویدی لە KI.

تەواوکەر لەگەڵ هەڵسەنگاندنی دڵەڕاوکێ/خەمۆکی (HADS، پێوەرەکانی دڵەڕاوکێ و خەمۆکی نەخۆشخانە) دەتوانێت بەهایەکی هەبێت لە کاتی هەڵسەنگاندنی پێداویستی و شێوازی چارەسەرکردن. زۆر گرنگە کە لێکۆڵینەوەیەکی هۆکارناسی ئەنجام بدرێت بۆ ئەوەی بزانرێت ئایا نەخۆشییەکی چارەسەرکراو بە مانای بیستن ئامادەیە یان نا. سەیری لیستی سەرەوە بکە لە هۆکارەکان!

ئەگەر بتوانرێت زانیاری لەسەر هۆکاری زەنگی دەنگ بدرێت. کێشەی زەنگی دەنگ دەتوانێت لە نێوان شتەکانی تردا پەیوەست بێت بەو میکانیزمەی کە دەنگەکە بەهۆیەوە سەرهەڵدەدات، هێز و سیمای دەنگەکە. خودی زەنگی دەنگ دەبێتە هۆی نیگەرانی و دڵەڕاوکێ و خەمۆکی.

لە حاڵەتی زەنگی بێزارکەردا، گرنگە نەخۆشەکە تیمێکی نێوان زانستەکان ببینێت کە ئەزموونیان لە ستراتیژییە جیاوازەکانی چارەسەرکردندا هەیە. لە زۆرێک لە ناوچەکانی چاوەدێری تەندروستیدا، ئەمە لە چوارچێوەی چاوەدێری بیستنی گشتیدا پێشکەش دەکرێت. لە کلینیکەکانی پزیشکی بیستنی باوەڕپێکراودا، هەڵسەنگاندنێک بۆ توندی کێشەی دەنگە دەنگ لەلایەن پزیشکی بیستنەوە پێشکەش دەکرێت، و لە ئەگەری توندی بەرچاو و/یان هۆکاری ناڕوونی لەدەستدانی بیستن، پێویستە تووشبووەکە ڕەوانەی پزیشکی گوێ و لووت و لووت یان پسپۆڕی تێکچوونی بیستن بکرێت.

Hörsellinjen خزمەتگوزارییەکی ڕاوێژکاری بێبەرامبەرە کە لەلایەن کۆمەڵەی کەمئەندامانی بیستنی نەرویجی (HRF) بەڕێوەدەبرێت. لەوێ دەتوانیت زانیاری و ئامۆژگاری دەربارەی بیستن، تێکچوونی بیستن، زەنگی دەنگ، ئامێری بیستن و هتد وەربگریت، هەروەها زانیاری پەیوەندیکردن بۆ خزمەتگوزارییەکانی چاودێری لە سەرتاسەری وڵاتدا بدۆزیتەوە. لینکی ماڵپەڕی هێڵی بیستن.

 

چاکسازی تەکنیکی بیستن

ئامێری بیستن دەتوانێت تەنانەت لە لەدەستدانی بیستنی مامناوەنددا ڕزگارت بێت و پێویستە جێگیرکردنی ئامێری بیستن لە لەدەستدانی بیستندا ئەنجام بدرێت کە دەبێتە هۆی کێشەی پەیوەندیکردنی ئاشکرا.

خۆ یارمەتیدان بۆ زەنگی دەنگ

پێشکەوتنەکانی توێژینەوەی دەروونی بووەتە هۆی ئەوەی کتێبێک (Zetterquist, Andersson & Kaldo) دەربچێت کە خوێنەر خۆی بە تەکنیکە جۆراوجۆرەکانی سەلمێنراو دەگاتە کار. ئامانج لێی بەدەستهێنانی ڕێگەی نوێیە بۆ ئەوەی دەنگی زەنگی دەنگ جێگەیەکی بچووکتر لە ژیانی تووشبووی زەنگی دەنگدا بگرێت.

چارەسەری فیزیۆتێراپی

لە حاڵەتی کێشەی گرژبوونی ماسولکەکان و ئازاری جومگەکان و برینداربوون، پزیشکی فیزیۆتراپی دەتوانێت فێری وەرزشی ئیسراحەت بکات و ئامۆژگاری و ئامۆژگاری بدات کە چۆن جەستە دەتوانێت کەمتر گرژ بێت. دەتوانێت ڕزگاربوون بۆ زەنگی دەنگ دابین بکات کە هۆکاری جەستەیی (سۆماتیک)ی هەیە، وەک گرژبوونی مل و شان. لە چەندین ئەنجومەنی پارێزگادا، چارەسەرکەری فیزیۆتێراپی هەن کە پەیوەندییان بە چاودێری بیستنەوە هەیە.

لە حاڵەتی زەنگی هەستیاری جەستەیی کە پێدەچێت چالاکیی ماسولکەکان لە ماسولکەکانی جومگەدا زەنگی دەنگەکە دروست بکات یان چڕتر بکاتەوە، پێویستە پشکنین لەلایەن پزیشکی ددان کە زانیاری تایبەتی هەیە لە فیزیۆلۆژیای گازگرتن ئەنجام بدرێت.

دەرمانی دژە خەمۆکی

ڕێگریکەرانی هەڵبژێردراوی وەرگرتنەوەی سیرۆتۆنین (SSRIs) بۆ زەنگی دەنگ سەلمێنراون. هەڵسەنگاندن بە پێوەرەکانی دڵەڕاوکێ و خەمۆکی نەخۆشخانە (HADS، سەیری سەرەوە بکە) یارمەتیدەرێکە پێش بڕیاردان لەسەر دەرمانی دژی خەمۆکی، کە باشترە لەلایەن پسپۆڕێکی دەروونییەوە ئەنجام بدرێت.

چارەسەری ڕەفتاری مەعریفی (CBT)

CBT تێکەڵەیەک لە چارەسەری ڕەفتار و چارەسەری مەعریفی و دەتوانێت کاریگەری هەبێت دژی خەمۆکی، کێشەکانی دڵەڕاوکێ، کێشەکانی خەو، سەرئێشە، زەنگی دەنگ و حاڵەتە پزیشکییەکانی تری ڕەفتار. چارەسەرکەر و نەخۆشەکە پێکەوە کاردەکەن بۆ دۆزینەوەی ڕاهێنانی گونجاو کە نەخۆشەکە لە ژیانی ڕۆژانەیدا هەوڵی بۆ دەدات. CBT پێویستی بە نەخۆش هەیە کە چالاکانە کار بکات بۆ گۆڕینی هەڵوێست و بیرکردنەوەکانی سەبارەت بە زەنگی دەنگ.

چارەسەری دووبارە ڕاهێنانی زەنگی دەنگ (TRT)

تێکەڵەیەک لە چارەسەری پشتگیری دەروونی و بەرکەوتن بە ژاوەژاوی سپی (TRT) لە ساڵانی نەوەدەکانەوە بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت بۆ کەمکردنەوەی نیشانەکانی زەنگی دەنگ. ژاوەژاوی باند فراوان (ژاوەژاوی BB) زۆرترین بەکارهێنراوە و نووسەران ئاماژە بەوە دەکەن کە باشترە ئاستی دەنگێک بەکاربهێنرێت کە تەنها لە خوار "ئاستی هەستکردن بە زەنگی دەنگ" بێت، کە ئاستەکە وەک "خاڵی تێکەڵبوون" ئاماژەی پێکراوە. ژاوەژاوەکە لە ڕێگەی گوێچکە لە دەمی کەناڵی گوێ یان بە جێگرەوە لە ڕێگەی گواستنەوەی ئێسکەوە لەگەڵ بەرهەمێکی ڕیزبەندی medtech پێشکەش دەکرێت (بڕوانە بەستەر).

ئاکۆستیک CR Neuromodulation

دەنگی تایبەتی زەنگی دەنگ دەکاتە ئامانج کاتێک دەتوانرێت وەک تۆنێک تایبەتمەند بکرێت. بە ئامێری هاندەری دەمار، دەنگی زەنگی دەنگ چارەسەر دەکرێت، کە لە زۆر حاڵەتدا توندی کەم دەبێتەوە. تیۆری پشت ئەم شێوازە لە ڤیدیۆیەکدا باسکراوە؛ لینک. ئەوەندەی زانراوە ئەو شێوازە لە سوید تاقی نەکراوەتەوە.

هاندانی موگناتیسی لە ڕێگەی سەر

(rTMS = TMS دووبارەبووەوە) بۆ زەنگی دەنگ تاقی کراوەتەوە. جیاوازی هەڵبژاردنی نەخۆش و جیاوازی میتۆدۆلۆژی لە توێژینەوە بڵاوکراوەکاندا، هەڵسەنگاندنی شوێنی شێوازەکە قورس دەکات. ئەنجامە ئومێدبەخشەکان لە توێژینەوەیەکی بچووکتردا دەرکەوتوون.

چارەسەری مۆسیقا

لە نەخۆشانی تووشبوو بە زەنگی دەنگ تاقی کراوەتەوە کە دەنگەکە سیفەتی تۆنێکی هەیە. بابەتەکان گوێیان لە مۆسیقا بووە کە فرێکوێنسیەکانی دەوری تۆنەکە فلتەر کراون. کاریگەری لەسەر ئاستی دەنگی هەستپێکراوی دەنگی زەنگی دەنگ هەبووە و لە توێژینەوەیەکی گەورەتردا کە بە پلاسیبۆ کۆنتڕۆڵ کراوە ئەمە پشتڕاستکراوەتەوە. شێوازەکە لە ئینتەرنێتدا بۆ چاودێریکردنی خۆ (www.audionotch.com، www.tinnitracks.com/en) دەستیپێکردووە.

 

 

 

ڕەوانەکردن

 

لە سەنتەری چاوەدێری تەندروستی، نەخۆشێک کە داوای ئەزموونێکی دەنگی دەکات کە بە زەنگی دەنگ دادەنرێت، پێویستە ئۆتۆسکۆپی و دەنگی پێوانی تۆن ئەنجام بدرێت. ئەگەر دەستنیشانکردنەکە دڵنیا نەبوو، پێویستە ڕەوانەکردن بۆ پزیشکی پسپۆڕی گوێ و لووت دەربکرێت بۆ پشکنینی وردتری بیستن، هەڵسەنگاندنی هۆکار و تایبەتمەندییەکانی دڵەڕاوکێ و خەمۆکی. پاشان ڕەنگە ڕەوانەکردن بۆ بەشی بیستن یان کلینیکی باوەڕپێکراوی پزیشکی بیستن گونجاو بێت.

 

 

 

بەدواداچوون

لە حاڵەتی گلەیی سووک و تێکچوونی بیستن وەک تێکچوونی ژاوەژاو یان تێکچوونی پەیوەست بە تەمەنەوە، دەتوانرێت داوا لە نەخۆشەکە بکرێت کە دوای چاوپێکەوتنێکی زانیاری بگەڕێتەوە ئەگەر حاڵەتەکە خراپتر بوو. لە ئەگەری دەستنیشانکردنی هۆکاری ناڕوون، دەستپێکردنی چارەسەرکردن و بەدواداچوونی گەشەکردنەکە لە ئەستۆی پزیشکە.

 

 

 

پێشبینی کەشوهەوا

لە زۆرێک لە نەخۆشانی تووشبوو بە زەنگی دەنگ، کێشەکان لە ڕێگەی خووگرتنەوە کەم دەبنەوە، واتە فێر دەبیت دەنگی زەنگی دەنگ پشتگوێ بخەیت. لە ڕاپرسییەکدا کە نزیکەی ٢٨٠ نەخۆش ئەنجامدرا، دەرکەوت کە کێشەکانی هەوکردنی دەنگ لە زۆربەی خەڵکدا لەگەڵ تێپەڕبوونی کاتدا کەمدەبێتەوە. بەڵام بۆ نەخۆشە گەنجەکان و ئەوانەی کە بەهۆی ژاوەژاوەوە زیانیان پێگەیشتووە، زۆرجار سکاڵاکان نەگۆڕان.

 

 

 

ICD-10

زەنگی دەنگ H93.1

 

مۆڵەتی نەخۆشی

لینکی پشتگیری بڕیاری پزیشکی بیمە لە دەستەی نیشتمانی تەندروستی و خۆشگوزەرانی: H93 نەخۆشیەکانی تری گوێچکە کە لە شوێنێکی تردا پۆلێن نەکراون

ئەگەر مۆڵەتی نەخۆشی بەهۆی زەنگی دەنگەوە پەیوەندیدار بێت، پێویستە ڕەوانەکردن بۆ پسپۆڕی چاودێری بیستن بکرێت. پشتگیری بڕیارەکانی دەستەی نیشتمانی تەندروستی و خۆشگوزەرانی لە ساڵی ٢٠٠٧ەوەیە و چاوەڕوان دەکرێت نوێکارییەک بکرێت. وشەسازی ئێستا بریتییە لە:

"بۆ زەنگی دەنگ، پلەی یەکەم، هیچ مۆڵەتێکی نەخۆشی پێشنیار ناکرێت". لە حاڵەتی هەوکردنی دەنگدا، پلەی دووەم، مۆڵەتی نەخۆشی تەواوکات پێشنیار دەکرێت بۆ ماوەی ٢ مانگ تا چارەسەرکردنەکە دەست پێدەکات. دوای ئەوە، مۆڵەتی نەخۆشی بەشەکی بە پلەیەکی کەمبوونەوە بۆ ماوەی شەش مانگ".

مۆڵەتی نەخۆشی درێژخایەن پێویستی بە چارەسەرکردن و چاکسازی هەیە لە ناو تیمی نێوان زانستەکانی چاوەدێری بیستن.

 

سەرچاوەکان

ئادەمچیک I، هاوپتمان سی، تاس ئەی. گۆڕانکارییەکانی چالاکیی لەرزین لە تۆڕی پرۆسێسکردنی دەنگ و ڕزگاربوونی پەیوەندیدار بە زەنگی دەنگ کە بەهۆی گۆڕینی دەماری CR دەنگییەوە هێنراوە. پێشەوە Syst Neurosci. 2012 نیسان 5؛ 6:18. لینک

ەندەرسۆن جی. زەنگی دەنگ - هۆکار و تیۆری و بژاردەکانی چارەسەرکردن. ئەدەبیاتی خوێندکاران ٢٠٠٠.

Bhimrao, SK , Masterson L و Baguley D. پێداچوونەوەی سیستماتیکی ستراتیژییەکانی بەڕێوەبردن بۆ ماسولکەکانی گوێی ناوەڕاست. گوێ و لووت-نەشتەرگەری سەر و مل 146(5) 698-706. لینک

فۆلمێر ئاڕ ئێڵ، تیۆدۆرۆف ئێس ئێم، کاسیانا ل، شی ی، گریست س، ڤاچانی ج. چارەسەری دووبارەبوونەوەی هاندانی موگناتیسی لە ڕێگەی سەر بۆ زەنگی درێژخایەن: تاقیکردنەوەیەکی کلینیکی هەڕەمەکی. JAMA Otolary Headgol نەشتەرگەری مل. 2015؛ 141(8):716-722. لینک

جاسترێبۆف پی جەی، هازل جەی دبلیو. ڕێبازێکی فیزیۆلۆژی دەمار بۆ زەنگی دەنگ: بەکارهێنانی کلینیکی. Br J Audiol. ١٩٩٣؛ ٢٧: ٧-١٩. لینک

جاسترێبۆف پی جەی. ٢٥ ساڵ چارەسەری دووبارە ڕاهێنانەوە بە زەنگی دەنگ. پێداچوونەوە. ENT، 2015 نیسان؛63(4):307-11. لینک

جوول ج، بارێناس ئێم ئێڵ، هۆڵگەرز کەی ئێم. زەنگی دەنگ و بیستن لە منداڵانی تەمەن ٧ ساڵدا. ئارچ دیس چایڵد 2012؛ 97:28-30. لینک

Juul J. نیشانەکانی بیستن لە منداڵان و هەرزەکاران.. زەنگی دەنگ و گۆڕینی ئاستی کاتی. تێزی ئەکادیمی. یۆتۆبۆری 2013. لینک

کالدۆ ڤی و ئەندەرسۆن جی. چارەسەری ڕەفتاری مەعریفی بۆ زەنگی دەنگ. ئەدەبیاتی خوێندکاران. ٢٠٠٤.

نەخۆشی Klockhoff I & Lindblom U. Menière و هایدرۆکلۆرۆتیازید (Dichlorotirade)-شیکارییەکی گرینگ بۆ نیشانەکان و کاریگەرییە چارەسەرییەکان. ئاکتا ئۆتۆلارینگۆڵ (ستۆک) 1967؛ 63:347-365. لینک

لیو ز، چێن سی، و هاوکارانی. سیگمۆید جیوب دیڤێرتیکولۆم و پەپولەیی زەنگی دەنگ: شیکاری سی تی سکانەکان لە 15 حاڵەتەوە. ئاکتا ڕادیۆل. 2013 Apr 2. لینک

Manche SK, Madhavi J, Meganadh KR, Jyothy A. پەیوەندی زەنگی دەنگ و لەدەستدانی بیستن لە تێکچوونەکانی گوێدا: لێکۆڵینەوەیەکی پەتازانیی دە ساڵە لە دانیشتوانی باشووری هیندستان. Braz J Otorhinolaryngol. 2016؛82(6):643-649. لینک

مارتینی ئەی و پرۆسەر ئێس. تێکچوونی گوێی ناوەوە لە گەورەکاندا. 2003. لە کتێبی دەرسی پزیشکی بیستن. لایەنە کلینیکیەکانی بیستن و هاوسەنگی. ئێد ل لوکسۆن. مارتن دونیتز، تایلۆر و فرانسیس گروپ.

مۆلەر ئەی، لانگوت بی، دیریدەر دی و کلاینلجونگ ت.؛ سەرنوسەرانی کتێبی خوێندنی زەنگی دەنگ. دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی سپرینگەر، ISBN 978-1-60761-144-8.2011.

نیومان سی دبلیو، جاکۆبسۆن جی پی، سپیتزەر، ج بی. پەرەپێدانی ئینفۆنتۆری کەمئەندامانی زەنگی دەنگ. Arch Otolaryngol سەر مل نەشتەرگەری. 1996 شوبات؛ 122(2):143-8. لینک

Olsen US, Lello E, Nagaraj VS, Reimer Å, Ibertsson T, Brännström J. هۆکارەکانی کاریگەری لەسەر توندی زەنگی دەنگ - لێکۆڵینەوەیەکی بەدواداچوون بۆ کەسانی زەنگی دەنگ لە کلینیکێکی قوڕگی لووت گوێ لە سوید. ئینت تینیتۆس ج. 2013؛ 18(2):115-21. لینک

ڕالی م، ئاڵتیسیمی گ، تورچێتا ڕ و هاوکارانی. زەنگی هەستیاری جەستەیی: پەیوەندی نێوان مێژووی تێکچوونی سەر و ملی ڕەحم و ژێرەوە و گۆڕینی جەستەیی.

ئاودیۆل نیورۆتۆڵ. 2017 Jan 19؛ 21(6):372-382. لینک

ڕود ج. دەنگەکانی بێدەنگی. زانا، ئەیلوولی ٢٠١٥. لینک

شێپەرد ئە و هاوکارانی. پێداچوونەوەیەک بە زیادبوونی بیستن، ژاوەژاوی ئاستی نزم و چارەسەری دەنگی بۆ زەنگ و زەنگی زۆر. گۆڤاری نێودەوڵەتی بیستن.2020.بەرگی 59،ژمارە 1، 5-15. لینک

شتاین ئەی، وەندەرلیچ ڕ، لاو پ و هاوکارانی. تاقیکردنەوەی کلینیکی لەسەر زەنگی دەنگ لەگەڵ ڕاهێنانی مۆسیقای چەقۆی تایبەت. بی ئێم سی نیورۆل. 2016 ئازار 17؛ 16:38. لینک

دەستپێشخەری توێژینەوەی زەنگی دەنگ. ئەلگۆریتم بۆ بەڕێوەبردنی دەستنیشانکردن و چارەسەری زەنگی دەنگ. لینک

یوان ت، یادۆڵا پوور ئە و هاوکارانی. هاندانی جەریانی ڕاستەوخۆی سەری بۆ چارەسەرکردنی زەنگی دەنگ: پێداچوونەوەیەک بە تاقیکردنەوە کلینیکیەکان و میکانیزمەکانی کارکردن. BMC Neurosci. 2018 ئۆکتۆبەر 25؛19(1):66. لینک

زێتێرکویست ڤی، ئەندەرسۆن جی و کالدۆ ڤی. ژیان لەگەڵ زەنگی دەنگ. سروشت و کولتوور ٢٠١٣.

مافی چاپکردن © INTERNET MEDICIN AB

یارمەتی سروشتی دژ بە زەنگی دەنگ - ٦ ئامۆژگاری کە دەتوانێت ژاوەژاوەکە بێدەنگ بکات

  تەندروستی سروشتی، چارەسەری سروشتی و دەرمانی بەدیل، زەنگی دەنگ

هێسکە دەکات، هاوار دەکات، بیپ دەکات و هاوار دەکات – دەنگگەلێک کە لە ڕاستیدا بوونیان نییە، بەڵام هەرگیز کۆتایی نایەت. زەنگی دەنگ ئازارێکە بۆ ئەو کەسانەی کە تووشی بوون. بەڵام دەکرێت بە شێوەیەکی سروشتی ژاوەژاوەکە بێدەنگ بکرێت.

دەق: میا کوول

وێنە: گێتی ئیمەیجز

1. چارەسەری ڕەفتاری مەعریفی

بۆ نزیکەی لەسەدا دووی دانیشتووان کە کێشەی گەورەیان لەگەڵ زەنگی دەنگیان هەیە، گێرهارد ئەندەرسۆن، مامۆستا لە پەیمانگای کارۆلینسکا و زانکۆی لینشۆپینگ، پێشنیاری چارەسەری ڕەفتاری مەعریفی دەکات، CBT، بۆ ئەوەی یارمەتیان بدات ژیانێکی باشتر بژین.

- زەنگی دەنگ دەبێتە هۆی زنجیرەیەک دەرئەنجامی نەرێنی، دەتوانی بە خراپی بخەویت، گرژ بیت، بەزەحمەت تەرکیز بکەیت، هەست بە سترێس بکەیت، خەمۆکی و دڵتەنگ بیت. ئەگەر کێشەی دەنگە دەنگ لە ژیانی ڕۆژانەدا جێگەیەکی گەورەی بگرێتەوە، بەرگەگرتنی قورسترە. لە ڕێگەی CBT دەتوانین کار لەگەڵ خەمۆکی و چۆنیەتی پەیوەندیکردن بە ژاوەژاوەوە بکەین.

لە چارەسەری CBT بۆ زەنگی دەنگ، چارەسەرەکە پێکدێت لە فێربوونی بەڕێوەبردنی دۆخەکە، بۆ گەیشتن بە قبوڵکردن.

- دەکرێت بە هەڵە بزانرێت کە تەنها حەزی لە دۆخەکە بووە. مەبەست لێی ئەوە نییە، بەڵکو ئەوەیە کە پێویستە بڕۆیت و هەوڵبدەیت تا دەتوانیت ژیانێکی باش بژیت بەبێ ئەوەی نکۆڵی لە کێشەکان بکەیت، گێرهارد ئەندەرسۆن ڕوونی دەکاتەوە.

- هەروەها هەندێکیان کێشەی چەناگەیان هەیە کە دەبێتە هۆی هەوکردنی دەنگ، لەم حاڵەتەدا ئیسراحەتکردن و سپلینتی گازگرتن ڕەنگە شایەنی هەوڵدان بێت، گێرهارد ئەندەرسۆن دەڵێت.

هەروەها بخوێنەرەوە: چەناگەی گرژ؟ لێرەدا چوار ڕاهێنانی سادە دەخەینەڕوو کە یارمەتیدەر دەبن

2. پەچە لە پشت گوێ

تۆمی ڕۆنگرێن بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای توێژینەوەی ئاکلۆما بایۆساینسە، کە لێکۆڵینەوەی لەسەر پەچەیەک کردووە دژی هەوکردنی دەنگە دەنگ.

- پەچەی شێوە مۆزە و لە پشت گوێیەوە دادەنرێت. لەوێدا وەک تۆڕێک کاردەکات کە کاریگەری لەسەر ڕووناکی دەبێت کاتێک بەناو پەچەدا تێدەپەڕێت، ئەمەش لە بەرامبەردا کاریگەری لەسەر ئەو ئاوە دەبێت کە لە خانەکاندا هەمانە. بەپێی وتەی تۆمی ڕۆنگرێن، ڕێژەیەکی زۆر لەو کەسانەی کە لە توێژینەوە تاقیکارییەکاندا ئەو پەچەیەیان تاقیکردۆتەوە، بانگەشەی ئەوە دەکەن کە یارمەتیان دراوە.

لە ژێر چاودێری هاوپەیمانی تاقیکردنەوەی کارۆلینسکا، توێژینەوەکانی پلاسیبۆی کلینیکی لە ئێستادا لە ئارادان بۆ نیشاندانی کاریگەری و سەلامەتی.

- تۆمی ڕۆنگرێن دەڵێت هەندێکیان بە خۆمەوە لە کێشەکان ڕزگارم دەبێت. هەندێکی تر دوای ماوەیەک کێشەکانیان بۆ دەگەڕێتەوە و دەبێت جارێکی تر گچکە تاقیبکەنەوە، زۆر هاوشێوەی خواردنی دەرمانی ئازارشکێن، ئەگەر پێویست بوو.

بۆ هەندێک کەس سەرەتا تۆنی ناو گوێچکەکان زیاد دەکات و دواتر کاڵ دەبێتەوە. تۆمی ڕۆنگرێن ئاماژە بەوە دەکات کە جەستە کاردانەوەی دەبێت بەرامبەر بە گۆڕانکارییەکان، تەنانەت گۆڕانکارییە باشەکانیش.

پلانەکە ئەوەیە کە لە مانگی ئایاری ٢٠١١دا ئەم پەچەیە لە بازاڕی باکووردا بخرێتە بازاڕەوە.

- بەڵام ڕەنگە ئەو پەچە یارمەتی هەموو کەسێک نەدات، هۆکاری زۆر هەیە بۆ ئەوەی تووشی هەوکردنی دەنگە دەنگ بیت، ئەو تێبینی دەکات.

هەروەها بخوێنەرەوە: چۆن ژاوەژاو کاریگەری لەسەر جەستەت دەبێت + ٣ ئامۆژگاری بۆ ئەوەی زیاتر پشوو بدەیت

3. وردبینی

یەکێک لە شارەزایانی پێشەنگی وڵاتەکە لە بواری وردبینیدا، پزیشک ئۆلا شێنسترۆمە.

- زەنگی دەنگ زۆر لە ژیان دەچێت لەگەڵ ئازاری درێژخایەن. ئەو دەڵێت لەگەڵ ئازارێکدا دەژیت کە کاریگەری لەسەر ژیانی ڕۆژانە هەیە.

ئەمەش دەبێتە هۆی فشارێک کە کاریگەری لەسەر حاڵەتەکە دەبێت و خراپتری دەکات. بە بڕوای ئۆلا شێنسترۆم شتێک کە دەتوانین لە ڕێگەی ڕێبازەکەمانەوە کاریگەری لەسەر دروست بکەین.

- ڕاهێنانی زەین یارمەتیدەرمانە بۆ گۆڕینی شێوازی هەردوو زەنگی دەنگ و ئازار. هەستکردن بە کۆنتڕۆڵکردن زیاد دەکات و نەخۆشەکە کەمتر کاریگەری لەسەر دەبێت.

بۆ نموونە ماندفولنێس بە شێوەی ئۆنلاین بەردەستە بۆ ئەو کەسانەی دەیانەوێت تاقی بکەنەوە. بەرنامەکە لەلایەن ئۆلا شنسترۆمەوە پەرەی پێدراوە.

لە ئەمریکا توێژینەوەیەک لە ئارادایە بە خولێکی تایبەت بە وردبینی بۆ ماوەی هەشت هەفتەیی بۆ ئەو کەسانەی تووشی هەوکردنی دەنگە دەنگ بوون.

هەروەها بخوێنەرەوە: پسپۆڕی فشار: جەستە هەمیشە ڕاست دەکات - سیگناڵەکان بە جددی وەربگرە

4. دەرزی لێدان

ماری فالکمان پزیشکی چارەسەری فیزیۆتێراپی ئۆسکارە لە ستۆکهۆڵم. ئەو لە نێوان شتەکانی تردا بە دەرزی لێدان چارەسەری نەخۆشانی تووشبوو بە زەنگی دەنگ دەکات. بەڵام تەنها ئەو کەسانەی کە زەنگی دەنگیان بەهۆی لەدەستدانی بیستنەوەیە، کە ئەمەش بۆ تەمەنەکە ئاساییە.

- ناتوانین یارمەتی ئەو نەخۆشانە بدەین کە تووشی زەنگی دەنگ بوون کە بەهۆی تێکچوونی بیستنەوەیە، دەڵێت. ڕەنگە دەتوانرێت زەنگی دەنگ بە ئازاری درێژخایەن بچوێنرێت.

- یادەوەرییەک لە مێشکدا دروست دەکات کە پێویستی بە پاڵنانی هەیە. ئەزموونی من ئەوەیە کە دەرزی لێدان کاریگەری لەسەر بیرەوەری زەنگی دەنگ هەیە، و زۆرێک یارمەتیان دەدرێت. هەرکەسێک بەهۆیەوە چەناگەی گرژ بکات و تووشی هەوکردنی دەنگ بێت، دەتوانرێت بە چارەسەری فیزیۆتێراپی یارمەتی بدرێت، بە گوتەی ماری فالکمان

- بڕۆ بۆ لای پزیشکی فیزیۆتێراپی و تاقی بکەرەوە کام ڕاهێنانی چەناگە لەگەڵتدا دەگونجێت. ئەنجامدانی ئەو ڕاهێنانانەی کە بە شێوەی ئۆنلاین دەیدۆزیتەوە دەتوانێت شتەکان خراپتر بکات چونکە بۆ هەموو نەخۆشییەک گونجاو نییە.

- بەڵام یەکەم شت ئەوەیە کە بیستنەکە بپشکنین بۆ ئەوەی بزانرێت زیانی بیستن هەیە یان نا. لەو حاڵەتەدا دەتوانرێت لە ڕێگەی ئامێری بیستنی تایبەتەوە یارمەتیت بدرێت.

هەروەها بخوێنەرەوە: ١٥ ڕێگا بۆ بەڕێوەبردنی شەقیقەت: ڕێگریکردن و ڕزگاربوون لە هێرشەکان

5. ئیسراحەتکردن لەسەر سی دی

"ڕاهێنانی دەروونی بۆ ئەو کەسانەی کە تووشی زەنگی دەنگ بوون" سی دییەکە لە کۆمپانیای فۆنیکس میوزیکەوە لەگەڵ میکایل ویدەرداڵ، ڕاهێنەری دەروونی بڕوانامەدار، پەروەردەکاری ئیسراحەت و چارەسەرکاری جەمسەری. لەگەڵ پزیشکی چارەسەری فیزیۆتێراپی کە پسپۆڕی زەنگی دەنگە، بە یارمەتی ئیسراحەت ڕاهێنانی دەروونییان داڕشتووە.

- بریتیە لە گۆڕینی سروشتی ئەزموونی مرۆڤ لە زەنگی دەنگ لە ڕێگەی ڕاهێنانی جۆراوجۆرەوە. دەکرێت بیرکردنەوە بێت لەوەی کە پێت وایە زەنگی دەنگ چ ڕەنگێکە، یان پاڵکەوتن لەسەر زەوی، سەرت بەرز کردەوە بۆ سەقف و وێنەیەکی هەشت بە لووتت بکێشیت. ڕاهێنانێکە کە مل و شان ئارام دەکاتەوە. جوڵەکان بچووکن، قسە لەسەر کشانی و ڕاکێشان نییە، میکایل ویدەرداڵ باس لەوە دەکات.

بەرنامەکە بە شێوەیەک داڕێژراوە کە بتوانرێت بۆ ماوەی هەشت هەفتە پەیڕەوی لێ بکرێت، و هەر جارێک ١٠-٢٠ خولەکی دەوێت.

بەشێکی تری گرنگی چارەسەرەکە یارمەتیدانی خەوتنە.

- ئەگەر بتوانی ئەوەی لە سەرتدا دەگوزەرێت بشکێنیت و زەنگی دەنگت ئاراستەی بەشەکانی تری جەستە بکەیت، ئەوا بە باشی دەخەویت، ئەمەش زۆرجار ناڕەحەتییەکە کەمدەکاتەوە، میکایل ویدەرداڵ ڕوونی دەکاتەوە.

بە وتەی میکایل ویدەردال، بە یارمەتی ڕاهێنانی دەروونی، هەندێکیان لە کێشەکانیان ڕزگاریان بووە. بۆ هەندێکی تر، ئەزموونێکی واو هەست بکەن کە دەتوانن کۆنترۆڵی زەنگی دەنگیان بکەن و لە زیندانە دەنگییەکە دەربچن.

هەروەها بخوێنەرەوە: ٧ گیای هێورکەرەوە کە یارمەتیت دەدات ئارام بیتەوە و بە باشی بخەویت

6. تەواوکەری خۆراکی

بێرتیل داهلگرێن، پزیشکی گشتگیر و پسپۆڕی تایبەتی HÄLSA:

- تەواوکەری خۆراکی هەیە کە دەتوانێت هەوکردنی دەنگی دەنگ ڕزگار بکات. ئەگەر هۆکارەکەی بۆ نموونە نەخۆشی مێنیێر بێت، ئەوا وەرزێڕ کە بە شێوەیەکی تایبەت گەشە دەکات، SPC flakes، دەتوانێت یارمەتیدەر بێت.

- بە پێچەوانەوە دەتوانیت چارەسەری سروشتی بە مەگنیسیۆم تاقی بکەیتەوە. ئەوان پەرە بە سووڕانەوە دەدەن، وەک ئەو بەرهەمانەی کە gingko biloba یان Tone یان تێدایە

The food that is good for hearing

AudioNova

The researchers have started to take more interest in diet and hearing. Junk food, for example, impairs hearing, while a lot of fish is beneficial, shows a new Swedish study. Read here what is good for your hearing.

The researchers have started to take more interest in diet and hearing. Junk food, for example, impairs hearing, while a lot of fish is beneficial, shows a new Swedish study. Another study in rats shows that when they were fed a substance found in wine, resveratrol, they were less likely to suffer noise damage after being exposed to loud sounds for a long time.

It is also known that certain vitamins and antioxidants help preserve hearing better.

Vitamins are important

Vitamin D is responsible for the absorption of calcium, which is necessary for us to have strong bones. Deficiency of this vitamin causes osteopenia in adults, where the bone mass in the ears hardens and becomes porous.

Vitamin D is found in cod liver oil, fish oil, salmon, mackerel, tuna, liver and egg yolk.

Vitamin A, in combination with vitamins C, E and magnesium, prevents the formation of free radicals (highly reactive substances) during noise exposure, which is good.

Vitamin A is found in broccoli, squash, spinach, turnip greens, carrots, cantaloupe, sweet potatoes, pumpkin, apricots, liver, milk, butter, cheese, and whole eggs.

Vitamin C is found in broccoli, green and red peppers, cauliflower, white cabbage, kale, Brussels sprouts, lemon, pineapple, strawberries and citrus fruits.

Vitamin E is found in wheat germ, green leafy vegetables, margarine and vegetable oil.

Magnesium is found in dairy products, meat, fish, poultry, vegetables and legumes.

Vitamin B12, folic acid and manganese

Vitamin B12 contributes to improving hearing, among other things, by regulating the formation of red blood cells and preventing tinnitus.

Vitamin B12 is found in dairy products, eggs, lean beef and seafood.

Folic acid and manganese

Folic acid lowers the production of homocysteine, which is believed to be the cause of some types of hearing loss, and increases the circulation of blood to the inner structures of the ear.

Folic acid is found in beef liver, spinach, asparagus, green peas, broccoli, avocado, lettuce, peanuts, tomato juice, whole eggs, strawberries, papaya, banana, and cantaloupe.

Manganese improves hearing because it supports the formation of connective tissue and bone. Manganese is also necessary for the connection between the brain and the nerves. If you have low levels of manganese, you will likely get tinnitus.

Manganese is found in apples, apricots, avocados, beans, pineapples, berries, raisins, celery, egg yolks, legumes and pine nuts.

CAUSES

 

How does tinnitus occur?

Previously, it was believed that tinnitus is caused by increased activity in the inner ear, and that this activity reaches the brain via the auditory nerve and is then perceived as sound (tinnitus). New functional studies of brain activity indicate that tinnitus occurs when activity in the auditory nerve is reduced. In case of reduced signal activity to the brain, an increased activity in the sense of hearing and in the auditory center of the cerebral cortex can occur.

 

 

Tinnitus with normal hearing

It is quite common that with tinnitus no hearing loss can be demonstrated. Hypersensitivity to loud sounds, so-called hyperacusis, is common in these patients. Many studies indicate that tinnitus and hyperacusis are directly linked to unregulated neural hyperactivity in the central auditory system and that sound therapy can lead to positive results.

Examples of causes of tinnitus are given below.

 

Sensorineural hearing loss,

Damage to the sense of hearing from noise exposure (industrial noise, acts of war) and music at too high volume levels for too long is a dominant cause of tinnitus in the Western world. Age-related loss (presbyacusis) and hereditary causes are common. Tinnitus associated with hearing fluctuations and vertigo may be due to Mb Ménière.

View treatment overview - Meniere's disease

 

Acoustic trauma

After sudden noise exposure (bang shots, explosions, etc.), tinnitus is common. Tinnitus often stops when hearing recovers, which can be expected to happen within 6 months. If normalization has not taken place within this time frame, the risk of permanent hearing damage and tinnitus is significant.

 

Pons angle tumor

In the case of unilateral tinnitus, it must be clarified whether the cause may be a pons angle tumor (e.g. vestibular schwannoma).

 

Drug

A number of drugs have potentially ototoxic effects. Tinnitus in the form of a high frequency tone is often the initial symptom. At high doses (4-5 g p.o./day), acetylsalicylic acid causes reversible tinnitus. Quinine used in some cases of malaria can also cause reversible tinnitus. Cytostatics (cisplatin, methotrexate), loop diuretics (furosemide) and aminoglycoside antibiotics (streptomycin, gentamicin, netilmicin) are drugs that alone or in combination can cause hearing loss and tinnitus.

The term tinnitus can be derived from the Latin verb "tinnire" which means to ring. Tinnitus is defined as a sound perception without an external sound source and the sound can usually only be heard by the patient (subjective tinnitus).

Internal body sounds such as sounds from turbulent flow in blood vessels or contractions in the muscles of the middle ear can also be experienced as disturbing. Such sounds can sometimes be auscultated or recorded (objective tinnitus).

Tinnitus affects 10-15% of the population in the Western world and in 1-2% is so disturbing that it seriously affects daily life. More men than women seek help for tinnitus. The incidence of tinnitus in children is less studied, but was in the order of 12-13% in a Swedish survey. Recent research suggests that the incidence of tinnitus in children and young people is increasing, and that it is due to exposure to excessive sound volumes at music events and listening to too loud music with earphones and headphones too much.

The majority of those who suffer from tinnitus have a benign disorder in the sense of hearing as the cause of the problems. Since even serious medical conditions can cause tinnitus, those who have tinnitus should undergo an ear and hearing examination. This is offered at audiologist practices and/or ENT specialist practices. Public and private audiology clinics (accredited by region) refer the patient onward for assessment by an ENT specialist or medical audiologist if the type of hearing loss is unclear and when the degree of difficulty is significant.

Comprehensive information about tinnitus is available at 1177 Vårdguiden. The regions' hearing care refers in its information to the following link.

If you eat broccoli, eggs and fish and drink a glass of milk with it, it is a healthy preventive dinner for your hearing. Then skip the cigarette, put in your earplugs and take a stress-free walk down to the live concert in the park, and you've come a long way.

Complications to mediaotitis

Tinnitus in connection with otitis media can be a sign of a toxic effect on the inner ear. Permanent inner ear damage and tinnitus occur as a complication of acute otitis, but are very rare. In chronic otitis media that has lasted for many years, an impact on the function of the inner ear in the form of sensorineural hearing loss and tinnitus is not uncommon.

 

Middle ear muscles

May cause disturbing noise. With contractions in the tensor tympani muscle (so-called tensor-tympani syndrome) a recurring snapping sound is heard. Even the stapedius muscle can produce disturbing sounds during rhythmic contractions. The condition is described in the literature as middle ear myoclonus (MEM) and is rare.

 

Pathological blood flow

Arteriovenous vascular connection adjacent to the ear as well as glomus tumor in the middle ear can cause pulsating tinnitus. Abnormalities in the venous return in the temporal bone can also cause pulse-synchronous tinnitus, e.g. diverticula formation in the sigmoid sinus.

 

 

 

SYMPTOMS

 

Tinnitus can have different characteristics and often varies over time. It is common for the noise level to increase during stress. The nature and location of the sound is dependent on the mechanism of origin. In case of noise damage and presbyacusis, a broadband noise is common. Examples of different variants of tinnitus sounds can be found on the hearing line's website, link.

Unilateral tinnitus without anamnestically explainable cause (e.g. noise trauma) should be investigated by a specialist in ENT diseases or hearing disorders.

 

 

 

DIFFERENTIAL DIAGNOSIS

 

See the list of reasons under the heading "reasons". The most common are age impairment and/or noise damage. In larger patient material, usually 10-15% have normal hearing. Intermittent sounds or pulsating sounds should lead to the thought that the cause is in the muscles of the middle ear or blood vessels near the ear.

 

 

 

INVESTIGATION

Etiological diagnosis is based on:

 

Time of debut

External factors at debut

Other illnesses or medications when the tinnitus started

Current medication

Heredity for hearing disease

Audiological examination

Neuroradiological diagnostics if necessary

 

Ear examination with an examination microscope can demonstrate serous mediaotitis (otosalpingitis) or glomus tumor. In pulsatile tinnitus, vascular sounds can sometimes be auscultated close to the ear, indicating pathological vascular connections.

Tone audiometry is mandatory and in case of hearing loss it should be clarified whether the cause is sound conduction obstruction or sensorineural hearing loss. In the case of unilateral tinnitus, an audiological assessment of the cause should take place. MRI temporal bone overview is a limited but sufficient examination to detect pons angle tumor.

In case of pulsatile tinnitus, MR angiography can possibly visualize pathological vascular changes. Aberrant course and lack of bony coverage of the sigmoid sinus or connecting venous vessels can also cause pulsatile sounds. Neuroradiological expertise determines the appropriate examination method.

 

 

TREATMENT

Grading of complaints

After an etiological investigation, taking a position on treatment is facilitated by grading of severity. Tinnitus is a symptom and it can be difficult to get an idea of how much it interferes with the sufferer's daily activities and psychological well-being. A traditional grading of tinnitus is as follows:

 

Grade I: Intermittent - disturbs only in quiet environment.

Grade II: Constantly present tinnitus, but may be suppressed when the patient is occupied or if masking ambient noise is present.

Grade III: Constantly present tinnitus, distressing, cannot be suppressed, wakes the patient at night.

You can have good help from standardized questionnaires. The Tinnitus Handicap Inventory – THI, is widely used in assessing severity and as an instrument to assess treatment effect. Link to Swedish version from KI.

Supplementation with assessment of anxiety/depression (HADS, Hospital Anxiety and Depression Scale) can be of value when assessing treatment needs and method. It is essential that an etiological investigation is carried out in order to know whether a treatable disease is present in the sense of hearing. See list above of reasons!

Information about the cause of tinnitus should be provided if possible. The problem of tinnitus can depend on, among other things, the mechanism by which the sound originates, the strength and character of the sound. Tinnitus itself can cause worry, anxiety and depression.

In the case of bothersome tinnitus, it is important that the patient meets an interdisciplinary team with experience in different treatment strategies. In many health care regions, this is offered within public hearing care. At accredited audiologist clinics, an assessment of the severity of the tinnitus problem is offered by an audiologist, and in case of significant severity and/or unclear cause of hearing loss, the sufferer should be referred to an otorhinolaryngologist or specialist in hearing disorders.

Hörsellinjen is a free counseling service run by the Norwegian Association of the Hearing Impaired (HRF). There you can get information and advice about hearing, hearing damage, tinnitus, hearing aids, etc., as well as find contact information for care services throughout the country. Link to the hearing line's website.

 

Audiological technical rehabilitation

Hearing aids can provide relief even in moderate hearing loss and hearing aid fitting should be done in hearing loss that causes obvious communication problems.

Self-help for tinnitus

Developments in psychological research have resulted in a book (Zetterquist, Andersson & Kaldo) where the reader himself gets to work with various proven techniques. The aim is to acquire new approaches so that the tinnitus sound will take a smaller place in the tinnitus sufferer's life.

Physiotherapy

In the case of problems with muscle tension, joint pain and injuries, a physiotherapist can teach relaxation exercises and give advice and tips on how the body can become less tense. It can provide relief for tinnitus that has bodily (somatic) causes, such as tension in the neck and shoulders. In several county councils, there are physiotherapists linked to hearing care.

In the case of somatosensory tinnitus where muscular activity in the masticatory muscles seems to generate or intensify the tinnitus, an examination by a dentist with special knowledge in bite physiology should be carried out.

Antidepressants

Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) are proven for tinnitus. Assessment with the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS, see above) is an aid before deciding on medication against depression, which is preferably done by a specialist in psychiatry.

Cognitive Behavioral Therapy (CBT)

CBT is a combination of behavioral therapy and cognitive therapy and can be effective against depression, anxiety problems, sleep problems, headaches, tinnitus and other behavioral medical conditions. The therapist and the patient work together to find suitable exercises that the patient tries in their everyday life. CBT requires the patient to actively work to change attitudes and thoughts about tinnitus.

Tinnitus Retraining Therapy (TRT)

A combination of psychological support treatment and exposure to white noise (TRT) has been widely used since the 1990s to alleviate tinnitus symptoms. Broadband noise (BB noise) is the most used and the authors indicate that it is best to use a sound level just below "the tinnitus sensation level", which level is indicated as the "mixing point". The noise is presented via earphones in the mouth of the ear canal or alternatively via bone conduction with a medtech-rated product (see link).

Acoustic CR Neuromodulation

Targets the specific tinnitus sound when it can be characterized as a tone. With a neurostimulator, the tinnitus sound is treated, which in many cases gets a reduced intensity. The theory behind this method is described in a video; link. As far as is known, the method has not been tried in Sweden.

Transcranial Magnetic Stimulation

(rTMS = repetitive TMS) has been tried for tinnitus. Varying patient selection and methodological differences in published studies make the method's place difficult to assess. Promising results have been demonstrated in a smaller study.

Music therapy

Has been tested in patients with tonal tinnitus where the sound has the character of a tone. The subjects have listened to music where the frequencies around the tone have been filtered out. There has been an effect on the perceived sound level of the tinnitus sound, and in a larger placebo-controlled study this is confirmed. The method is launched on the internet for self-care (www.audionotch.com, www.tinnitracks.com/en).

 

 

 

REFERRAL

 

At a health care center, a patient who applies for a sound experience judged to be tinnitus should undergo otoscopy and tone audiometry. If the diagnosis is uncertain, a referral to an ENT specialist should be issued for a more detailed hearing examination, assessment of the etiology and features of anxiety and depression. Referral to an audiology department or an accredited audiologist clinic may then be appropriate.

 

 

 

FOLLOW-UP

In the case of mild complaints and hearing impairment such as noise damage or age-related impairment, the patient can be asked to return after an informational interview if the condition worsens. In the event of an unclear etiological diagnosis, it is the specialist's responsibility to initiate treatment and follow up the development.

 

 

 

FORECAST

In many patients with tinnitus, the problems subside through habituation, which means that you learn to ignore the tinnitus sound. In a survey of almost 280 patients, it was found that the problems of tinnitus in most people decrease with time. For younger patients and those with noise damage, however, the complaints were often unchanged.

 

 

 

ICD-10

Tinnitus H93.1

 

Sick leave

Links to insurance medical decision support from the National Board of Health and Welfare: H93 Other diseases of the ear not classified elsewhere

If sick leave due to tinnitus is relevant, a referral to a hearing care specialist should be made. The National Board of Health and Welfare's decision support is from 2007 and an update is expected. The current wording is:

"For tinnitus, first degree, no sick leave is recommended. In case of tinnitus, second degree, full-time sick leave is recommended for up to 2 months while the treatment begins. After that, partial sick leave in a decreasing degree for six months".

Long-term sick leave requires treatment and habilitation within the hearing care interdisciplinary team.

 

References

Adamchic I, Hauptmann C, Tass A. Changes of oscillatory activity in pitch processing network and related tinnitus relief induced by acoustic CR neuromodulation. Front Syst Neurosci. 2012 Apr 5;6:18. 

Andersson G. Tinnitus - Causes, theories and treatment options. Student Literature 2000.

Bhimrao, SK , Masterson L and Baguley D. Systematic Review of Management Strategies for Middle Ear Myoclonus. Otolaryngology-Head and Neck Surgery 146(5) 698-706. Link

Folmer RL, Theodoroff SM, Casiana L, Shi Y, Griest S, Vachhani J. Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation Treatment for Chronic Tinnitus: A Randomized Clinical Trial. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. 2015;141(8):716-722. Link

Jastreboff PJ, Hazell JW. A neurophysiological approach to tinnitus: Clinical applications. Br J Audiol. 1993; 27:7-19. Link

Jastreboff PJ. 25 years of tinnitus retraining therapy. Review. ENT, 2015 Apr;63(4):307-11. Link

Juul J, Barrenäs ML, Holgers KM. Tinnitus and hearing in 7-year-old children. Arch Dis Child 2012;97:28-30. Link

Juul J. Hearing symptoms in children and adolescents. Tinnitus and temporary threshold shift. Academic thesis. Gothenburg 2013. Link

Kaldo V and Andersson G. Cognitive behavioral therapy for tinnitus. Student literature. 2004.

Klockhoff I & Lindblom U. Menière's disease and hydrochlorothiazide (Dichlotride)-a critical analysis of symptoms and therapeutic effects. Acta Otolaryngol (Stockh) 1967;63:347-365. Link

Liu Z, Chen C, et al. Sigmoid sinus diverticulum and pulsatile tinnitus: analysis of CT scans from 15 cases. Acta Radiol. 2013 Apr 2. Link

Manche SK, Madhavi J, Meganadh KR, Jyothy A. Association of tinnitus and hearing loss in otological disorders: a decade-long epidemiological study in a South Indian population.Braz J Otorhinolaryngol. 2016;82(6):643-649. Link

Martini A and Prosser S. Disorders of the inner ear in adults. 2003. In textbook of Audiological Medicine. Clinical aspects of hearing and balance. Ed L Luxon. Martin Dunitz, Taylor and Francis Group.

Moller A, Langguth B, DeRidder D & Kleinljung T.; editors to Textbook of Tinnitus. Springer publishing house, ISBN 978-1-60761-144-8.2011.

Newman CW, Jacobson GP, Spitzer, JB. Development of the Tinnitus Handicap Inventory. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 1996 Feb;122(2):143-8. Link

Olsen US, Lello E, Nagaraj VS, Reimer Å, Ibertsson T, Brännström J. Factors affecting severity of tinnitus - a follow-up study of tinnitus subjects at an Ear Nose Throat clinic in Sweden. Int Tinnitus J. 2013;18(2):115-21. Link

Ralli M, Altissimi G, Turchetta R et al. Somatosensory Tinnitus: Correlation between Cranio-Cervico-Mandibular Disorder History and Somatic Modulation.

Audiol Neurootol. 2017 Jan 19;21(6):372-382. Link

Rood J. The Sounds of Silence. The Scientist, September 2015. Link

Sheppard A et al. A review of auditory gain, low-level noise and sound therapy for tinnitus and hyperacusis. International Journal of Audiology.2020.Vol 59,No 1, 5-15. Link

Stein A, Wunderlich R, Lau P et al. Clinical trial on tonal tinnitus with tailor-made notched music training. BMC Neurol. 2016 Mar 17;16:38. Link

Tinnitus Research Initiative. Algorithm for the Diagnostic & Therapeutic Management of Tinnitus. Link

Yuan T, Yadollahpour A et al. Transcranial direct current stimulation for the treatment of tinnitus: a review of clinical trials and mechanisms of action. BMC Neurosci. 2018 Oct 25;19(1):66. Link

Zetterquist V, Andersson G and Kaldo V. Living with tinnitus. Nature and culture 2013.

COPYRIGHT © INTERNET MEDICIN AB

💗

Natural help against tinnitus - 6 tips that can silence the noise

  Natural health, Natural remedies and alternative medicine, Tinnitus

It hisses, roars, beeps and howls – sounds that don't really exist, but never end. Tinnitus is a torment for those who have it. But it is possible to silence the noise in a natural way.

Text: Mia Coull

Photo: Getty Images

1. Cognitive behavioral therapy

For the approximately two percent of the population who have major problems with their tinnitus, Gerhard Andersson, professor at Karolinska Institutet and Linköping University, recommends cognitive behavioral therapy, CBT, to help them live a better life.

- Tinnitus can lead to a series of negative consequences, you can sleep poorly, be tense, have difficulty concentrating, feel stressed, be depressed and sad. If the tinnitus problem takes a large place in daily life, it is more difficult to put up with. Through CBT, we can work with depression and how to relate to noise.

In CBT treatment for tinnitus, the treatment consists of learning to manage the situation, to reach an acceptance.

- It can be mistaken for just liking the situation. That is not what is meant, but that you should move on and try to live as good a life as possible without denying the problems, explains Gerhard Andersson.

- Some also have jaw problems that can cause tinnitus, in which case relaxation and a bite splint may be worth trying, says Gerhard Andersson.

READ ALSO: Tense jaws? Here are four simple exercises that will help

2. Patch behind the ear

Tommy Rönngren is CEO of the research company Akloma Bioscience, which has researched a patch against tinnitus.

- The patch is banana-shaped and is placed behind the ear. There it acts as a grid that affects the light when it passes through the patch, which in turn affects the water we have in the cells. A large percentage of those who have tested the patch in pilot studies claim to be helped, according to Tommy Rönngren.

Under the supervision of the Karolinska Trial Alliance, clinical placebo studies are currently underway to demonstrate the effect and safety.

- Some, including myself, get rid of the problems, says Tommy Rönngren. Others get the problems back after a while and have to try plasters again, much like taking a pain reliever, if necessary.

For some, the tone in the ears increases at first and then fades away. The body reacts to changes, even good ones, notes Tommy Rönngren.

The plan is to introduce the patch on the Nordic market in May 2011.

- But the patch probably doesn't help everyone, there are many reasons why you get tinnitus, he notes.

READ ALSO: How noise affects your body + 3 tips to get more rest

3. Mindfulness

One of the country's foremost experts on mindfulness is the doctor Ola Schenström.

- Tinnitus is very similar to living with chronic pain. You live with a pain that interferes with daily life, he says.

This leads to a stress that affects and worsens the condition. According to Ola Schenström, something we can influence through our approach.

- Mindfulness training helps us change the approach to both tinnitus and pain. It gives an increased feeling of control and the patient is less affected.

Mindfulness, for example, is available online for those who want to try it. The program was developed by Ola Schenström.

In the United States, a study is underway with an eight-week specially designed mindfulness course for those who suffer from tinnitus.

READ ALSO: The stress expert: The body is always right - take the signals seriously

4. Acupuncture

Marie Falkman is a physiotherapist at Oscar's physiotherapy in Stockholm. She treats patients with tinnitus with, among other things, acupuncture. But only those whose tinnitus is due to a hearing loss, which is normal for the age.

- We cannot help patients with tinnitus that is due to hearing damage, she says. Tinnitus can probably be likened to long-term pain.

- It creates a memory in the brain that needs to be pushed away. My experience is that acupuncture interferes with the tinnitus memory, and that many are helped. Anyone who tenses their jaws and gets tinnitus because of it can be helped by physiotherapy, according to Marie Falkman

- Go to a physiotherapist and try out which jaw exercises suit you. Doing exercises you find online can make things worse because they are not suitable for all ailments.

- But the first thing is to check the hearing to see if there is a hearing damage. In that case, you can be helped by special hearing aids.

READ ALSO: 15 Ways to Manage Your Migraine: Prevent and Relieve Attacks.

5. Relaxation on CD

"Mental training for you who have tinnitus" is a CD from Fonix Musik with Mikael Widerdal, certified mental trainer, relaxation educator and polarity therapist. Together with a physiotherapist, who is a specialist in tinnitus, he has devised mental training with the help of relaxation.

- It is about changing the nature of one's experience of tinnitus through various exercises. It could be thinking about what color you think the tinnitus is, or lying on the floor, looking up at the ceiling and drawing a figure eight with your nose. An exercise that relaxes the neck and shoulders. The movements are small, it's not about stretching and pulling, describes Mikael Widerdal.

The program is laid out so that it can be followed for eight weeks, and takes 10–20 minutes each time.

Another important part of the treatment is help with falling asleep.

- If you can break what is going on in your head and direct the tinnitus away to other parts of the body, you will fall asleep well, which often reduces the discomfort, explains Mikael Widerdal.

With the help of mental training, some have gotten rid of their problems, according to Mikael Widerdal. For others, it is a wow experience to feel that they can take control of their tinnitus and get out of the sonic prison.

READ ALSO: 7 calming herbs that help you relax and sleep well

6. Dietary supplements

Bertil Dahlgren, HÄLSA's own holistic doctor and expert:

- There are dietary supplements that can relieve tinnitus. If the cause is, for example, Ménière's disease, specially grown oats, SPC flakes, can help.

- Otherwise, you can try natural remedies with magnesium. They are circulation promoting, like products with gingko biloba or Tone.