ئێمە #چیمان دەوێت لە#داهاتووی# ئێران؟ بەشی یەکەم

 

ئێمە #چیمان دەوێت لە#داهاتووی# ئێران؟ بەشی یەکەم

1-ئازادیی تەواو و یەکسانی ژن و پیاو. ژنان مافی سەفەر و جوڵەیان هەیە بەبێ مۆڵەتی کەسانی تر.

٢-ئازادی ئافرەتان بۆ پۆشینی جلوبەرگ بەو شێوەیەی کە خۆیان ئارەزووی دەکەن. تەنها ژنان و کچان خۆیان بڕیار دەدەن. هیچ کەسێکی تر مافی ئەوەی نییە دەستوەردان لە جلوبەرگی ئافرەتان بکات. گەشت و جووڵە بەبێ مۆڵەتی کەسانی تر.

3- دیموکراسی ڕاستەقینە. سیستەمی سیاسی دێموکراتیکی عەلمانی و سیستەمی سیاسی ئێران کە لەسەر بنەمای فرەنەتەوەیی دامەزراوە، پێویستە بە شێوەیەکی کۆنفیدراڵی کۆنترۆڵ بکرێت و بە پشتبەستن بە دەنگی خەڵک و حکومەتی جەماوەری، خەڵک دیاری دەکات کێ بەرپرسیارە و کێ بەرپرسیار نییە.

4-دروستکردنی چاودێریی کۆمەڵایەتی وەک یارمەتیدانی بێکاران و درووستکردنی هەلی کار لە سەرتاسەری وڵاتدا. پێویستە هەموو کەسێک بەرپرسیار بێت لە خۆشگوزەرانی فەزای ئەلیکترۆنی. ئینتەرنێتی بێ بەرامبەر. ئینتەرنێتی بێ بەرامبەر لە شوێنە گشتیەکان لە سەرتاسەری وڵات.

5. ڕاهێنانی پۆلیس بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ خەڵک لەسەر بنەمای بنەماکانی مافی مرۆڤ.

6- هەڵوەشاندنەوەی یاسای ئایینی و گۆڕینی بە مافی مرۆڤ، کە یاسا هەموو شتێک بەڕێوە دەبات و هیچ کەس مافی ئەوەی نییە یاسا خراپ بەکاربهێنێت.

7. خوێندنی بێ بەرامبەر بۆ هەمووان. بەدەستهێنانی بڕوانامە لە قوتابخانە و زانکۆکانی وڵات.

. 8. ئەنجامدانی هەڵبژاردنی ئازاد و مەدەنی و ئازادی ڕادەربڕین وەکو مالتیمیدیای بێسنوور.

9- هەڵوەشاندنەوەی سزای لەسێدارەدان بەتەواوی بۆ هەمیشە.

10- بەرەنگاربوونەوەی جددی دژ بە ماددە هۆشبەرەکان و پەروەردەکردنی گەنجان بۆ دوورکەوتنەوە لەم بەڵایە. ئازادی خۆشەویستی و لە کۆمەڵگادا کچان مێردی خۆیان هەڵدەبژێرن. هیچ کەسێکی تر مافی ئەوەی نییە دەستوەردان لە کاروباری ئەواندا بکات. ئەگەر هەر کەسێک ئەم کارە بکات ڕووبەڕووی یاسا دەبێتەوە.

11. دروستکردنی قوتابخانە بۆ بەرەوپێشبردنی دیموکراسی و فێرکردنی دیموکراسی لە سەرجەم قوتابخانەکاندا. قەدەغەکردنی وانەی ئایینی لە کۆمەڵگادا. قەدەغەکردنی بانگی نوێژ لە شوێنە گشتیەکان. چوونە ناو مزگەوتی خوار ١٨ ساڵ قەدەغەیە چونکە لە مزگەوتەکاندا ڤایرۆسێکی ئایینی دەدەنە مێشکی منداڵان و مێشکی گەنجان دەشۆن. فێرکردنی ئایین بۆ کەسانی خوار ١٨ ساڵ بە توندی قەدەغەیە و سزای لەسەرە. دەسەڵاتی پاشایەتی لە ئێراندا مەحاڵە و سیستەمی داهاتوو لە ئێراندا سیستەمێکی دێموکراتیکی فرەیی دەبێت. لە داهاتوودا باس لە یەک حزب ناکرێ. خەڵک ئەزمونی ٤٦ ساڵەی لەگەڵ مەلا شێتەکان هەیە و شا لە ڕاستیدا مەلاکانی ڕاهێناوە. کاتێک دکتۆر شاهپوور بەختیار و دکتۆر کەریم سەنجەبی چوونە لای شا و وتیان مەلاکان سەرکوت بکەن، شا وەڵامی دایەوە: "من پشتێنی مەلاکانم، مەلاکان نوێژ دەکەن و کەسێک لە غەیب پشتم دەبات و هیچ زیانێکم پێ نەیەت، بەڵێ مەلاکانیش شایان فریو دابوو". 12 دروستکردنی ئاسایشی تەواو لە سەرتاسەری وڵاتدا، بەتایبەتی ئاسایشی ژنان، پێویستە ئەولەوییەتی سەرەکی سیاسەتی حکومەت بێت. 13 ئاسایشی ژنان و دروستکردنی ماڵ بۆ پاراستنی ژنان و ناردنی ژنکوژەکان بۆ نەخۆشخانەکانی دەروونی بۆ ماوەیەکی زۆر. هەر جۆرە سوکایەتی و بوختان و سوکایەتیکردن بە ژنان دەبێ تاوانێکی زۆر گەورە بێت بۆ ئەوەی هیچ ژنکوژێک مافی ئەوەی نەبێت مافی ژنان پێشێل بکات.

 نووسینی ساموئیل کرماشانی پسپورەیی دەرۆننیئ