ویروس کرونا: گزارش جدید «آرتیکل ۱۹» درباره مقابله با اطلاعات نادرست

ویروس کرونا: گزارش جدید «آرتیکل ۱۹» درباره مقابله با اطلاعات نادرست

«آرتیکل ۱۹» خلاصه گزارش جدیدی را درباره اهمیت شفاف‌سازی، مقابله با اطلاعات نادرست و نیز ترویج توصیه های معتبر بهداشتی با همکاری دولت‌ها، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در مبارزه با ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) را منتشر کرد. این مراکز نقش بسزایی در مقابله با سخنان تنفرآمیز و مغرضانه علیه چینی‌ها یا آسیایی تبارها پس از شیوع ویروس کرونا دارند.

کویین مک‌کیو، جانشین مدیراجرایی « آرتیکل ۱۹» در سخنانی با اشاره به این موضوع گفت:

«همزمان با شیوع ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) در سراسر جهان، شایعات، اطلاعات نادرست و تئوری های توطئه با همان سرعت انتشار یافته‌اند. ما همچنین شاهد این هستیم که در مواردی چند، دولت‌ها سعی کرده اند که با ایجاد محدودیت برای رسانه‌های پوشش دهنده اخبار این بیماری، و یا وضع قوانین سرکوبگرانه وحتی دستگیری افرادی که اطلاعاتی درباره‌ی آن را به اشتراک گذاشته اند، مانع انتشار گزارش ها و اطلاع رسانی شوند.

اکنون زمان آن نیست که دولت‌ها با اعمال فشار نسبت به آزادی بیان و اطلاع رسانی، رویکرد محدود کننده ای داشته باشند.  مبارزه‌ی جهانی با ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) فقط با ایجاد شفافیت در اطلاع رسانی در مورد شیوع، اطلاعات دقیق مردمی و پوشش رسانه ای مستقل به پیروزی منجر می‌شود. تمامی دولت‌ها، رسانه ها و متولیان شبکه‌های اجتماعی، نقش بسزایی در تضمین جریان آزاد اطلاعات در چنین بحرانی جهانی بهداشت را دارند.

“مبارزه جهانی با ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) مستلزم نشر آزادانه و مستقل اخبار و اطلاعات مربوطه توسط رسانه‌های مستقل، روزنامه نگاری اخلاق‌مدارانه، گزارشات مردمی و گفتمان آزادانه‌ی مردمی است.  دولت‌ها، با توجه به اصول و استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر، مسئولیت مقابله با سخنرانی‌های سخیفانه و تنفرآمیز علیه چینی‌ها و آسیایی‌تبارها هستند.”

سازمان بهداشت جهانی (WHO) در ماه فوریه نسبت به «اینفودمی عظیم» (نشر اطلاعات نادرست در مقیاس بالا) که همزمان با شیوع ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) “دست‌یابی مردم به اطلاعات قابل اعتماد از منابع موثق” را با دشواری مواجه کرده، هشدار داده است. افزوده برآن، سازمان بهداشت جهانی از تاثیر منفی «اطلاعات نادرست» در مقابله با ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) نیز ابراز نگرانی کرد.

از جمله شایعات و اطلاعات نادرستی که در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های مختلف اینترنتی منتشر شده می‌توان به نمونه های زیر اشاره کرد:

استفاده از دست‌خشک‌کن برقی (که با فشار هوای گرم را بیرون می‌دهد)، خوردن سیر و نوشیدن مایع سفید کننده (کلراکس) مبتلایان به ویروس را درمان می‌کند. یا این موضوع که ریشه‌ی اصلی این ویروس سلاح‌های بیولوژیک چینی یا آمریکایی بوده یا حتی این شایعه که «بنیاد بیل و آماندا گیتس» تحت لوای کمک به مردم این ویروس را منتشر کردند و یا این مورد که نشر ویروس کووید۱۹ (ویروس کرونا) در یکی از قسمت های انیمیشن «سیمپسون‌ها» که در سال ۱۹۹۳ میلادی پخش شده، پیش‌بینی شده بود!

برخی از دولت‌ها واکنش‌های شدیدی در مقابله به این‌گونه شایعات و اطلاعات نادرست از خود نشان دادند. به طور نمونه اگرچه دولت چین، به‌تدریج رویه‌ی خود را در مقابله با ویروس کووید ۱۹ تغییر داده و با مجامع بین‌المللی همگام شده و مراکز قرنطینه‌ی خود را با دقت و شدت تمام کنترل کرده، ولی دسترسی و نشر اطلاعات مربوط به این اپیدمی را نیز کاملا محدود، و با کسانی که گزارشی بجز اخبار رسمی دولتی را منتشر کردند به شدت برخورد کرده است.  برخی دولت های کشورهای آسیایی،  قوانین محدود کننده‌ای در مقابله با آنچه آنرا «اخبار کذب» می‌نامند وضع کرده اند و با کسانی که این‌گونه اخبار را منتشر می کنند برخورد قضایی کرده که در چندین مورد منجر به دستگیری و حبس ناشرین (که از طرف دولت «اخبار کذب» منتشر کرده‌اند) شده است. دولت تایلند، سازمانی به نام «مرکز مقابله با اخبار کذب» را تاسیس کرده که مسئول پژوهش آنلاین، شناسایی و در نهایت تعقیب قضایی افراد یا مراکز نشر اخبار نادرست درباره‌ی  ویروس کووید ۱۹است. دولت جمهوری اسلامی ایران نیز مرکزی را با نام «ستاد مبارزه با ویروس کرونا» دایر کرده که همزمان اقدام به دستگیری افرادی می کند که به گفته آنان «اخبار کذب» منتشر می کنند، در حالی همزمان اطلاعات مربوط به اپیدمی و انتشار ویروس کرونا در سطح کشور را مخفی می کند.

« آرتیکل ۱۹» چالش‌هایی را که آزادی بیان و اطلاعات در مقابله با بحران ویروس کووید ۱۹ با آن مواجه شده است را برشمرده، و موارد ذیل را به دولت‌ها، رسانه‌ها و متولیان شبکه‌های اجتماعی پیشنهاد می‌کند:

دولت‌ها:

دولت‌ها موظف هستند در مقابله با شیوع ویروس کووید ۱۹قوانین و مقرراتی را وضع کنند که آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات آزاد را تحت شعاع قرار ندهند.  همچنین رویکردها به اطلاعات نادرست و “سخنان تنفرآمیز”، که عملا به‌خاطر سانسور و عدم اطلاع‌رسانی صحیح رخ می‌دهند، باید با شفافیت و آزادی رسانه جایگزین شوند.

رسانه‌ها:

اخباری که توسط رسانه‌های عمومی و خبرنگاران منتشر می شوند باید دقیق و به‌دور از تعصب، کارزارهای پروپگاندا و تبعیض دولتی و رسمی باشد. همچنین اطمینان یابند که حق تصحیح و پاسخ‌گویی وجود داشته باشد.

شبکه‌های اجتماعی:

شرکت‌ها و متولیان شبکه‌های اجتماعی باید با همکاری نزدیک با سازمان بهداشت جهانی دست به انتشار اطلاعات دقیق و معتبر درباره‌ی ویروس کووید ۱۹ (کرونا) بزنند. همچنین شرکت‌های متولی شبکه‌های اجتماعی، در مقابله با اخبار نادرست یا مطالب تنفر انگیز باید با توجه به قوانین و مقررات شفاف و قابل فهمی که از قبل به کاربران اعلام شده، واکنش نشان دهند.