ئەگەر هەست بکەیت بەردەوام لەلایەن کەسانی دەوروبەرتەوە سوودت لێ وەردەگیرێت، ئەوا ئەو پەیامانەی کە پێت دەگات لەڕادەبەدەر ئازاربەخشن. چی دەتوانیت لەم بارەیەوە بکەیت؟ چەند ئامۆژگاریەکی بەسوودتان پێدەدەین.
ئایا چاوەڕێی ئەوە دەکەیت خەڵکی دەوروبەرت ئازارت بدەن؟ لەم بابەتەدا باس لەو ڕاستییە دەکەین کە دەتوانێت ئازاربەخش بێت چاوەڕێی ئەوە بکەیت کە خۆت ئازارت پێ بدرێت، زەلیل بکرێت، دەستکاری بکرێت، گاڵتەت پێ بکرێت، یان بە جۆرێک سوودت لێ وەربگیرێت. لە ڕاستیدا ئەگەر هەست بکەیت ئامانجی ئازاردانی بەردەوامی کەسانی تریت، ئەوا تێچووی سۆزداری زۆر دەدەیت. ئەمەش دەرئەنجامی هەبوونی پلانی بێمتمانەیی و خراپ بەکارهێنانە.
لە سەرەتای ساڵانی ٢٠٠٠دا جێفری یۆنگ چارەسەری شیما (ST)ی پەرەپێدا. دەستێوەردانێکە کە ئامانج لێی ئەو کڕیارانە دەبێت کە کێشەیان هەیە لە پێناسەکردنی ئەوەی کە هەست بە چی دەکەن و چییان بەسەر دێت چونکە هەست دەکەن بلۆک کراون. بە بڕوای یۆنگ، تایبەتمەندییەکی ئەم کەسانە شێوازی مامەڵەکردنە لەگەڵ کێشەکانیان. لەسەر بنەمای خۆپاراستن دامەزراوە.
چارەسەری شیما بە پلەی یەکەم بۆ دەستێوەردان لە کێشەکانی پەیوەست بە کەسایەتی بەکاردێت. هەروەها بۆ حاڵەتەکانی وەک خەمۆکی و تێکچوونی خواردن بەکاردێت.
خشتەکان چین؟
شێماکان نەخشەی فێربوو، ناوەکی و نائاگان بۆ پرۆسێسکردنی زانیارییەکان لە ژینگەوە. بە تایبەتیتر، پاکێجێکن لە زنجیرەیەک لە هەستەکان، بیرکردنەوەکان، یادەوەرییەکان، ڕێگاکانی پەیوەندیکردن بە لایەنی بەرامبەر و ستراتیژییەکانی ڕووبەڕووبوونەوە.
پلانەکان دەتوانن یان ئازار و ئازار یان تەنها ژاوەژاو بەرهەم بهێنن. ئامانجی چارەسەرکردن ئەوەیە کە چارەسەرێک بۆ خشتەی ئازاربەخش بەدەست بهێنرێت، یان لانیکەم وا بکات تەنها ژاوەژاو بەرهەم بهێنێت، لەبری ناڕەحەتی.
ئەو شێمایانەی کە ئازار بەرهەم دەهێنن پێیان دەوترێت شێمای سەرەتایی نەگونجاو (EMS). بۆ نموونە تا ئێستا هەستت کردووە کە خۆت تێکدەدەیت؟ بەم شێوەیە کاردەکەن.
خشتەی بێمتمانەیی و خراپ بەکارهێنان
بە گوتەی یۆنگ، 18 جۆری جیاوازی EMS هەیە. ئەمڕۆ تەنها سەرنج دەخەینە سەر یەکێکیان: پلانی بێمتمانەیی و خراپ بەکارهێنان. واتە پچڕان و ڕەتکردنەوە.
ئێمە وەک مرۆڤ پێویستییە سەرەتایی و گشتگیرەکانمان هەیە کە دەبێت تێر بکەین. ئەگەر نەیکەین، پلانی وەک ئەو پلانەی لێرەدا باسی دەکەین سەرهەڵدەدەن. لەنێو ئەو پێداویستییە دەروونیانەی کە دەبێت بەدییان بهێنیت بریتین لە:
پێویستی ئەوەی بزانیت کە سەر بە گروپێکیت و دەتوانیت بە شێوەیەکی ئینتیمی و سەلامەت و سەقامگیر پەیوەندی بکەیت. جگە لەوەش، ئەو زانینەی کە پەیوەندییەکانتان لەسەر بنەمای پەیوەندی خۆشەویستی و سۆز و خۆشەویستی یەکترن. واتە دڵنیابوون لەوەی کە تۆ لەلایەن ئەو کەسانەی خۆشت دەوێن قبوڵ دەکرێیت.
توانای دەربڕینی خۆبەخۆ ئەوەی بیری لێدەکەیتەوە و ئەو هەستانەی هەستی پێدەکەیت. بە تایبەتیتر توانای ئەنجامدانی ئەم کارە بە ئازادی و بەبێ ترس.
ئەو ئاسایشەی کە تۆ تاکێکی سەربەخۆیت. بە واتایەکی تر، هەرچەندە پەیوەندیت لەگەڵ ئەوانی تردا هەیە و چێژت لێ وەردەگریت، بەڵام ناسنامەکەت تەنها هی تۆیە. واتە ئەو زانینەی کە تۆ تاکی و هەست بە لێهاتوویی دەکەیت.
ئایا پەیوەندییە نزیکەکانت پەیوەندییەکی سەلامەتن؟ ئایا هەست بە پاراستن و گەرمی دەکەیت لە پەیوەندییە نزیکەکانت؟ ئایا هەست بە ئازادی دەکەیت و بەبێ ترس ئەوەی دەتەوێت بیڵێیت و داوای بکەیت؟ ئایا تۆ سەربەخۆیت یان هاووابەستەیی؟ ئەمانە هەندێک لەو پرسیارانەن کە پێویستە لە خۆت بکەیت بۆ ئەوەی بزانیت ئەگەر پلانی بێمتمانەیی و خراپ بەکارهێنانت خستۆتە ناو ژیانتەوە.
کارکردن لەگەڵ پلانی بێمتمانەیی و خراپ بەکارهێنان
پراکتیکی چارەسەری دەروونی لە ڕوانگەی چارەسەری سکیما ئاڵۆزە. ئێمە چەند ڕێنماییەکی گشتیتان پێدەدەین سەبارەت بەم پرۆسەیە و تەکنیکەکانی گۆڕانکاری.
گۆڕانکاری لە ئاستی مەعریفیدا
لە بواری دەروونناسیدا، مەعریفە بەو شێوەیە پێناسە دەکرێت کە زانیارییەکانتان پرۆسێس دەکەیت کە لە دەوروبەرەکەتەوە دێن. ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە چۆن ئیستدلال دەکەیت سەبارەت بەوەی چیت بەسەر دێت، ئەو یادەوەریانەی کە لەم ڕووەوە هەتە و چۆن چارەسەری هەر کێشەیەک دەکەیت.
ئەوانەی دەستدرێژییان کراوەتە سەر، هەستیارییەکی تایبەتیان بۆ دروست دەبێت. ئەوان شارەزاترن لە دیاریکردنی هەڕەشەکانی ژینگە، هەرچەندە بچووک بن. لە ڕاستیدا هەستیاریان زۆرە.
مەبەست لە چارەسەری شیما یارمەتیدانیانە بۆ کەمکردنەوەی چاودێریکردنی زۆریان بۆ دەوروبەرەکەیان.
ئامانج لێی پێشکەشکردنی دیدگای بەدیل لەسەر مەبەستی ئەوانی دیکەیە.
گۆڕانی سۆزداری
ئەو یادەوەریانەی قوربانییەکان لەبارەی ئەو ئازارەوە هەیانە، بۆیان بە ئازارە. لە ڕاستیدا هەندێک جار ئەوەندە ئازاریان هەیە کە کاتێک بیریان لێدەکەنەوە هەست بە توڕەیییەکی ئەوپەڕی دەکەن. بەتایبەت کاتێک بیر لە تاوانبارانی خۆیان دەکەنەوە.
مەبەست لە چارەسەری شیما ئەوەیە کە دەربڕینی توڕەیی شاراوەیان بەرەوپێش ببات و ڕێگەی پێبدات سەرهەڵبدات. بۆ ئەم مەبەستەش ستراتیژی گێڕانەوە بەکاردەهێنێت. بۆ نموونە نامە نووسین.
بۆ ئەوەی هەموو ئەمانە بتوانن، گرنگە پەیوەندی چارەسەری پێشوەختە پەیوەندییەکی سەلامەت بێت.
گۆڕانکاری لە ئاستی ڕەفتاردا
گرنگە پەلە نەکەیت لە پرۆسەکەدا. ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە دووبارە متمانەکردن بە کەسانی دیکە زۆر دوورە لە ئاسانی. ئەمەش دەبێت وردە وردە و لە سەرووی هەمووشیانەوە بە شێوەیەکی سەلامەت ئەنجام بدرێت.
بۆیە چارەسەرکەرانی شیما لەسەر بنەمای ئەو ڕەفتارانە کاردەکەن کە ئینتیمایان تێدایە. موکل پێویستە بتوانێت یادەوەری و نهێنییەکانی لەگەڵ کەسێکدا باس بکات کە هەست بە ئاسوودەیی دەکات لەگەڵیدا. هەروەها دەبێت کەسەکە سنوورێک بۆ ئەو لایەنانە دابنێت کە ئازاری دەدەن.
ئەی تۆ ئەی دەزانی چۆن بەرگری لە خۆت بکەیت؟ زانینی چۆنێتی بەرگریکردن لە خۆت گرنگە ئەگەر هەست بکەیت ئامانجی سووکایەتیکردن بیت. هەروەها باشە کە پەیوەندی تایبەت بەکاربهێنرێت. جگە لەوەش گرنگە فێری دانانی سنوور بیت.
کە ووتمان، دەبێت ئەو ڕاستییە قبوڵ بکەیت کە کاتێک دەبێت کە ئەمانە بە ئەنقەست دەبڕدرێن. لە ئەنجامدا پێویستە بیر لەوە بکەیتەوە کە ئایا شایەنی ئەوەیە بەردەوام بیت لەم جۆرە پەیوەندییەدا.
لە کۆتاییدا ئەگەر هەستت کرد ئامانجی ئازاردانی بەردەوامیت و نازانیت چی بکەیت لەو بارەیەوە، ئەوە لەبیرت بێت کە پزیشکی دەروونناس یان پزیشکی دەروونی دەتوانێت یارمەتیت بدات.
Distrust-
and abuse schedule: are you a target for abuse?
If you feel that you are constantly being taken advantage of by those around you, the messages you receive are extremely hurtful. What can you do about this? We give you some useful tips.
Do you expect the people around you to hurt you? In this article, we're going to talk about the fact that it can be hurtful to expect yourself to be hurt, humiliated, manipulated, made fun of, or taken advantage of in some way. In fact, if you feel like you are the target of constant abuse from others, you pay a high emotional cost. This is the consequence of having the mistrust and abuse schema.
In the early 2000s, Jeffrey Young developed schema therapy (ST). It is an intervention aimed at clients who have trouble defining what they are feeling and what is happening to them because they feel blocked. According to Young, a characteristic of these people is the way they deal with their problems. It is based on avoidance.'
222
Schema therapy is primarily used to intervene in problems linked to personality. It is also used for conditions such as depression and eating disorders.
What are schedules?
Schemas are learned, internalized and unconscious patterns for processing information from the environment. More specifically, they are packages of sequences of feelings, thoughts, memories, ways of relating to the other party, and coping strategies.
The schemes can produce either pain and suffering or just noise. The goal of therapy is to achieve a cure for a painful schedule, or at least to make it produce only noise, instead of discomfort.
The schemas that produce pain are called early maladaptive schemas (EMS). For example, have you ever felt like you are sabotaging yourself? This is how they work.
The Mistrust and Abuse Schedule
According to Young, there are 18 different types of EMS. Today we will focus on just one of them: the mistrust and abuse scheme. It means disconnection and rejection.
As humans, we have basic and universal needs that we must satisfy. If we don't, schemes like the one we're talking about here will emerge. Among the psychological needs that you must fulfill are:
The need to know that you belong to a group and can connect in an intimate, safe and stable way. Further, the knowledge that your relationships are based on mutual bonds of love and affection. It means certainty that you are accepted by those you love.
The ability to spontaneously express what you are thinking and the emotions you are feeling. More specifically, the ability to do this freely and without fear.
The security that you are an independent individual. In other words, even though you have and enjoy bonds with others, your identity is yours alone. It means the knowledge that you are an individual and that you feel competent.
Are your close ties safe ties? Do you feel protection and warmth from your close relationships? Do you feel free to say and ask for what you want without fear? Are you independent or codependent? These are some of the questions you should ask yourself to discover if you have incorporated the mistrust and abuse schema into your life.
Working with the mistrust and abuse schema
Psychotherapeutic practice from a schema therapy perspective is complex. We will give you some general guidelines regarding this process and its techniques of change.
Change on a cognitive level
In the field of psychology, cognition is defined as the way in which you process information that comes from your environment. It refers to how you reason about what happens to you, the memories you have in this regard and how you solve any problems.
Those who have been abused develop a special sensitivity. They are more adept at detecting threats from the environment, no matter how small. In fact, they are hypersensitive.
The purpose of schema therapy is to help them reduce their excessive monitoring of their surroundings.
The goal is to offer alternative perspectives on the intentions of others.
Emotional change
The memories the victims have of the abuse are painful for them. In fact, sometimes they are so painful that they feel extreme anger when they think about them. Especially when they think about their perpetrators.
The purpose of schema therapy is to promote the expression of their hidden anger and allow it to surface. To this end, it uses narrative strategies. For example letter writing.
In order for all of this to be possible, it is important that the therapeutic relationship is a safe relationship in advance.
It is important not to rush through the process. This is because it is far from easy to trust others again. This must be done gradually and above all in a safe manner.
Therefore, schema therapists work based on behaviors that involve intimacy. The client needs to be able to share his memories and secrets with someone he feels comfortable with. The person must also set limits on aspects that hurt him or her.
What about you, do you know how to defend yourself? Knowing how to defend yourself is important if you feel you are the target of abuse. It is also good to use specific communication. In addition, it is important to learn to set boundaries.
That said, you have to accept the fact that there will be times when these are deliberately crossed. Consequently, you need to consider whether it is worth continuing in this type of relationship.
Finally, if you feel that you are a target of constant abuse and you don't know what to do about it, remember that a psychologist or psychiatrist will be able to help you.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر