چون بەتوانین کەسایەتیکی کاریزماتیک بین و چون فیربین؟
پرسیارێکی سەرنجڕاکێش و گرنگ و ژیانی ڕەفتاری لەم ڕۆژگارەدا. خەڵک لە ئەلفوبێیەک بابەتێکی ساختە دروست دەکەن 🌟
ڕەفتاری کاریزماتیک (یان هەبوونی کاریزما) بە واتای هەبوونی کاریگەری ئەرێنی و فەرمانکردن بە ڕێزگرتن و ئیلهامبەخشین بۆ ئەوانی تر. کاریزما زگماکی نییە — دەتوانرێت فێربێت و بەهێز بکرێت.
لە خوارەوە چەند بنەما و ڕاهێنانێکی کردەیی بۆ هەبوونی ڕەفتاری کاریزماتیک 👇 دەخەینەڕوو
🔹 1. ئامادەبوونی بەهێز
کاتێک لەگەڵ کەسێک قسە دەکەیت، سەرنجی تەواوی خۆت بدەیتێ.
بێ پچڕان گوێ بگرە. وە پشت بە زمانی جەستەی کەسەکە ببەستە. جیاوازی زمانی جەستە و ئەوەی دەیڵێن بزانە.
چاوپێکەوتنێکی نەرم و نیان بکە.
زەردەخەنەیەکی سروشتیت هەبێت.
🧠 مەشقکردن: ڕۆژانە بۆ ماوەی ٥ خولەک لەگەڵ کەسێک قسە بکە و تەنها گوێی لێ بگرە، بەبێ ئەوەی سەرقاڵ بکەیت.
🔹 2. متمانە بەخۆبوون بەبێ لووتبەرزی
کاریزماتیکەکان متمانەیان بەخۆیان هەیە، بەڵام خۆبەزلزان نین.
ڕاست بوەستە، شانەکانت بەرز بکەرەوە، چەناگەت کەمێک بەرز بکەرەوە.
بە هێواشی و بە ڕوونی قسە بکە.
ئەگەر شتێکت نەزانی، بە هێمنی بڵێ "نازانم".
✅ مەشق: مەشق بکە بە ناساندنی خۆت بە زەردەخەنەوە لەبەردەم ئاوێنەدا.
🔹 3. وزەی ئەرێنی و وروژاندن
کەسانی کاریزماتیک مەزاجێکی باش دەدرەوشێننەوە.
بە جۆش و خرۆشەوە قسە بکە (بەڵام بە پەلە نەبێت).
وشەی ئەرێنی بەکاربهێنە.
سوپاسگوزار بە؛ سوپاسی کەسانی تر بکە تەنانەت بۆ شتە بچووکەکانیش.
🔹 4. زمانی جەستەی کراوە و گەرم
قۆڵەکانت مەبڕە.
کفنەکانی کراوە، جوڵەی خاو و سروشتی.
کاتێک لەگەڵ کەسێک قسە دەکەیت، کەمێک مەیلی بەرەو ئەو کەسە بکە.
🔹 5. تێگەیشتنێکی قووڵ بۆ ئەوانی تر (Empathy) .
هەوڵبدە لە هەستی بەرامبەرەکەت تێبگەیت.
لێدوانەکانی وەک: "من تێدەگەم کە تۆ چی دەڵێیت" یان "تۆ مافی ئەوەت هەیە هەست بەو جۆرە بکەیت" زۆر کاریگەرن.
کاریزماتیکەکان وا لە کەسانی تر دەکەن هەست بکەن کە بینراون.
🔹 6. نوکتەی هاوسەنگ
گاڵتەیەکی بچووک و ڕێزدار سەهۆڵەکە دەشکێنێت.
بەڵام هەرگیز گاڵتە مەکە بە گاڵتەکردن یان سووککردنی کەسانی تر.
🔹 7. ئامانج و بەهای ڕوون
مرۆڤە کاریزماتیکەکان دەزانن چییان دەوێت و بۆچی.
ئامانج و بەهاکانت بزانە.
لە ڕەفتار و قسەکردنتدا یەکدەنگ بە.
ئەگەر بتەوێت دەتوانم بەرنامەیەکی ڕاهێنانی کاریزما بۆ ماوەی ٧ ڕۆژ بۆت دابڕێژم بۆ ئەوەی هەنگاو بە هەنگاو ڕەفتار و قسەکردنت باشتر بکەیت.
٦ رەفتار بۆ ئەوەی کەسێکی کاریزماتیک و سەرنجڕاکێش بیت
هەندێک کەس کەسایەتییەکی زۆر ویستراو واتە سەرنجڕاکێشیان هەیە لەبەر ئەو رەفتارانەی کە ئەنجامیدەدەن، هاوکێشەیەکی سادە هەیە بۆ ئەوەی یەکەم بینینت کاریگەر بێت:
زەردەخەنە بکە، لە کاتی گوێگرتن و قسەکردندا سەیری ناو چاوی کەسی بەرامبەر بکە، بەڵام زۆرجار لە یەکەم بینیندا چەندێک کاریزماتیک بیت لە بینینەکانی داهاتوودا کەسایەتیت لاواز دەردەکەوێت، ئەمەش بەهۆی ئەوەیە بنچینەیەکی کاریگەری کەسەیەتیت دانەناوە .
دەرکەوتنی کەسایەتیت بە بە کەسێکی ویستراو و کاریزماتیک بۆ ماوەیەکی درێژ کارێکی دژوارە و هاوکێشەکەی وەک یەکەم بینین نییە،
ئەم پێنج تایبەتمەندییە، لە نیشانە دیارەکانی کەسانی کاریزماتیکن.
1.بەرلەوەی داوا بکەن، دەبەخشن
هەرگیز چاوەڕێی ئەوە مەکە کەدەبێت کەسێک شتێکت پێ ببەخشێت، سەرنج بخەرە سەر ئەو شتانەی کە تۆ دەتوانیت بیانبەخشیت، بەخشین تاکە ڕێگایە بۆ ئەوەی بتوانیت پەیوەندییەکی پتەو و دروست بنیات بنێیت.
2.گوێگرێکی باشن
پرسیار بکە، سەیری ناو چاوی بکە، زەردەخەنە بکە، کاتێک قسە دەکەیت هەوڵی ئامۆژگاری مەدە، بەڵکو زیاتر گوێ بۆ قسەکانی بەرامبەرت بگرە و چی کاتێک خۆی ویستی قسە بکە، بەڵام هەوڵی ئامۆژگاری مەدە، زۆرجار تەنها بۆ ئەوە دەردە دڵت لادەکات بۆ ئەوەی گوێی بۆ بگریت نەک بۆ ئەوەی ئامۆژگاری بکەیت.
3.ووشەکانیان بە ژیرانە هەڵدەبژێرن
ووشەکانت کاریگەری لەسەر هەڵوێستی کەسانی تر دەبێت، ئەگەر بارودۆخەکەش لەبار نەبێت، تۆ هەوڵبدە لە ووشەکانتدا دەریان نەخەیت، چونکە کاریگەری نەرێنی لەسەر کەسی بەرامبەر دەبێت و حەزی بە بینینت نابێت، کەسانی بەرامبەر پێویستان بە هاندان و گەشبینی هەیە.
4.قسە بە بەرامبەرەکەیان نابڕن
لە ڕاستیدا قسەبڕین جۆرێکە لە گرنگی پێنەدان، چونکە لە کاتی قسەبڕیندا بە ناڕاستەوخۆیی بە کەسی بەرامبەرت دەڵێیت، قسەکانت هیچ گرنگ نییە و نامەوێت تەواوی بکەیت.
تا کۆتایی گوێبگرە ئەگەرچی ئەوەی بەرامبەرەکەت دەیڵێت بەپێی ئەزموونی تۆ شتێکی بچوک بێت و گرنگیش نەبێت، بۆ ئەو گرنگە.
5.هەوڵی خۆسەلماندن نادەن
هیچ کەسێک لەبەر جلوبەرگەکەت، ئوتۆمبێلەکەت و ئەو شتانەی هەتە تۆی لاپەسەند نییە، بەڵکو جل و ئوتومبێلەکەتیان لاپەسەندە نەک کەسایەتی خۆت، بۆیە بەو شتانەی کە هەتە هەوڵی خۆسەلماندن و سەرنجڕاکێشان مەدە، ئەمەهیچ لە کاریزماتیکی تۆ زیاد ناکات، بەڵکو تەنها ئاستی دەوڵەمەندیت دەردەخات.
٦ ئاگاداری جلوبەرگەکانت دائیم جلوبەرگی خاوەین لە بر بکە وجلوبەرگی خاوین دەتوانیت سەرنجی برانبەر راکیشی و لە کاتی قسە کردن دا ئاگاداری برانبەرەکەت بە کە وا بیرنەکاتەوە کە تو گویی لی ناگری ریگای پی بەدە با سەی خۆیی بکات سەیری چاوی کەسەکە بکە کاتیک قسەکانی تەواو بو تو بە شیوازیکی نەرم دەست پی بکە ئاگاداری وەشکانت بە کە ؟چی وەشێك ىي ىكآڕ بەهینیت کە بانبەرەکەت بریندار نەکات،
سەرکردایەتی کاریزماتیک چییە: مانا، تیۆری، شێواز و نموونە.
چ سیفەتێک دێتە مێشکت کاتێک بیر لە سەرکردەیەکی کاریزماتیک دەکەیتەوە؟ وتاردەرێکی سەرنجڕاکێش، تاکێک کە متمانە بەخۆبوون دەردەخات، یان کەسێک کە پێدەچێت توانایەکی نادیارانەی هەبێت بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ خەڵکدا لەسەر ئاستی کەسی؟ ئەوە ئاوری سەرکردەیەکی کاریزماتیکە – کوالیتییەکی وەسفنەکراو کە خەڵک ڕادەکێشێتە ناوەوە. بەڵام با ئەم کوالیتییە زیاتر پارچە پارچە بکەین و بگەینە ناوەکی سەرکردایەتی کاریزماتیک!
کاپابڵ چۆن بە تێپەڕبوونی کات سەرکردەکانی گۆڕیوە؟
"گەشتەکەم لەگەڵ کاپابڵ بەڕاستی بەنرخ بووە. دانیشتنەکان یارمەتیدەرم بوون بۆ بەدەستهێنانی متمانە و مامەڵەکردن لەگەڵ قسەکردنی بێ ئامادەکاری و جەختکردنەوە. بە سەرکەوتوویی سەرکردایەتی کۆبوونەوە ئاست بەرزەکانم کرد، کە پێشتر خۆم لێی دوور دەخستەوە، هەروەها فیدباکێکی ئەرێنیم لە بەڕێوەبەرەکەم وەرگرت. ئێستا هەست بە متمانە و بەهێزبوون دەکەم."
تێگەیشتن لە شێوازی سەرکردایەتی کاریزماتیک
سەرکردایەتی کاریزماتیک شێوازێکی سەرکردایەتییە کە گرنگی بە توانای سەرکردە دەدات بۆ ئیلهامبەخشین و پاڵنانی ئەوانی تر. شێوازێکی سەرکردایەتییە و سەرنجڕاکێشیەکی نزیکەی موگناتیسی هەیە، خەڵک ڕادەکێشێت و ئیلهامیان پێدەدات بۆ شوێنکەوتن. زۆرجار سەرکردەیەکی کاریزماتیک وەک دیدەوانێک سەیر دەکرێت کە دەتوانێت تواناکانی ناو مرۆڤ و بارودۆخەکان ببینێت و دەزانێت چۆن وایان لێبکات بکڕن بۆ ناو دیدگاکەی.
دەستەواژەی “سەرکردایەتی کاریزماتیک” لە وشەی یۆنانی کۆنی “خەریسم”ەوە سەرچاوەی گرتووە، کە بە واتای دیاری یان بەهرەیەکی خودایی دێت. بەم شێوەیە کاریزما بریتییە لە ڕاکێشان و ئیلهامبەخشین و کاریگەری لەسەر ئەوانی تر. ئەم شێوازە سەرکردایەتییە زۆرجار پەیوەستە بەو تاکانەی کە خاوەنی توانایەکی نائاسایین بۆ ئیلهامبەخشین بە خەڵک و پەیوەندیکردن لەگەڵ خەڵکدا لەسەر ئاستی سۆزداری، پاڵنەرێکە بۆ شوێنکەوتنی دیدگاکەیان. ئەمەش دەتوانرێت زیاتر پەروەردە بکرێت و پەرەی پێبدرێت لە ڕێگەی خولی جۆراوجۆری سەرکردایەتی و بەڕێوەبردنەوە!
کاریزما تەنیا کوالیتییەکی عیرفانیی نییە؛ دەتوانرێت دابەش بکرێت بۆ پێکهاتەی بەرجەستە. بۆ تێگەیشتن لە چۆنیەتی کارکردنی دەتوانین هاوکێشەی کاریزما لەبەرچاو بگرین:
وێنەی سەرکردایەتی کاریزماتیک 01
متمانە: سەرکردە کاریزماتیکەکان متمانەی باڵایان هەیە، نابێت لەگەڵ خۆبەزلزانین تێکەڵ بکرێن. دڵنیابوونیان لە خۆیان درمییە و ئیلهامبەخشە بۆ متمانەکردن بە شوێنکەوتووانیان.
قەناعەت: دیدگایەکی ڕوون و ناچارکەریان هەیە و بە قەناعەتێکی نەگۆڕ باوەڕیان پێی هەیە. ئەم باوەڕە سۆز لە کەسانی تردا دەگڕێنێتەوە.
پەیوەندی: سەرکردە کاریزماتیکەکان پەیوەندی ڕاستەقینە لەگەڵ شوێنکەوتووانی خۆیان دادەمەزرێنن. ئەوان گوێ دەگرن و هاوسۆزی دەبن و لە پێداویستی و ئاواتەکانی تیمەکەیان تێدەگەن.
3 جۆری سەرکردایەتی کاریزماتیک
کاریزما لە سەرکردایەتیدا بە شێوەی جۆراوجۆر دەردەکەوێت، هەریەکەیان تایبەتمەندییە جیاوازەکانی خۆیان هەیە، لەگەڵ ئەوەشدا هەموویان هاوبەشی تارێکی هاوبەشی سەرقاڵکردن و پاڵنەرکردنی ئەوانی دیکەن. لێرەدا سێ جۆری باوی شێوازی سەرکردایەتی کاریزماتیک دەخەینەڕوو:
1. سەرکردایەتی کاریزماتیکی ئیلهامبەخش
سەرکردە کاریزماتیکییە ئیلهامبەخشەکان خاوەنی توانایەکی بێهاوتاین بۆ وروژاندنی هەستەکان و گڕگرتنی هەستێکی پڕ لە ئامانج لە نێو شوێنکەوتووانی خۆیاندا. هەروەک مەهاتما گاندی زۆرجار لە پێشەنگی بزووتنەوەکاندا دەبینرێن کە ئامانجیان گۆڕانکارییەکی بەرچاوی کۆمەڵایەتی یان سیاسییە.
ئەم سەرکردانە وتاردەرێکی ناوازەن، قسەکانیان بەکاردەهێنن بۆ کێشانی وێنەیەکی زیندوو لە داهاتوویەکی باشتر. سەرکردە کاریزماتیکییە ئیلهامبەخشەکان دەتوانن جەماوەر بجوڵێنن بۆ گرتنەبەری هەنگاو، ئەمەش وایان لێدەکات کە ئامرازێک بن لە هاندانی گۆڕانکارییە کۆمەڵایەتییە بەرفراوانەکاندا.
2. سەرکردایەتی کاریزماتیکی کەسی
سەرکردە کاریزماتیکییە کەسییەکان پەیوەندییان لەگەڵ تاکەکاندا هەیە، زۆرجار وەک ڕاهێنەر، ڕاهێنەر، یان دایک و باوک سەرهەڵدەدەن. کاریگەرییان زیاتر یەک بە یەکە، بەڵام دەتوانێت کاریگەرییەکی قووڵ و بەردەوامی لەسەر ژیانی ئەو کەسانە هەبێت کە دەستیان لێدەدەن.
سەرکردە کاریزماتیکییە کەسییەکانی وەک ئێلینۆر ڕۆزڤێڵت جێپەنجەیەکی بەردەوام لەسەر تاکەکان بەجێدەهێڵن، یارمەتیان دەدەن گەشە بکەن و بەسەر تەحەددیاتەکاندا زاڵبن و بگەنە توانا تەواوەکانیان. ئەوان لە ڕێگەی کاریزمای زگماکی خۆیانەوە ئیلهامبەخشن و ڕێنمایی دەدەن بۆ ئەوانەی لە دەوروبەریانن.
3. سەرکردایەتی کاریزماتیکی کۆمەڵایەتی
سەرکردە کاریزما کۆمەڵایەتییەکان لە بنیاتنانی کۆمەڵگاکان و پەروەردەکردنی هەستی سەربەخۆیی لە نێو شوێنکەوتووانی خۆیاندا سەرکەوتوون. زۆرجار لە بزووتنەوە ئایینی یان کۆمەڵایەتییەکان سەرهەڵدەدەن و شوناس و ئامانجێکی هاوبەش دروست دەکەن.
سەرکردە کاریزماتیکی کۆمەڵایەتی دەتوانن هەستێکی یەکگرتوویی و ئامانج دروست بکەن کە بەرژەوەندی تاکەکەسی تێپەڕێنێت و ببێتە هۆی کردەوەی بەکۆمەڵ و گۆڕانکاری. بۆ نموونە، پابەندبوونی بێوچانی دایە تێرێزا بە خزمەتکردنی هەژاران و بێبەشان، وای لێکرد ببێتە سەرکردەیەکی کاریزماتیکی کۆمەڵایەتی ناسراوی جیهانی.
لە کاتێکدا سێ جۆری جیاوازی کاریزماتیک و شێوازی تری سەرکردایەتی هەیە، هەندێک تایبەتمەندی یەکسان پێناسەی سەرکردەیەکی کاریزماتیک دەکەن. بەردەوام بە لە خوێندنەوە بۆ ئەوەی زیاتر دەربارەیان بزانیت!
7 تایبەتمەندی سەرکردەیەکی کاریزماتیک
سەرکردایەتی کاریزماتیک بریتی نییە لە گەورەتربوون لە ژیان؛ ئەوە پەیوەندی بە ڕەسەنایەتی و هاوسۆزی و بێ چەواشەکارییەوە هەیە لە بیروباوەڕەکانتدا. ئەمانەی خوارەوە حەوت تایبەتمەندین کە وا لە سەرکردە کاریزماتیکەکان دەکەن جیاواز بن و کاریگەر بن:
تایبەتمەندییەکانی سەرکردەیەکی کاریزماتیک
1. پەیوەندی کراوە
سەرکردە کاریزماتیکەکان خاوەنی توانای ناوازەن بۆ خستنەڕووی دیدگاکەیان بەو ڕوونی و سۆزەوە کە بە قووڵی دەنگدانەوەی لەگەڵ ئەوانی دیکەدا هەیە. ئەمە تەنها قسەکردنێکی ڕوان نییە؛ ئەوە پەیوەندی بە بونیاتنانی گێڕانەوەیەکەوە هەیە کە دڵ و دەروون بگرێت.
بیر لە سەرکردە کاریزماتیکەکانی وەک مارتن لوتێر کینگ بکەرەوە، کە وتارەکەی "خەونێکم هەیە" هێشتا بە تێپەڕبوونی کات دەنگ دەداتەوە. ئەوە تەنها قسەکانی نەبوو بەڵکو چۆنێتی پێشکەشکردنی بوو- قەناعەت و هاوسۆزی و دیدگای داهاتوویەکی باشتری تێدابوو.
کاتێک سەرکردەیەک بە ڕەسەنایەتی و ئامانجەوە پەیوەندی دەکات، ئەوە متمانە و دڵسۆزی لەنێو شوێنکەوتووانیدا پەروەردە دەکات. پەیوەندیکەرانی لێهاتوو دەتوانن بە قسەکانیان لە کەسانی دیکە تێبگەن و دیلیان بکەن. کەواتە، ئەگەر ئامانجت ئەوەیە سەرکردەیەکی کاریزماتیک بیت، دەبێت تواناکانی پەیوەندیکردنت پۆلیش بکەیت.
ئامۆژگاری پڕۆ: شارەزابە لە هونەری چیرۆکگێڕان و هێزی پرسیارە ڕیتۆریکییەکان لە باوەش بگرە بۆ ئەوەی بینەرەکەت لە ڕووی سۆزدارییەوە سەرقاڵ بکەیت. لەبیرت بێت، تەنها ئەوە نییە کە تۆ چی دەڵێیت بەڵکو چۆن دەیڵێیت کە هەموو جیاوازییەکە دروست دەکات.
2. پێگەیشتنی سۆزداری
سەرکردە کاریزماتیکەکان بێ هەڵە نین؛ مرۆڤن و دان بەوەدا دەنێن. سەرکردەیەک کە دان بە هەڵەکانیاندا بنێت و لێیانەوە فێربێت و لەگەڵ هەموو تەحەددایەکدا بەهێزتر دەبێت، جەوهەری پێگەیشتن لە سەرکردایەتیکردنی کاریزمادا پیشان دەدات.
کاتێک سەرکردەیەک پێگەیشتن نیشان دەدات، نموونەیەکی بەهێز بۆ هەموو ڕێکخراوەکە دادەنێت. دەڵێت، “هەموومان پێکەوە لەم گەشتەداین، فێر دەبین و پەرەدەسەنین.” ئەو سەرکردانەی کە پێگەیشتن نیشان دەدەن ژینگەیەکی کارکردنی تەندروستتر دروست دەکەن کە کارمەندان هەست بە سەلامەتی بکەن بۆ ئەوەی بۆچوونەکانیان دەرببڕن و مەترسی بکەن. ئەمەش داهێنان و گەشەکردن پەروەردە دەکات، زۆر وەک باخچەیەک کە لە ژێر چاودێری باخەوانێکی لێهاتوودا گەشە دەکات.
دەتوانیت پێگەیشتن لەناو خۆتدا بچێنیت بە وەرگرتنی ناتەواوییەکانت، فێربوون لە ئەزموونەکانت، و بە ئاشکرا هاوبەشکردنی گەشتی گەشەکردنت لەگەڵ تیمەکەت. ئەم لاوازی و ڕەسەنایەتییە دەتکاتە سەرکردەیەک کە شایەنی شوێنکەوتن بێت.
3. خۆنەویستی ڕاستەقینە
لە جیهانێکدا کە زۆرجار دابەشکاری ناوەندی شانۆیە، خۆبەزلزانین پردێکە کە مرۆڤەکان لە هەموو چین و توێژەکانی ژیانەوە بەیەکەوە دەبەستێتەوە. وەک زمانێکی گشتگیر وایە کە بەربەستەکان تێدەپەڕێنێت، هەستی سەربەخۆیی و یەکێتی پەروەردە دەکات.
سەرکردە خۆبەزلزانەکان بە ڕێزەوە مامەڵە لەگەڵ هەموو ئەندامێکی تیمەکەدا دەکەن، دان بەوەدا دەنێن کە هەر کەسێک دیدگا و بەهایەکی ناوازە دەهێنێتە سەر مێزەکە. ئەمەش ژینگەیەکی کارکردنی گشتگیر دروست دەکات کە کارمەندانی پاشخانی جۆراوجۆر هەست بە بەها و بیستراو بکەن. ئەمەش لە بەرامبەردا دەبێتە هۆی زیادبوونی داهێنان و داهێنان- سەمفۆنیای بیرۆکەکان کە کۆدەبنەوە بۆ دروستکردنی شتێکی جوان.
بۆیە ئەگەر ئاواتەخوازیت سەرکردەیەکی کاریزماتیک بیت، خۆبەزلزانین لە باوەش بگرە. قسە لەسەر ئەوە نییە کە دەنگ بەرزترین دەنگ بیت لە ژوورەکەدا؛ ئەوە زۆرترین گوێگرتنە. جیاوازییەکانی ناو تیمەکەت بناسە و ئاهەنگ بگێڕە، چونکە ئەم جیاوازییانە دەتوانن ببنە هۆی هاوسەنگترین و سەرکەوتووترین دەرئەنجام.
4. گەشبینی واقیعی
سەرکردە کاریزماتیکەکان باوەڕیان بە داهاتوویەکی گەشاوەتر هەیە، تەنانەت کاتێک ئێستا تاریک دەردەکەوێت. کاتێک سەرکردەکان ئەرێنی و هیوا دەدرەوشێننەوە، ئیلهام بەخشن بۆ تیمەکەیان بۆ تێپەڕاندنی بەربەستەکان بە خۆڕاگری و ئیرادە. ئەم حەماسەتە تووشکەرە ڕێکخراوەکە بەرەو پێشەوە دەبات، تەنانەت لە بەرامبەر ناخۆشیەکانیشدا.
سەرکردە گەشبینەکان هێزێکی کاری پاڵنەر و سەرقاڵتر دروست دەکەن. کاتێک کارمەندان دەبینن سەرکردەکانیان لە گەشبینیەکانیاندا جێگیر دەمێننەوە، ئەوە مۆڕاڵیان بەرز دەکاتەوە و هانیان دەدات کە ڕووبەڕووی ئاستەنگەکان ببنەوە.
چاندنی گەشبینی لەگەڵ بینینی پاشەکشەکان وەک دەرفەتێک بۆ گەشەکردن و هاندانی تیمەکەت بۆ هەمان شت دێت. قسە لەسەر ئینکاری سەختییەکان نییە بەڵکو باوەڕکردنە بە توانای خۆت بۆ زاڵبوون بەسەریاندا. وەک وینستن چەرچڵ جارێک وتی:
"ڕەشبین لە هەموو دەرفەتێکدا سەختی دەبینێت. گەشبین لە هەموو سەختییەکدا دەرفەت دەبینێت."
5. متمانەی نەگۆڕ
سەرکردە کاریزماتیکەکان باوەڕێکی نەلەرزاویان بە خۆیان و دیدگاکەیان هەیە و دەتوانن ئەم متمانەیە بگوازنەوە بۆ هێزی کارەکەیان. باوەڕبوونی سەرکردەیەک بە تواناکانی تیمەکەیان هەر ئەندامێک بەهێز دەکات بۆ ئەوەی بگاتە تواناکانی تەواوی خۆی.
سەرکردە متمانەبەخۆبووەکان ئیلهامبەخشن بۆ متمانە و پابەندبوونی زیاتر لەنێو کارمەندەکانیاندا. کاتێک خەڵک باوەڕی سەرکردەکەیان بە تواناکانی تیمەکە دەبینن، ئەگەری ئەوە زیاترە لە ناوچەی ئاسوودەیی خۆیان دەربچن و هەوڵی باشی دەدەن.
وەک سەرکردەیەکی متمانەپێکراو و کاریزما، گرنگە خاڵە بەهێزەکانت بزانیت، باوەڕت بە دیدگاکەت هەبێت و ئەو باوەڕە بە تیمەکەت بگەیەنیت. متمانە بەخۆبوون لە خۆبەزلزانین نییە بەڵکو ئیلهامبەخشین بۆ ئەوانی تر بۆ ئەوەی باوەڕیان بە خۆیان و توانای بەکۆمەڵیان هەبێت.
6. زمانی جەستەی دەربڕین
زمانی جەستە وەک سەمفۆنیایەکی بێدەنگ وایە. هەست و مەبەست و ڕەسەنایەتی دەگەیەنێت. کاتێک سەرکردەکان زمانی جەستەی ئەرێنی پیشان دەدەن، ژینگەیەک دروست دەکەن کە ئەندامانی تیم هەست بە ئاسوودەیی و تامەزرۆیی دەکەن بۆ بەشداریکردن.
توێژینەوەکان دەریانخستووە کە ئاماژە نازارەکییەکان، وەک دەربڕینی دەموچاو و دۆخی جەستە، دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر خەڵک لەسەر چۆنیەتی هەستکردن بە متمانەپێکراوی و متمانەپێکراوی سەرکردەیەک. سەرکردە کاریزماتیکەکان تێدەگەن کە پەیوەندیکردن لە وشەکان تێدەپەڕێت- هەروەها پەیوەندی بەوەوە هەیە کە چۆن خۆیان هەڵدەگرن.
ئامۆژگاری بۆنوس: پاراستنی چاوپێکەوتن بۆ گەیاندنی دڵسۆزی، بەکارهێنانی ئاماژەی کراوە و بانگهێشتکەر، و دڵنیابوون لەوەی دەربڕینی دەموچاوت لەگەڵ قسەکانتدا یەکدەگرێتەوە.
7. گوێگرتنی هاوسۆزی
سەرکردە کاریزماتیکەکان گوێگرێکی ناوازەن، و تەنها بە گوێچکەکانیان گوێ ناگرن؛ بە دڵ گوێ دەگرن. هەروەک چۆن لە سەرکردایەتی لایسز فەیردا، ئەوە نییە چاوەڕێی نۆرەی قسەکردن بکەیت؛ ئەوە پەیوەندی بە نوقمکردنی خۆتەوە هەیە لە جیهانی قسەکەرەکاندا، تێگەیشتن لە ئاستی سۆزدارییان و وەڵامدانەوەی هاوسۆزی.
گوێگرتنی چالاک بریتییە لە تەرکیزکردنی تەواو لەسەر قسەکەر، تێگەیشتن لە پەیامەکەیان و وەڵامدانەوەی هاوسۆزی و ڕوونکردنەوەی پرسیارەکان. لە لایەکی دیکەوە گوێگرتنی پاسیڤ بریتییە لە تەنها گوێگرتن لە قسەکەر بەبێ ئەوەی بە تەواوی سەرقاڵ بکەیت یان وەڵام بدەیتەوە.
گوێگرتنی چالاکانە کاریگەرترە لە دروستکردنی پەیوەندی و تێگەیشتن، لە کاتێکدا گوێگرتنی پاسیڤ دەتوانێت ببێتە هۆی تێنەگەیشتن و دەرفەتی لەدەستچوو بۆ پەیوەندیکردن. بۆیە، دڵنیابە لەوەی کە سەرقاڵکردنەکانت لاببەیت، چاوەکانت بپارێزە، و ئارەزووی ڕاستەقینە نیشان بدە بۆ تێگەیشتن لە نیگەرانییەکانی کارمەندەکانت.
جێگیرکردنی ئەم تایبەتمەندیانەی سەرکردایەتی کاریزماتیک لە شێوازی سەرکردایەتیکردنتدا دەتوانێت پیشەکەت و ژیانی ئەو کەسانە بگۆڕێت کە سەرکردایەتی دەکەیت. جا تۆ سەرکردەیەکی بەئەزموون بیت یان تازە دەستت بە گەشتی سەرکردایەتیت کردووە، ئەوەت لەبیربێت کە کاریزما کوالیتییەکە کە دەتوانرێت پەروەردە بکرێت و پاڵاوتە بکرێت، ئەمەش وا دەکات تۆ سەرکردە بیت کە شایەنی شوێنکەوتنی بیت.
3 نموونەی سەرکردە بەناوبانگەکانی کاریزما
بە درێژایی مێژوو سەرکردە کاریزماتیکەکان لە بوارە جیاوازەکاندا سەریان هەڵداوە و کاریگەرییان لەسەر ڕێکخراوەکانیان و جیهان هەبووە. لێرەدا پێنج نموونەی سەرکردە کاریزماتیکەکان دەخەینەڕوو
1. مەهاتما گاندی
مەهاتما گاندی کە زۆرجار لە هیندستان بە "باوکی میللەت" ناودەبرێت، سەرکردەیەکی کاریزماتیک بوو کە کاریگەرییەکانی زۆر لە وڵاتەکەی خۆی زیاتر بوو. کاریزمای ئەو ڕەگ و ڕیشەی لە پابەندبوونی بێوچان بوو بە بەرخۆدانی ناتوندوتیژ و دادپەروەری و یەکسانی.
مەهاتما گاندی
کاریزمای گاندی بە سادەیی و خۆبەزلزانین و هاوسۆزی خۆی تایبەتمەند بوو. ژیانێکی پارێزراوی دەژیا، جلوبەرگێکی زەلیلی لەبەردا بوو، پەیوەندی لەگەڵ خەڵکی هەموو چین و توێژەکانی ژیاندا هەبوو. وتە بەناوبانگەکەی کە دەڵێت "دەبێت ئەو گۆڕانکارییە بیت کە دەتەوێت لە جیهاندا بیبینیت"، ڕەنگدانەوەی باوەڕەکەیە بە سەرکردایەتیکردن بە نموونە.
2. واڵت دیزنی
واڵت دیزنی، نابغەی داهێنەر لە پشت ئیمپراتۆریەتی دیزنی، سەرکردەیەکی کاریزما بوو کە باوەڕی بە سیحری چیرۆکگێڕان هەبوو.
واڵت دیزنی
کاریزماکەی لە گەشبینی بێسنوور و کەسایەتی موگناتیسی و توانای دروستکردنی جیهانە سیحراویەکانییەوە سەرچاوەی گرتووە کە بینەرانی هەموو تەمەنەکانی بەدیل گرتووە. کاریزمای دیزنی ڕۆڵێکی بەرچاوی هەبوو لە سەرکەوتنی کۆمپانیاکەیان. توانای ئەو بۆ چەسپاندنی خولیای خۆی لە هەموو لایەنەکانی کارەکەیدا دەنگی دایەوە لەلایەن کارمەندان و بەکارهێنەرانەوە.
3- نێڵسۆن ماندێلا
نیلسۆن ماندێلا، شۆڕشگێڕی دژە ئاپارتاید و سەرۆکی پێشووی ئەفریقای باشوور، یەکێک بوو لە سەرکردە دیموکراسییە کاریزماتیکەکان، کە نەتەوەیەکی دابەشکراوی یەکخست. کاریزمای ئەو لە خۆبەزلزانین و پابەندبوونی بێوچان بە دادپەروەری و ئاشتەواییدا بوو.
نێڵسۆن ماندێلا
سەرکردایەتی دیموکراسی ماندێلا ڕۆڵێکی سەرەکی بوو لە کۆتاییهێنان بە ئاپارتاید و دامەزراندنی دیموکراسییەکی فرەڕەگەزی لە باشووری ئەفریقا. توانای لێبووردن و خۆبەخشی بۆ یەکگرتوویی، وای لێکرد کە کەسایەتییەکی ئیلهامبەخش بێت لەسەر شانۆی جیهانی.
لە کاتێکدا چەندین سەرکردە لە سەرانسەری جیهاندا تایبەتمەندی و تایبەتمەندییەکانی سەرکردەیەکی کاریزمایان پیشانداوە، بەڵام ئەم شێوازە سەرکردایەتییە هەندێک سوود و زیانی بنەڕەتی هەیە.
سوودەکانی شێوازەکانی سەرکردایەتی کاریزماتیک
سوودەکانی سەرکردایەتی کاریزماتیک بۆ هەردوو سەرکردە و ڕێکخراوەکان:
سوودەکانی سەرکردایەتی کاریزماتیک
جەختکردنەوە لەسەر بەها ئەخلاقییەکان
زۆرجار سەرکردە کاریزماتیکەکان بە کۆمپاسێکی ئەخلاقی بەهێزەوە سەرکردایەتی دەکەن. ئەوان بڕیاردانی ئەخلاقی لە پێشینەن و هانی تیمەکانیان دەدەن کە هەمان کار بکەن، ئەمەش کلتوری ڕاستگۆیی و لێپرسینەوە پەروەردە دەکەن. ئەو سەرکردانەی کە هەڵبژاردنی ئەخلاقی دەکەن، پێشینەیەکی بەهێز بۆ تەواوی ڕێکخراوەکە دادەنێن و لە هەمان کاتدا دۆخی ئێستا دەپارێزن. کارمەندان لەم جۆرە ژینگانەدا هەست بە متمانە و ئاسایش دەکەن، دەزانن کە سەرکردەکانیان لە هەموو شتێکەوە بەهای یەکپارچەیی دەدەن.
بەرزکردنەوەی پەیوەندی و گشتگیری
سەرکردە کاریزماتیکەکان لە پەروەردەکردنی پەیوەندی کراوە و شەفاف لەناو ڕێکخراوەکاندا سەرکەوتوون. ئەو سەرکردانەی کە لەم شێوازە سەرکردایەتییەدا سەرکەوتوون، دڵنیا دەبن لەوەی کە زانیارییەکان بە ئازادی لە سەرانسەری ڕێکخراوەکەدا دەڕژێن، ئەمەش شەفافیەت و گشتگیری بەرەوپێش دەبات. کاتێک پەیوەندی شەفاف بێت، متمانە لە نێوان ئەندامانی تیمەکەدا دروست دەکات و هاندەری هاوکارییە.
پاڵنەر بۆ ئەنجامێکی باشتر
سەرکردە کاریزماتیکەکان بە شێوەیەکی زۆر ناوازە پاڵنەرێک بۆ تیمەکانیان دەدەن. سۆز و گەشبینییان ئاگرێک لەناو کارمەندەکاندا هەڵدەگیرسێنێت، ئەمەش وایان لێدەکات کە باشترین ئاستی خۆیان ئەنجام بدەن و ئەنجامی ناوازە بەدەستبهێنن. کاتێک سەرکردەکان سۆز و گەشبینی دەدرەوشێننەوە، ئەوە کاریگەرییەکی شەپۆلاوی دروست دەکات، پاڵنەرێکە بۆ ئەوانی دیکە بۆ ئەوەی هەموو تواناکانیان بدەن.
زیانەکانی شێوازەکانی سەرکردایەتی کاریزماتیک
لە کاتێکدا سەرکردایەتی کاریزماتیک شایستەییەکانی خۆی هەیە، بەڵام پشکی خۆی لە زیانەکانیشدا دێت:
بەڕێوەبردنی متمانەی کوێر
هەر ئەو کاریزمایەی کە سەرکردەکان دەکاتە سەرقاڵکەر، هەندێکجار دەتوانێت ببێتە هۆی متمانەی کوێر، کە لە بەرامبەردا دەتوانێت ڕەخنە و ناڕەزایەتییە تەندروستەکان بخنکێنێت. یەکێک لەو مەترسیانەی کە پەیوەندی بە سەرکردایەتی کاریزماتیکەوە هەیە ئەوەیە کە ڕەنگە شوێنکەوتووان ئەوەندە سیحراوی بە سەرکردە بکەن کە چاوپۆشی لە کەموکوڕییەکان بکەن یان نەتوانن ڕەخنەی بنیاتنەر پێشکەش بکەن. ئەم نەبوونی دەنگی ناڕازییە دەتوانێت ببێتە هۆی خراپی بڕیاردان.
سەرکردە کاریزماتیکەکان دەبێ چالاکانە هانی گفتوگۆی کراوە و ڕەخنەی بنیاتنەر بدەن لەناو تیمەکانیاندا بۆ ئەوەی خۆیان لەم تەڵەیە بەدوور بگرن.
دوورکەوتنەوە لە سیفەتە نەرگسیەکان
ئەو کاریزمایەی کە سەرکردەکان دەکاتە دیل، هەندێک جار دەتوانێت ببێتە هۆی نەرگسی. سەرکردە کاریزماتیکەکان هەندێک جار دەتوانن بەرەو نەرگسی لابدەن و سەرنجیان لە چاکەی بەکۆمەڵەوە بگۆڕن بۆ خۆهەڵمژینی. کاتێک سەرکردە کاریزماتیکەکان زۆر سەرنجیان لەسەر وێنە و ئیگۆی خۆیان دەبێت، زیان بە خۆشگوزەرانی کارمەندەکانیان و ڕێکخراوەکە دەگەیەنن.
زیاد لە پێویست خۆسەنتەربوونی سەرکردەکان دەتوانێت متمانە لەناوببات و ژینگەیەکی کارکردنی ژەهراوی دروست بکات. سەرکردە کاریزماتیکەکان دەبێ بە خۆبەزلزانین و هاوسۆزی و وەرگرتنی فیدباک بمێننەوە بۆ ئەوەی لەم تەڵەیە دوور بکەونەوە.
کەمکردنەوەی بینینی ساختە
زۆرجار سەرکردە کاریزماتیکەکان دیدگای گەورە دەخەنە ڕوو و لەکاتێکدا ئەمە دەتوانێت ئیلهامبەخش بێت، بەڵام مەترسی دانانی چاوەڕوانییە ناڕاستەقینەکانیش هەڵدەگرێت. کاتێک ئەم چاوەڕوانیانە بەدی نەهێنرێن، بێهیوایی و نائومێدی دەتوانێت بەدوای خۆیدا بهێنێت.
سەرکردە کاریزماتیکەکان دەبێ هاوسەنگییەکی ناسک لە نێوان ئیلهامبەخشین بە تیمەکانیان و دانانی ئامانجی بەدەست هێنراودا دروست بکەن. بە پەیڕەوکردنی تەکنیکەکانی دانانی ئامانجەکانی SMART، دەتوانن ئامانجەکانیان تایبەتمەند، پێوانەکراو، بەدەستهێنان، پەیوەندیدار و کاتبەند بکەن.
سەرکردە کاریزماتیکەکان دەبێ بە لێهاتوویی ئەم تەحەددایانە بەڕێوەببەن بۆ ئەوەی توانای تەواوی کاریزماکەیان بەکاربهێنن و لە هەمان کاتدا خۆیان لە تەڵەکانی بەدوور بگرن.
ئامۆژگاری بۆ ئەوەی سەرکردەیەکی کاریزماتیک بیت
بوون بە سەرکردەیەکی کاریزما، دیارییەکی زگماکی نییە؛ دەتوانرێت بچێنرێت. لێرەدا چەند ئامۆژگاری و چوارچێوەی پراکتیکی دەخەینەڕوو کە یارمەتیت دەدەن لە پەرەپێدانی سیفەتی سەرکردایەتی کاریزماتیک:
لەگەڵ سوپاسێکی زۆر بۆ خوێنەرانی ئازیزمان ساموێل کرماشانی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر