زمان کلیلی کولتووری سەرەکی هەر گەلێکەدەروونناسی زمان و کولتوورزمانی کوردی دەوڵەمەندترین و گرنگترین و ڕەگداکوتاوترین زمانی ناوچەکەیە
بەداخەوە زۆرێک لە مێژوو و بەرهەمەکانی میللەتی کورد لەلایەن داگیرکەرانەوە دزراون و بۆ خۆیان تەرخانکراون، وەک سوریەکان کە ڕەگ و ڕیشەی ڕەسەنی کوردانی گۆران بوون و بە شێوەزاری گۆران قسەیان دەکرد.
زمانی کوردی، کوردی سورانی، شێوەزارەکانی زمانی کوردی، زمانی کوردی هەر ناوچەیەک، کوردی کرماشانی، گۆران کوردستان، کوردانی ئێران، زمانی کوردی، لیستی زمانە سەرەکییەکانی جیهان، دەوڵەمەندترین زمانەکانی جیهان، خوێندنی کوردی.. زمانە سەرەکییەکانی جیهان چین، دانیشتوانی کوردی جیهان، دانیشتوانی کوردی ئێران، دانیشتوانی کوردی سوریا، دانیشتوانی کوردی تورکیا، دانیشتوانی ناوچەی کوردستانی عێراق، کوردی هۆرامی، کەڵهۆری
نامەیەک لە کرماشانەوە
یەکێک لە ئامانجەکانی فاشیستە دژە کوردەکان لەناوبردنی زمان و کولتووری کوردییە.
ئەمە بە چ زمانێکە، زمان نییە، ئێوە گەلن.
ئەمە زمان نییە و هەوڵبدە بە زمانی فارسی قسەبکەیت.
زمانی کوردی بەهیچ شێوەیەک زمان نییە، زۆر گوێبیستی ئەو سوکایەتیانە دەبین، بەداخەوە هەندێک کەسی نەخوێندەوار و هەژار لە ڕووی کولتوورییەوە لەژێر کاریگەری ئەو دەروونپیسە ڕەگەزپەرستانەدان.
هەر کاتێک لە شەقامەکاندا بە زمانی شیرینی گۆران کوردی کرماشانی قسە دەکەین، پێمان پێدەکەنن و دەڵێن "بە چ زمانێک قسە دەکەیت؟ واو، شەرمەزارییە".
بەم شێوەیە هەوڵی لەناوبردنی گرنگترین زمانی هەرێم دەدەن.
زمانی کوردی لە زمانی عەرەبی و فارسی گرنگتر و ڕەگ و ڕیشەدارترە.
زمانی فارسی خەسار نییە بەڵکو زمانێکی ساختەیە کە فێردۆسی و هاوکارەکانی دروستیان کردووە.
لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتی ساسانیدا زمانی ڕەسمی ئێران زمانی کوردی گۆران بوو، هەمان زمانی کرماشانی بوو.
ئەمڕۆ فاشیستە ڕەگەزپەرستەکان هەوڵ دەدەن بڵێن زمانی فارسی زمانێکی گرنگە و زمانەکانی دیکەش بێ بایەخن، بەڵام شارەزایانی زمانەوانی بۆیان دەرکەوتووە کە زمانی کوردی زمانێکی قووڵ و دەوڵەمەندە.
بەرنامەیەکی تری فاشیستەکان ئەوەیە کە ئەو نووسینە کوردیانەی کە هی کوردن دەڵێن ئەم زمانە کوردییە عێراقییە، بەداخەوە زۆر جار لە ئەوروپا گوێم لە کوردێک بووە کە تازە لە ئێرانەوە هاتوون، دەبێ لەوە تێبگەین کە ئەم دەسەڵاتە و ئەو... فاشیستەکان کار لەسەر گەلەکەمان دەکەن.بۆ لەناوبردنی زمانی دەوڵەمەندی کوردی.
زمانی کوردی وەک هەشتەم دەوڵەمەندترین زمانی جیهان + لیستی زمانە سەرەکییەکانی جیهان ناسێندرا
بەپێی لێکۆڵینەوەکانی ناوەندی توێژینەوەی ڤیکشنەری-مێتا، زمانی کوردی لە نێو ١٦٨ زمانی زیندوو لە جیهاندا لە پلەی هەشتەمدایە.
هەروەها زمانەکانی تورکی و فارسی بە ڕیزبەندی ٢١ و ٤٤ و زمانی عەرەبی لە پلەی ٤٨دایە.
خاڵی سەرنجڕاکێشی لێکۆڵینەوەکە ئەوەیە کە تەنیا زاراوەی کرمانجی و سۆرانی لە لێکۆڵینەوەکەدا لێکۆڵینەوە کراوە، هەروەها زاراوەی کەڵهاری، هۆرامی، زازاکی، لەکی و هتد. کە لە دەوڵەمەندترین شێوەزارە کوردیەکانن لە ڕووی ژمارەی وشەکانەوە، تا ئێستا هیچ لێکۆڵینەوەیەک نەکراوە.
بە کۆکردنەوەی وشەکانی ئەو زاراوانەی سەرەوە لە کتێبی نوێی ئاکۆ جەلیلیان کە بەم زووانە چاپ دەکرێت، بە دڵنیاییەوە زمانی کوردی لە ڕیزبەندی ٤ یان ٥ زمانی سەرەکی جیهاندا دەبێت.
کورد لە چوار وڵاتی ئێران (8.5)، عێراق (9)، تورکیا (30) و سوریا (4) و زیاتر لە 3 ملیۆن کۆچبەر لە جیهاندا کە ژمارەی دانیشتووانی نزیکەی 55 ملیۆن کەسە.
خشتەی زمانە سەرەکییەکان (دەوڵەمەندترین) لە جیهاندا
لە ئیرەدا دەردەکەویت کە زمانی رەسمی ساسانیەکان کوردی گوران بووە ئەوان دەلین زمانی پارسی درۆیی ئەم دەزانە
لە ئیرەدا هەم دەردەکەویت کە سومەریەکان کوردن و بە زمانی کوردی خوارەوە قسەیان کردوە
ئایا دەتانزانی قەوارەیەکی گەورەی خاکی کوردستان لە ساڵی ۱۹۲۳ سەد ساڵ لەمەوبەر لەبەینی تورکیە و عێراق دابەشکرا ؟
دوای شەریی جیهانی یەکەم وڵاتانی ئەوروپا لە شاری لۆزان ڕێکەوتننامەیەکییان واژۆ کرد کە بوو بە هۆکاری دابەش کردنی باشووری کوردستانی ئێستا بە عێراق و بەشی باکووری کوردستانی ئێستا بە تورکیە .
گەورەترین خەسارە کە بە هۆی واژۆ کردنی ڕێکەوتننامەی لۆزان لە کوردستانی ئەو کات درا هەڵوەشانەوەی ڕێکەوتننامەی پێشوو بە ناوی سیڤەر بوو ، ئەم هەڵوەشانەوەیە بوو بە هۆکاری کۆتایی هێنانی خەونی بە دەوڵەت بوونی کورد کە لە ڕێکەوتننامەی سێڤەر پەسەند کرابوو .
ئەوەی شایانی ئاماژەیە نوێنەری ئەوکاتی تورکیە لەم ڕێکەوتنە کەسێکی بە ڕەچەڵەک کورد بەناوی عیسەمەت ئینۆنۆی بوووە .
یەکەم پەکێجی فێرکاریی زمانی کوردی بۆ منداڵانی ٣ تا ٦ ساڵە کە بەپێی ستانداردی فێرکاریی زمانی زانکۆی ئاکسفۆرد لە ژێر ناوی پەکێجی «first friends»دا داڕێژراوەتەوە.
ئەم پۆستە بە هیچ شێوەیەک ڕیکلامێکی پارەدار نییە، تاکە هۆکاری ناساندنی ئەم ماڵپەڕە بۆ خزمەتکردنی ئێوەیە.
ئەرکی هەموومانە پشتگیری لەم جۆرە کەسانە بکەین بۆ ئەوەی هاوشێوە و وێنەیان زۆر بێت.
زبان کلید فرهنگ اصلی هر ملیتی میباشد
متاسفانه خیلی تاریخ و آثار ملت کرد را توسط اشغالگران دزدیده شده به بخود اختصاص داده اند مثل سوریه ها که ریشه ی اصلی کردهای گوران بوده و به لهجه ی گوران حرف زده اند
زبان کوردیکوردی سورانیگویش های زبان کوردیزبان کوردی هر منطقهکردی کرمانشاهی گوران کوردستانکردهای ایرانزبان کردیلیست برترین زبان های دنیاغنی ترین زبان های دنیاکوردی شناسیبرترین زبان های دنیا کدامند؟جمعیت کردهای جهانجمعیت کردهای ایرانجمعیت کردهای سوریهجمعیت کردهای ترکیهجمعیت اقلیم کردستان عراقکوردی هورامیکوردی کلهری
یکی از اهداف فاشیستهای ضد کرد این است از راه های گوناگون وارد میشوند برای نابودی زبان و فرهنگ کردی.
از راه اینکه این چه زبانی است وای این زبان نیست شما قوم هستین.
این زبان نیست و سعی کنید به فارسی حرف بزنید.
زبان کردی اصلا زبان نیست از این توهینها زیاد شنیده میشود متاسفانه بعضی افراد بیسواد و فقر فرهنگی تحت تاثیر این بیماران روانی نژادپرست قرار میگیرند.
یک نامه از کرمانشاه
ما هر وقت درخیابانها با زبان شیرین گوران کردی کرماشانی حرف میزنیم به ما میخندند و میگویند این چه زبانیست که شما با آن حرف میزنید وای آبرو ریزیست.
اینطوری در صدد نابودی مهترین زبان منطقه میباشند.
زبان کردی از زبان عربی و فارسی مهمتر و ریشه دار تر است.
زبان فارسی یک زیان نیست بلکه یک زبان ساختگی است توسط فردوسی و یارانش ساخته شده است.
در زمان امپراطوری ساسانیان زبان رسمی ایران زبان کردی گوران همان کرماشانی بوده است.
امروز فاشیستهای نژادپرست در صدد این هستند بگویند زبان فارسی زبانی مهم است و زبانهای دیگر غیر مهم اما کارشناسان زبانشناسی در آورده اند که زبان کردی یک زبان ریشه دار و غنی است.
یک برنامه ای دیگر فاشیستها این است که نوشتهای کردی که متعلق به کردها میباشد بگویند این زبان کرد عراقی است متاسفانه خودم بارها در اروپا از زبان کردهای شنیده ام که تازه از ایران آمده اند باید درک کنیم این رژیم و فاشیستها چقدر روی مردم ما کار میکنند برای نابود زبان فرذهنگ غنی کردستانی.
کوردی هشتمین زبان غنی دنیا شناخته شد + لیست برترین زبان های دنیا
بر اساس تحقیقات مرکز پژوهشی victionary-meta زبان کوردی در بین ۱۶۸ زبان زنده دنیا در رتبه هشتم قرار دارد.
همچنین زبان های ترکی و فارسی به ترتیب در رتبه های ۲۱ و ۴۴ قرار دارند و عربی نیز ۴۸ است.
نکته جالب تحقیق این است که در پژوهش صورت گرفته فقط گویش های کرمانجی و سورانی مورد تحقیق قرار گرفته اند و از گویش های کلهری، هورامی، زازاکی، لکی و. که از لحاظ کثرت واژگان از غنی ترین گویش های کوردی هستند، تحقیقی صورت نگرفته است.
با گردآوری لغات گویش های فوق در کتاب جدید آکو جلیلیان که به زودی چاپ خواهد شد قطعا رتبه زبان کوردی در بین ۴ یا ۵ زبان برتر دنیا خواهد بود.
کوردها در چهار کشور ایران(۸.۵), عراق(۹), ترکیه(۳۰) و سوریه(۴) و بیش از ۳ میلیون مهاجر در دنیا ، جمعیتی در حدود ۵۵ میلیون نفر میباشند.
جدول برترین (غنی ترین) زبان های دنیا
آیا می دانستید که اولین زن مورخ جهان یک کرد بود؟
آیا می دانستید که معاهده لوزان صد ساله شد؟
آیا می دانستید صد سال پیش در سال 1923 بخش بزرگی از کردستان بین ترکیه و عراق تقسیم شد؟
پس از جنگ جهانی اول، کشورهای اروپایی قراردادی را در لوزان امضا کردند که بر اساس آن، کردستان جنوبی امروزی به عراق و شمال کردستان کنونی به ترکیه تقسیم شد.
بزرگترین ضرری که در آن زمان با امضای قرارداد لوزان در کردستان وارد شد، لغو قرارداد قبلی به نام سور بود.
گفتنی است نماینده وقت ترکیه در این قرارداد فردی کُرد الاصل به نام عصمت اینونو بود.
سامۆیئل کرماشانی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر