· برای رسیدن به معیارهای تشخیصی برای عوامل روان‌شناختی که بر یک بیماری طبی اثر می‌گذارند، دو معیار زیر باید موجود باشند:
a) یک بیماری طبی وجود دارد.
b) عوامل روان‌شناختی آثار سوئی بر آن دارند
مثلاً محرک محیطی که از دیدگاه روان‌شناختی معنی‌دار است، از نظر زمانی با شروع یا تشدید یک اختلال یا بیماری ویژه جسمی در ارتباط است.
o بیماری جسمی باید نشان‌دهنده یک بیماری عضوی، مثلاً سردرد میگرنی، باشد.
o تعدادی اختلالات جسمی که دارای معیارهای فوق هستند، در زیر بیماریهای جسمی که تحت‌تأثیر عوامل روان‌شناختی قرار می‌گیرند، ذکر شده‌اند.
قلب و عروق
1) اختلال: آنژین صدری، آریتمی‌ها، انقباض ناگهانی عروق کرونر
o مشاهدات: شخص تیپ A پرخاشگر و تحریک‌پذیر است.
o نظریات: به آسانی ناامید میشود و به بیماری عروق کرونر حساس است.
o توضیحات: بروز آریتمی در اضطراب شایع است.
مرگ ناگهانی ناشی از آریتمی بطنی در برخی بیمارانی که شوک یا یک فاجعه عمده روان‌شناختی را تجربه می‌کنند دیده میشود.
o برخورد با بیماری: تغییرات شیوه زندگی، ترک سیگار، جلوگیری از مصرف الکل، کاهش کلسترول برای محدود کردن عوامل خطر،
پروپرانولول برای بیمارانی که به‌عنوان بخشی از علایم فوبی اجتماعی دچار تاکی‌کاردی می‌شوند تجویز میشود.
این دارو در مقابل آریتمی و کاهش جریان خون کرونر محافظت‌کننده است.
آسم
2) اختلال : آسم
o مشاهدات : حملات با استرس، عفونت تنفسی و حساسیت تشدید می‌شوند.
o نظریات : پویش خانواده را بررسی کنید.
به‌ویژه هنگامی‌که بیمار یک کودک است به دنبال حمایت بیش از حد خانواده باشید و سعی کنید فعالیت مستقل مناسب را تشویق کنید.
o توضیحات : در بیماران آسمی مصرف پروپرانولول و آنتاگونیست‌های گیرنده‌های بتا برای درمان اضطراب ممنوع است.
o فرضیه‌های روان‌شناختی: وابستگی شدید و اضطراب جدائی، خس خس سینه در آسم یک تقاضای سرکوب‌شده برای عشق و حمایت است.
بیماریهای بافت همبند
3) اختلال : بیماریهای بافت همبند Connective Tissue Disease :
لوپوس منتشر یا لوپوس اریتماتوی سیستمیک Systemic Lupus Erythematosus ، روماتیسم مفصلی Rheumatoid Arthritis
بیماری بافت همبند به هر گونه بیماری اطلاق میشود که باعث آسیب به بافت همبند در بدن بشود.
بافت همبند نوعی بافت است که دارای یک ماتریکس برون‌یاخته‌ای بوده و از اندام‌ها مراقبت می‌کند.
از بیماری های بافت همبند می توان به نشانگان مارفان، بیماری پیرونی، نشانگان اهلرز-دنلوس، استئوژنز ایمپرفکتا و نشانگان آلپورت اشاره نمود.
لوپوس منتشر یا لوپوس اریتماتوس سیستمیک در پزشکی با علامت اختصاری SLE گونه‌ای از انواع بیماریهای خود ایمنی است
که در آن سیستم دفاعی بدن، علیه ارگانها و بافتهای پیوندی خودی عمل کرده و به‌آن‌ها آسیب می‌رساند.
زنان در مقابل این بیماری ده‌برابر بیشتر از مردان آسیب‌پذیرند.
این بیماری اغلب پوست و چندین اندام داخلی را درگیر می‌کند و با وجود اتوآنتی بادی در خون همراه است.
سیر بالینی لوپوس شامل دوره‌های فعالیت و بهبود است.
لوپوس Lupus در زبان لاتین به معنی گرگ و اریتما Erythema در زبان یونانی به معنی سرخی است.
این نام بخاطر شکل لکه سرخ بر پوست است که شبیه جای گازگرفتگی گرگ است.
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی یک بیماری سیستمیک و مزمن است.
شیوع این بیماری در جهان حدود یک درصد است و معمولاً نوجوانان سنین میانسالی و در دهه‌های اول-سوم تا پنجم بروز می‌نماید و در زنان شایع‌تر است.
آرتریت روماتوئید مشخصاتی دارد که باعث تمایز آن با سایر انواع آرتریت‌ها (التهاب ودردمفاصل) میشود.
بعنوان مثال آرتریت بصورت قرینه‌است یعنی اگر یک زانو یا دست درگیر باشد به احتمال زیاد طرف مقابل نیز درگیر است.
o مشاهدات : بیماری ممکن است با استرس‌های بزرگ زندگی به‌ویژه مرگ یک عزیز آغاز شود.
o نظریات : با استرس مزمن، عصبانیت یا افسردگی تشدید میشود.
o توضیحات : لازم است بیمار را تا حد امکان فعال نگاه داریم تا مشکلات ناشی از بدشکلی مفاصل را به حداقل برسانیم.
o برخورد با بیماری: درمان افسردگی با ضدافسردگی‌ها یا محرک‌های روانی و درمان اسپاسم و تنش عضلانی با بنزودیازپین‌ها انجام میشود
سردرد
4) اختلال : سردرد
o مشاهدات : سردرد تنشی از انقباض عضلات گردنی ناشی میشود که باعث کاهش جریان خون به مغز می‌شوند.
o نظریات : با اضطراب و استرس وضعیتی همراه است.
آرمیدگی درمانی Relaxation Therapy و داروهای ضداضطراب مفید هستند.
o توضیحات : سردردهای میگرنی یک‌طرفه هستند و ممکن است با استرس، ورزش و غذاهای حاوی تیرامین تشدید شوند.
o برخورد با بیماری: درمان با ارگوتامین انجام میشود.
مصرف پیشگیرانه پروپرانولول ممکن است موجب افسردگی شود.
سوماتوتریپتان را می‌توان برای درمان حملات میگرنی غیربازیلر و غیرهمی‌پلژیک به‌کار برد.
فشار خون
5) اختلال : افزایش فشار خون
مشاهدات : استرس حاد موجب ترشح کانه کولامین‌ها (اپی‌نفرین) میشود که آن هم فشار سیستولیک را بالا می‌برد.
نظریات : استرس مزمن با افزایش فشار خون اساسی همراه است.
توضیحات : به شیوه زندگی بیمار دقت کنید. ورزش، آرمیدگی درمانی و بیوفیدیک را توصیه کنید.
o برخورد با بیماری: اگر در استرس حاد فشار خون به‌عنوان ‘عضو شوک’ بالا رود، بنزودیازپین‌ها مؤثر هستند.
نظریات : استرس مزمن با افزایش فشار خون اساسی همراه است.
توضیحات : به شیوه زندگی بیمار دقت کنید. ورزش، آرمیدگی درمانی و بیوفیدیک را توصیه کنید.
o برخورد با بیماری: اگر در استرس حاد فشار خون به‌عنوان ‘عضو شوک’ بالا رود، بنزودیازپین‌ها مؤثر هستند.
o فرضیه‌های روان‌شناختی: خشم مهارشده، احساس گناه به‌علت تکانه‌های خصومت‌آمیز، نیاز به تأیید از سوی مقام بالاتر.
تنفس عمیق و سریع
6) اختلال : تنفس عمیق و سریع یا سندرم هیپرونتیلاسیون Hyperventilation Syndrome
o مشاهدات : همراه با اختلال پانیک، اختلال اضطراب فراگیر مرتبط با هیپرونتیلاسیون، تاکی‌کاردی و انقباض عروق است،
o نظریات : ممکن است در بیماران مبتلا به نارسائی عروق کرونر خطرناک باشد.
o برخورد با بیماری: داروهای ضداضطراب مورد استفاده: بعضی به مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز، ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای یا داروهای سروتونرژیک پاسخ می‌دهند.
التهاب روده
7) اختلال : بیماری التهابی روده Inflammatory Bowel Disease ،
بیماری کرون Crohn’s Disease ، سندرم روده تحریک‌پذیر، کولیت اولسراتیو Ulcerative Colitis
بیماریهای التهابی روده IBD به گروهی از بیماری‌ها گفته میشود که سبب التهاب جدار روده بزرگ و روده کوچک می‌گردند.
شایع‌ترین این بیماری‌ها عبارت‌اند از: بیماری کولیت زخمی و بیماری کرون.
این دو بیماری از جهاتی دارای شباهتهایی هستند.
هر دو بیماری موجب التهاب جدار روده‌ها می‌شوند.
البته تفاوتهای زیادی در مورد مناطق درگیر و عمق التهاب بین این دو بیماری وجود دارد.
در برنامه درمانی دو بیماری مشابهت های فراوانی وجود دارد.
یک نکته مهم که باید به آن توجه داشت این است که: بیماری کرون علاوه بر آنکه روده بزرگ و روده کوچک را تحت تأثیر قرار می‌دهد،
همچنین می‌تواند بر دهان، مری، معده و مقعد نیز اثر بگذارد.
در حالی که کولیت زخمی در درجه اول روده بزرگ و راست روده را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
بیماری کرون یکی از بیماریهای التهابی روده است که با التهاب دیواره روده مشخص میشود.
بیماری کرون بک بیماری مزمن است که قسمت‌های گوناگون دستگاه گوارش از دهان گرفته تا مقعد را می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد.
این بیماری بیشتر قسمت انتهایی روده باریک (ایلئوم) Ileum و قسمت ابتدایی روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این بیماری می‌تواند تمام لایه‌های روده را درگیر سازد و حتی موجب فیبروز Fibrosis شود.
شایع‌ترین ناحیه درگیر ایلئوسکال Ileovesical است.
بین ضایعات معمولاً نواحی سالم وجود دارد.
این بیماری تظاهرات خارج روده‌ای نیز دارد مانند آرتریت و ضایعات پوستی.
علائم و نشانه‌های آن اغلب شامل اسهال (که در صورت التهاب شدید روده ممکن است به اسهال خونین تبدیل گردد)،
تب، کاهش وزن و درد شکم است.
برخی از عوارض این بیماری ممکن است در خارج از دستگاه گوارش رخ دهد، شامل کم خونی، خارش پوست، ورم مفاصل، التهاب چشم و احساس خستگی.
از دیگر علائم این بیماری، راش و اریتم گرهی است.
انسداد روده نیز معمولاً رخ می‌دهد و کسانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده قرار می‌گیرند.
کولیت زخمی یا کولیت اولسروز یا پس‌روده‌آماس زخمی فرمی از بیماری التهابی روده است که روده‌ها به خصوص روده بزرگ
شامل پس‌روده (کولون) و راست‌روده (رکتوم) را درگیر می‌کند و نوعی پس‌روده‌آماس (کولیت) است.
علت اصلی و دقیق این بیماری مشخص نمی‌باشد اما به نظر می‌رسد باکتری و ویروس‌های ناشناخته‌ای باعث بروز آن میشود.
همچنین استرس و زندگی در محیط شهری باعث تشدید این بیماری می‌گردد.
این بیماری با نام‌های رکتوکولیت هموراژیک یا التهاب زخمی شونده روده بزرگ و به اختصار UC نیز شناخته میشود.
علامت ویژه بیماری اسهال خونی است که به طور تدریجی بیشتر میشود.
گاه نام بیماری به‌خاطر نماد (IBD)، اغلب با نام (IBS) یا سندرم روده تحریک‌پذیر اشتباه میشود، که یک بیماری مشکل ساز ولی خفیف است.
التهاب زخمی پس‌روده شباهت به بیماری کرون دارد که شکل دیگری از بیماری التهابی روده است.
کولیت زخمی یک بیماری متناوب است، با دوره‌های تشدید علائم و دوره‌های بهبودی که در آنها تقریباً هیچ‌گونه علامتی دیده نمی‌شود.
با وجودی که علائم التهاب زخمی پس‌روده گاهی می‌تواند خودبه‌خود بهبود یابد، ولی این بیماری معمولاً نیازمند درمان است.
o مشاهدات : خلق افسرده با بیماری مرتبط است.
o نظریات : استرس علایم را تشدید می‌کند.
o توضیحات : معمولاً بعد از یک استرس شدید شروع میشود.
o برخورد با بیماری: بیماران به رابطه مستحکم بیمار – پزشک و رواندرمانی حمایتی همراه با دارودرمانی پاسخ می‌دهند.
o فرضیه‌های روان‌شناختی: شخصیت انفعالی، ترس در کودکی، صفات وسواس فکری، ترس از مجازات، خصومت پنهان
غدد درون‌ریز
8) اختلال : اختلالات متابولیک و غدد درون‌ریز
مشاهدات : تیروتوکسیکوز متعاقب استرس شدید ناگهانی گلیکوزوری در ترس مزمن و اضطراب دیده میشود.
توضیحات: افسردگی متابولیسم هورمون را تغییر می‌دهد، به‌ویژه هورمون محرکه قشر آدرنال (ACTH)
توضیحات: افسردگی متابولیسم هورمون را تغییر می‌دهد، به‌ویژه هورمون محرکه قشر آدرنال (ACTH)
التهاب پوست
9) اختلال : التهاب عصبی پوست یا نورودرماتیت
o مشاهدات: اگزما در بیماران دارای عوامل استرس‌زای متعدد دیده میشود، به‌ویژه در موارد مرگ یک عزیز
o نظریات : تعارض در مورد جنسیت، عصبانیت مهارشده.
o برخورد با بیماری: برخی به هیپنوتیسم جهت کنترل علایم پاسخ می‌دهند.
چاقی
10)اختلال : چاقی
o مشاهدات : پرخوری اضطراب را کاهش می‌دهد.
o نظریات : سندرم غذا خوردن در شب با بی‌خوابی مرتبط است.
o توضیحات : ناتوانی در درک اشتها، گرسنگی و سیری
o برخورد با بیماری: روش‌های رفتاری، گروه‌های حمایتی، مشاوره تغذیه و رواندرمانی حمایتی مفید هستند. افسردگی زمینه‌ای را درمان کنید.
o فرضیات روان‌شناختی: تعارض مربوط به مرحله دهانی و وابستگی بیمارگون.
آرتروز
11)اختلال : آرتروز یا استئوآرتریت Osteoarthritis
o توضیحات : اضطراب یا افسردگیِ همراه را با رواندرمانی حمایتی درمان کنید.
o برخورد با بیماری: کنترل شیوه زندگی شامل کاهش وزن، ورزش‌های ایزومتریک برای تقویت عضلات و مفاصل، حفظ فعالیت بدنی و کنترل درد است.
زخم معده
اختلال : بیماری زخم معده یا اولسر پپتیک Peptic Ulcer
o نظریات : نوع ایدیوپاتیک به یک باکتری خاص یا محرک فیزیکی ربطی ندارد.
o توضیحات : افزایش اسید و پپسین معده متناسب با مقاومت مخاطی، هر دو به اضطراب، استرس، الکل، قهوه و تغییرات شیوه زندگی حساس هستند.
o برخورد با بیماری: آرمیدگی درمانی توصیه میشود.
o فرضیه‌های روان‌شناختی: نیازهای وابستگی قوی برآورده نشده، ناتوانی در بیان عصبانیت، بی‌نیازی و استغنای سطحی و کم‌عمق
اختلال گردش خون
12)اختلال : بیماری رینو Raynaud
o مشاهدات : پدیده رینود یک اختلال دستگاه گردش خون است که به‌عنوان عارضه‌ای از سایر بیماری‌ها بروز می‌کند.
o نظریات : انقباض عروق محیطی مرتبط با سیگار کشیدن و استرس
o توضیحات : در دانش پزشکی به کاهش چشمگیر جریان خون در رگ‌های دست یا پا و به یکی از علت‌های سرمای شدید و یا احساسات آنی
و بنابراین در اثر فعالیت واگ یا سیستم سمپاتیک، ممکن است اتفاق افتد.
هر دو اختلال مذکور شریان‌های کوچک دست و پا را درگیر ساخته و در هر دو جنس دیده می‌شوند ولی در خانم‌های سنین ۴۰-۲۰ سال شایعترند.
o برخورد با بیماری: تغییرات شیوه زندگی: قطع سیگار، ورزش در حد متوسط، بیوفیدبک با افزایش اتساع عروق می‌تواند دمای دست را افزایش دهد.
غش
13)اختلال : غش و سنکوپ Syncope یا Fainting ، کاهش فشار خون
سنکوپ که در زبان عامه گاه غش نامیده میشود، از دست رفتن هوشیاری برای مدت زمانی نه چندان طولانی است
که در آن شخص وضعیت بدنی خود را از دست می‌دهد (غش می‌کند).
سنکوپ حالتی ملایم‌تر از شوک است و علت بروز این حالت کاهش جریان خون به تمام بخش‌های مغز است که معمولاً از فشار خون پایین ناشی میشود.
در برخی موارد علائم پرودرومال پیش از از دست دادن هوشیاری رخ می‌دهد.
این علائم ممکن است شامل سرگیجه خفیف عرق‌کردن، رنگ پریدگی، تاری دید، تهوع، استفراغ، و احساس گر گرفتگی در میان سایر افراد باشد.
همچنین ممکن است که سنکوپ با یک دوره کوتاه اسپاسم عضلانی همراه باشد
اگر فرد به طور کامل آگاهی و توان عضلانی خود را از دست ندهد به چنین حالتی پیش‌سنکوپ گفته میشود.
توصیه میشود که پیش سنکوپ نیز همانند سنکوپ مورد درمان قرار گیرد
o مشاهدات :
o نظریات : رفلکس وازواگال با اضطراب حاد یا ترس باعث افت فشار خون و غش میشود.
o توضیحات : در بیمارانی که فعالیت بیش از حد سیستم عصبی خودمختار دارند، شایع‌تر است.
با کم‌خونی و داروهای ضدافسردگی (ایجاد افت فشار خون به‌عنوان آثار جانبی) تشدید میشود.
کهیر
14)اختلال : کهیر Urticaria ، آنژیوادم Angioedema
کَهیر واکنش آلرژیک حاد یا مزمن به شکل ورم‌دانه‌های گرد سرخ بر روی پوست که با خارش شدید همراه است.
کهیر آماس و ورمی است در پوست بدن که شبیه به آماسی که از برخورد گزنه پدید می‌آید.
کهیر بیماری کوتاه‌مدتی است که با سرخی پوست و خارش بسیار در تمام بدن همراه است.
این عارضه پوستی به صورت دانه‌های کوچک صورتی رنگ یا به شکل برجستگی‌های وسیعتر و گاهی به صورت تاول دیده میشود
و با خارش شدید همراه است.
کهیر معمولاً بر اثر واکنش بدن در برابر آزاد شدن مواد هیستامینی یا ترکیباتی نزدیک به هیستامین پدید می‌آید.
آنژیوادم عبارت است از ادم پوست، بافت زیر جلدی، مخاط و زیر مخاط. آنژیوادم بسیار شبیه کهیر است
ولی بافتهای عمقیتری را درگیر می‌سازد.
در گذشته به آن ادم آنژیونوروتیک نیز می‌گفتند.
o مشاهدات : ممکن است با استرس، اضطراب مزمن و افسردگی در ارتباط باشد.
o نظریات : نوع ایدیوپاتیک با آلرژن خاص یا محرک‌های فیزیکی ارتباطی ندارد.
o توضیحات : خارش با اضطراب تشدید میشود.
خراشاندن خود با خصومت مهارشده مرتبط است.
o برخورد با بیماری: بعضی فنوتیازین‌ها اثر ضدخارش دارند.
o فرضیات روان‌شناختی: تعارض میان‌وابستگی – استقلال، احساس گناه ناخودآگاه، خارش به‌عنوان جابه‌جائی جنسی.
بیماریهای طبی ، جراحی و نورولوژیک که با علایم روانپزشکی تظاهر می‌یابند.
· تعداد زیادی اختلالات طبی و نورولوژیک که در جدول مشکلات طبی با علایم روانپزشکی تظاهر می‌یابند خلاصه شده‌اند ،
ایدز
15)بیماری ایدز
o سن و جنش شیوع : در مردان بیشتر است. سوءمصرف وریدی داروها همجنس‌بازان زنانی که شریک جنسی مردان دوجنس‌خواه هستند.
o علایم شایع طبی : لنفادنوپاتی خستگی عفونت‌های فرصت‌طلب سارکوم کاپوسی
o علایم و شکایات روانپزشکی: افسردگی اضطراب اختلال موقعیت‌یابی
پرکاری تیروئید
16)بیماری هیپرتیروئیدی (تیروتوکسیکوز) Hyperthyroidism
پرکاری تیروئید بیماری غدّهٔ تیروئید است که در آن تیروئید بیش از مقدار طبیعی، هورمون ترشّح می‌کند.
هورمونهای غدّهٔ تیروئید تیروکسین (T4) و T3 هستند.
در این حالت علائمی از بیماری از جمله تپش تند قلب، کاهش وزن، تعریق، عدم تحمّل گرما، لرزش و بیقراری نمایان میشود.
از جمله بیماری‌هایی که موجب پرکاری تیروئید می‌شوند بیماری گریوز یا بیماری بازدو است.
تشخیص با اندازه‌گیری سطح خونی هورمونهای غده تیروئید صورت می‌گیرد و در موارد خواص از طریق تست ید رادیواکتیو.
همچنین اغلب به‌دلیل فیدبک منفی هورمونهای تیروئید بر هیپوفیز سطح خونی TSH (هورمون محرکه تیروئید) کاهش‌می‌یابد.
o سن و جنش شیوع : دز زنان ۳ برابر است. ۵۰-۲۰ سال
o علایم شایع طبی : لرزش، تعریق، کاهش وزن و نیرو، عدم تحمل گرما
o علایم و شکایات روانپزشکی: اضطراب افسردگی
کم‌کاری تیروئید
17)بیماری هیپوتیروئیدی (میگزدم) Hypothyroidism
هیپو تیروئیدی یا کم‌کاری غده تیروئید در بین بیماریهای غدد درون ریز شایع‌ترین بیماری پس از دیابت می‌باشد.
به زبان ساده این بیماری هنگامی ایجاد میشود که غده تیروئید نتواند به اندازه نیاز بدن هورمون تولید کند.
هورمون غده تیروئید تری یدوتیرونین (T۳) و تیروکسین (T۴) است.
این هورمونها وظیفه تنظیم مصرف انرژی، تولید گرما و تسهیل رشد در بدن را برعهده دارند.
بیماری در زنان سه برابر شایع‌تر از مردان است.
o سن و جنش شیوع : در زنان ۵ برابر است. ۵۰-۳۰ سالگی
o علایم شایع طبی : صورت پف‌آلوده، پوست خشک، عدم تحمل سرما
o علایم و شکایات روانپزشکی: خستگی مفرط اضطراب با تحریک‌پذیری اختلال فکر هذیان‌های جسمی توهم
پرکاری غده پاراتیروئید Hyperparathyroidism
18)بیماری هیپرپاراتیروئیدی
غدد پاراتیروئید که در واقع چهار غده مجزا در قسمت خلفی غده تیروئید هستند با ترشح هورمون پاراتورمون وظیفه کنترل سطح سرمی کلسیم را برعهده دارد .
اگر به دلیلی افزایش سطح هورمون پاراتورمون را علیرغم سطوح بالای کلسیم سرم داشته باشیم پرکاری پاراتیروئید نامیده میشود .
o سن و جنش شیوع : در زنان بیشتر است. ۶۰-۴۰ سالگی
o علایم شایع طبی : هیپررفلکسی انقباضات ناگهانی تتانی
o علایم و شکایات روانپزشکی: هر دو نوع اختلال پاراتیروئید ممکن است موجب اضطراب بیش‌فعالی و تحریک‌پذیری یا افسردگی، بی‌احساسی و کناره‌گیری شوند.
کم کاری غده پاراتیروئید
19)بیماری هیپوپاراتیروئیدی
کم کاری پاراتیروئید یا هیپوپاراتیروئیدی کاهش عملکرد غدد پاراتیروئید با تولید کمتر از حد هورمون پاراتیروئید است.
این بیماری می تواند منجر به کاهش سطح کلسیم در خون شود،
همچنین اغلب باعث دل درد و پرش عضلات و یا تتانی (انقباض عضلانی غیر ارادی)، و چندین علامت دیگر می شود.
این بیماری می تواند ارثی باشد، و یا می تواند به علت آسیب های مرتبط با سیستم ایمنی بدن و همچنین تعدادی از علل نادرتر ایجاد شود.
تشخیص آن با آزمایش خون، و تحقیقات دیگر مانند آزمایش ژنتیک صورت می گیرد.
درمان پاراتیرویید با این محدودیت مواجه است که هیچ هورمون مصنوعی نمی‌تواند به عنوان جایگزینی برای هورمون پاراتیروئید باشد.
جایگزینی کلسیم یا ویتامین D می تواند علائم را بهبود بخشد اما می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه و بیماری های مزمن کلیه را افزایش دهد.
o سن و جنش شیوع : در زنان ۳ برابر است. ۶۰-۴۰ سالگی
o علایم شایع طبی : ضعف، بی‌اشتهائی، شکستگی
o علایم و شکایات روانپزشکی: ایجاد سنگ، زخم پپتیک
غده آدرنال- افزایش کورتیزول
20)بیماری هیپرآدرنالیسم (بیماری کوشینگ) Cushing’s Syndrome
نشانگان کوشینگ در اثر افزایش فعالیت قشر غده آدرنال ایجاد میشود.
این سندرم را هایپرکورتیزولیسم (افزایش کورتیزول) نیز می‌نامند.
این بیماری می‌تواند در اثر مصرف بیش از حد کورتیکواستروئیدها، ترشح بالای ACTH یا هایپرپلازی کورتکس آدرنال باشد.
تولید زیاد کورتیکو استروئیدهای درون‌زا (آندوژن) ممکن است علل مختلفی داشته باشد،
از جمله تومور غده هیپوفیز که ACTH ترشح کرده و موجب افزایش ترشح هورمونهای قشر آدرنال بیش از حد طبیعی می‌گردد.
o سن و جنش شیوع : بزرگسالان هر دو جنس
o علایم شایع طبی : افزایش وزن تغییر توزیع چربی، خستگی‌پذیری آسان
o علایم و شکایات روانپزشکی: متنوع است. افسردگی، اضطراب، اختلال فکر با هذیان‌های جسمی
نارسائی آدرنال
21)بیماری نارسائی قشر آدرنال (بیماری آدیسون) Addison Diseases
کمبود هورمونهای قشر غده فوق کلیوی (هیپوکورتیکوئیدی) باعث بیماری آدیسون میشود.
به هورمونهای مترشحه از بخش قشری غده فوق کلیوی کورتیکواستروئیدها Corticosteroids گفته میشود.
کورتیکواستروئیدها به دو گروه عمده مینرالوکورتیکوئیدها Mineralocorticoids مانند آلدوسترون
و گلوکوکورتیکوئیدها Glucocorticoids مانند کورتیزول تقسیم بندی می‌شوند.
مینرالوکورتیکوئیدها در تنظیم آب و الکترولیتها در بدن نقش دارند.
گلوکوکورتیکوئیدها نقشهای مختلفی در بدن دارند از جمله کاهش التهاب، تخفیف واکنشهای ایمنی، تاثیر بر متابولیسم و افزایش قند خون.
o سن و جنش شیوع : بزرگسالان هر دو جنس
o علایم شایع طبی : کاهش وزن، افت فشار خون، رنگدانه‌دار شدن پوست
o علایم و شکایات روانپزشکی: افسردگی، منفی‌کاری، بی‌احساسی، اختلال فکر، شکاکیت
پورفیری
22)بیماری پورفیری، نوع حاد متناوب Porphyrias
گروهی از اختلالات نادر ارثی (یا اکتسابی) هستند که مشخصه آنها تولید و دفع بیش از حد پورفیرین‌ها است.
در این بیماری مشکل در نقص آنزیمهای چرخه بیوسنتز هم است.
o سن و جنش شیوع : زنان ۴۰-۲۰ سال
o علایم شایع طبی : بحران‌های شکمی ضعف گز گز و مور مور
o علایم و شکایات روانپزشکی: اضطراب، شروع ناگهانی، شدید؛ نوسان خلق
کم‌خونی بدخیم
23)بیماری کم‌خونی بدخیم Anemia
کم‌خونی یا آنمی اختلال خونی شایعی است که در آن گلبول‌های قرمز و یا هموگلوبین کافی در خون وجود ندارد.
هموگلوبینی که در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد باعث میشود تا اکسیژن به گلبول قرمز متصل شده و توسط مویرگ‌ها به بافتهای مختلف بدن برسد.
ازآنجایی که تمام سلول‌های بدن انسان برای زنده ماندن به اکسیژن وابسته‌اند،
کمبود آن باعث هیپوکسی شده و گسترهٔ وسیعی از مشکلات را به‌همراه دارد.
کم‌خونی انواع گوناگونی دارد که هر یک علت خاص خود را دارند.
این بیماری بر اساس‌های گوناگونی طبقه‌بندی میشود، مثل ریخت‌شناسی گلبول‌های قرمز، مکانیسم‌های اتیولوژیک و غیره.
سه دستهٔ اصلی عبارتند از:
i. ازدست رفتن حجم زیادی از خون (خون‌ریزی‌های حاد یا مزمن)،
ii. ازبین‌رفتن سلول‌های خونی (همولیز)
iii. کمبود تولید سلول‌های خونی.
o سن و جنش شیوع : زنان ۶۰-۴۰ سال
o علایم شایع طبی : کاهش وزن، ضعف، گلوسیت، نوریت انتهاءها
o علایم و شکایات روانپزشکی: افسردگی، احساس بی‌ارزشی، و گناه
متابولیسم مس
24)بیماری دژنراسیون هپاتولنتیکولر (بیماری ویلسون) Autosomal Recessive Genetic Disorder
بیماری ویلسون یک اختلال ارثی اتوزوم مغلوب در متابولیسم مس است که در آن تجمع مس در ارگانها و بافتهای مختلف دیده میشود.
شیوع نسبی آن یک در صدهزار تولد تا یک در پانصدهزار تولد است.
افزایش تجمع مس احتمالاً ناشی از نقص لیزوزومهای کبدی در دفع مس از طریق صفراست که نتیجه آن تجمع مس در حد توکسیک
در کبد، مغز، کلیه، چشم و سایر بافتها می باشد.
o سن و جنش شیوع : در مردان ۲ برابر است. در نوجوانان دیده میشود.
o علایم شایع طبی : علایم کبدی و اکستراپیرامیدال
o علایم و شکایات روانپزشکی: نوسانات خلق (ناگهانی و قابل تغییر) خشم انفجاری
تومور مغز
25)بیماری تومورهای داخل جمجمه‌ای
o سن و جنش شیوع : بزرگسالان در هر دو جنس
o علایم شایع طبی : در مراحل اول علامتی ندارد. سردرد، استفراغ در مراحل بعدی تورم داخلی و ادم‌پاپی چشم
o علایم و شکایات روانپزشکی: متنوع است، افسردگی، اضطراب تغییرات شخصیتی
سرطان لوزالمعده
26)بیماری کارسینوم پانکراس
o سن و جنش شیوع : در مردان ۳ برابر است. ۷۰-۵۰ سالگی
o علایم شایع طبی : کاهش وزن درد شکم، ضعف، زردی
o علایم و شکایات روانپزشکی: افسردگی، احساس نابودی قریب‌الوقوع بودن احساس گناه شدید
تومور آدرنال
27)بیماری فئوکروموسیتوما Pheochromocytoma
یک غده (تومور) نادر است که معمولاً در غدد آدرنال رخ می‌دهد. در این تومور افزایش ترشح کاتکولامین‌ها روی می‌دهد.
o سن و جنش شیوع : بزرگسالان هر دو جنس
o علایم شایع طبی : سردرد و تعریق در طی افزایش فشار خون، تپش قلب، درد پهلو، از دست دادن وزن، بالارفتن قندخون، درد قفسه سینه، تهوع و استفراغ و رنگ پریدگی
o علایم و شکایات روانپزشکی: اضطراب، هراس، ترس، لرزش، نگرانی
ام‌اس
بیماری اسکلروز متعدد (MS) Multiple Sclerosis
اِم‌اِس یا MS یک بیماری التهابی است که در آن غلاف‌های میلین سلول‌های عصبی در مغز و نخاع آسیب می‌بینند.
این آسیب دیدگی در توانایی بخش‌هایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند می‌تواند اختلال ایجاد می‌کند
و باعث به وجود آمدنِ علائم و نشانه‌های زیادِ جسمی شود.
ام‌اس به چند شکل ظاهر میشود و علائم جدید آن یا به صورت عودِ مرحله‌ای (به شکل برگشتی) یا در طولِ زمان (به شکل متناوب) اتفاق می‌افتد.
ممکن است در بین عود، نشانهٔ بیماری به کلی از بین برود؛ با این وجود مشکلاتِ عصبیِ دائمی بویژه با پیشرفتِ بیماری در مراحلِ بعدی به طورِ مداوم اتفاق می‌افتد.
اگرچه علت بیماری مشخص نیست اما مکانیزمِ اصلیِ آن آسیب زدن توسط سیستم ایمنی بدن و یا اختلال در سلول‌های تولیدکنندهٔ غلافِ میلین است.
o سن و جنش شیوع : زنان ۴۰-۲۰ سالگی
o علایم شایع طبی : از دست دادن حس و توانائی حرکت سخن گفتن منقطع نیستاگموس
o علایم و شکایات روانپزشکی: تغییرات شخصیت، نوسان خلق، افسردگی، همه علائم یا نشانه‌های عصب شناختی؛ مشکلات سامانه عصبی خودگردان،
دیداری، حرکتی و حسی. علائم خاص از طریق محل‌های زخم در سیستم عصبی مشخص می‌شوند و شامل کم بساوایی یا خواب رفتگی مانند مور مور شدن،
گزگز کردن، ضعف عضلات، واکنشهای غیرارادی، گرفتگی عضلات یا ناتوانی در حرکت، ناتوانی در هماهنگی و تعادل ناهماهنگی عضلات، مشکل در صحبت کردن
یا مشکل در غذا خوردن، مشکلات دیداری (جنبش کره چشم، کاهش دید یا دوبینی)، احساس خستگی، درد شدید یا درد مزمن و مشکل در ادرار و مدفوع می‌باشد.
دشواری در فکر کردن و مشکلات عاطفی مانند افسردگی یا خلق ناپایدار نیز در بین مبتلایان به ام‌اس رایج است.
تشخیص افتراقی
o همانگونه که بیماری‌هائی که اختلالات روانتنی را تقلید می‌کنند آمده، علایم و اختلالات روانپزشکی مختلفی ممکن است با اختلالات روانتنی اشتباه شوند.
o هر یک از این موارد فاقد یک ضایعه قابل اثبات یا یک روند شناخته‌شده پاتوفیزیولوژیک هستند.
· بیماری‌هائی که اختلالات روانتنی را تقلید می‌کنند
28)تشخیص اختلال: اختلال تبدیلی
o تعریف و مثال: تغییری در عملکرد جسمی وجود دارد که به یک اختلال جسمی اشاره می‌کند،
در حالی‌که بیانگر یک تعارض روان‌شناختی است (مثلاً آفونی روانی)
29)تشخیص اختلال: اختلال بدشکلی بدن
o تعریف و مثال: اشتغال ذهنی در مورد یک نقص جسمانی خیالی در ظاهر در یک فرد ظاهراً طبیعی (مثلاً اشتغال ذهنی در مورد موی صورت)
30)تشخیص اختلال: خودبیمارانگاری یا هیپوکندریا Hypochondriasis
o تعریف و مثال: نگرانی بیش از اندازه در مورد یک بیماری جسمی در حالی‌که معاینات عینی چنین چیزی را نشان نمی‌دهند
(مثلاً آنژین صدری با عملکرد طبیعی قلب)
31)تشخیص اختلال: اختلال جسمی‌سازی
o تعریف و مثال: شکایات مکرر جسمی بدون اختلال جسمی قابل اثبات با وجود معاینات بدنی مکرر، و بدون هیچ مبنای عضوی
32)تشخیص اختلال: اختلال درد
o تعریف و مثال: اشتغال ذهنی در مورد درد بدون هیچ بیماری جسمی که شدت آن را توجیه کند.
این درد از یک توزیع نوروآناتومیک پیروی نمی‌کند.
ممکن است بین استرس و تعارض و شروع یا تشدید درد ارتباط نزدیکی وجود داشته باشد.
33)تشخیص اختلال: شکایت جسمی مرتبط با اختلالات روان‌شناختی کلاسیک
o تعریف و مثال: همراهی افسردگی با علایم جسمی (مثلاً ضعف، آستنی)
34)تشخیص اختلال: شکایات جسمی با اختلال سوءمصرف مواد
o تعریف و مثال: برونشیت و سرفه همراه با وابستگی به نیکوتین و توتون
درمان
A. برخورد همکارانه:
o همکاری متخصص داخلی یا جراح که بیماری جسمی را درمان می‌کنند و روانپزشک که به جنبه‌های روانپزشکی می‌پردازد.
B. رواندرمانی:
a) رواندرمانی حمایتی:
o هنگامی‌که بیماران یک توافق درمانی دارند، قادر هستند ترس از بیماری، به‌ویژه خیالپردازی‌های مربوط به مرگ را با روانپزشک در میان بگذارند.
o خیلی از بیماران نیازهای وابستگی قوی دارند که به‌طور نسبی در درمان برآورده میشود.
b) رواندرمانی بینش‌مدار پویشی:
o به دنبال تعارضات ناخودآگاه در رابطه با جنسیت و پرخاشگری باشید.
o اضطراب همراه با استرس‌های زندگی بررسی میشود و دفاع‌های بالغ برقرار می‌شوند.
o اگر بیماران مبتلا به اختلالات روانتنی باشند، از رواندرمانی حمایتی بیش از درمان بینش‌مدار سود می‌برند.
c) گروه‌درمانی:
o گروه‌درمانی در بیمارانی که بیماریهای جسمی مشابهی دارند (مثلاً مبتلایان به کولیت یا افرادی که تحت همودیالیز قرار می‌گیرند) استفاده میشود.
این افراد تجارب خود را با یکدیگر در میان می‌گذارند و از یک دیگر می‌آموزند.
d) خانواده‌درمانی:
o روابط خانوادگی و فرآیند امور بررسی می‌شوند با تأکید بر اینکه چگونه بیماری فرد بیمار بر سایر اعضاء خانواده اثر می‌گذارد.
e) درمان رفتاری شناختی:
i. شناختی:
o بیماران می‌آموزند که چگونه استرس و تعارض به بیماری جسمی تبدیل می‌شوند.
o افکار منفی در مورد بیماری بررسی می‌شوند و تغییر می‌یابند.
ii. رفتاری:
o روش‌های آرمیدگی و بیوفیدبک قطعاً بر دستگاه عصبی خودمختار مؤثر هستند.
o در آسم، آلرژی‌ها، افزایش فشار خون و سردرد مورد استفاده است.
C. دارودرمانی:
i. همیشه علایم غیرروانپزشکی را جدی بگیرید و از داروی مناسب استفاده کنید
(مثلاً ملین برای یبوست ساده) با پزشک بیمار مشورت کنید.
ii. اگر پریشانی همراه با بیماری وجود دارد، از داروهای آنتی‌پسیکوتیک استفاده کنید.
به آثار جانبی داروها و تأثیر آنها بر اختلال توجه کنید.
iii. داروهای ضداضطراب در طی دوره استرس حاد، اضطراب آزاردهنده را برطرف می‌کنند.
به‌منظور جلوگیری از وابستگی به دارو استفاده از آن را محدود کنید، ولی برای تجویز به موقع دارو درنگ نکنید.
iv. ضدافسردگی‌ها می‌توانند در افسردگی ناشی از یک بیماری طبی مؤثر باشند.
مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین هنگامی‌که بیمار در مورد بیماریش وسواس دارد و نشخوار ذهنی می‌کند،
می‌توانند کمک‌کننده باشند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر