اختلال کم توجهی-بیش فعالی

بسیاری از انسانها از مشکل نداشتن تمرکز و احساس گاه و بیگاه بی­قراری و ناآرامی رنج می­برند. اگر شما دچار کم­توانی موسوم به “اختلال کم توجهی-بیش فعالی یا ADHD” هستید این مشکلی است که همواره با شماست و به روی زندگی روزانه شما بسیار تاثیر می­گذارد. این تاثیر گذاری ممکن است تا آنجا پیش برود که شما در محیط آموزشی یا محیط کاری با دشواری روبرو شوید.

اختلال کم توجهی -بیش فعالی چیست؟

اختلال کم توجهی- بیش فعالی یک کم­توانی و اختلال رفتاری – رشدی است و به این معناست که فرد مبتلا برای متمرکز کردن توجه خود دچار مشکل است. این دشواری در تمرکز می­تواند در شرایط گوناگون جلوه­های گوناگون داشته باشد. ADHD کوتاه شده­ی Attention Deficit Hyperactivity Disorder است که معنای آن “اختلال کم­توجهی – بیش فعالی” است. اما همه کسانی که “بیش فعالند” به این بیماری مبتلا نیستند.

اگر شما دچار اختلال کم­ توجهی – بیش فعالی هستید باید تلاش و کوشش بسیاری بخرج دهید که خود را متمرکز کنید و این باعث می­شود که بشدت خسته شوید. خلق و خو و مناعت طبع انسان نیز تحت تاثیر قرار می­گیرد.

انواع “اختلال کم توجهی-بیش فعالی”

اختلال کم توجهی-بیش فعالی شکل­های گوناگونی دارد. عادی­ترین نوع آن به شکل دشواری در تمرکز، دشواری در کنترل رفتارهای ناگهانی و بیش از حد فعال بودن جلوه­گر می­شود. نوع کمتر عادی آن اینست که فرد مبتلا دچار مشکل تمرکز پیدا کردن است اما حرکات پیش­بینی نشده انجام نمی­دهد. این شکل از اختلال، به کوتاهی ADD و یا گاهی AD(H)D خوانده می­شود. شکل سوم این اختلال تنها بیش فعالیتی یا فزون کُنشی و رفتارهایی است که انگیزه آنی دارند و بدون فکر قبلی انجام داده می‌شوند. این اختلال بیشتر در کودکان دیده می­شود و اغلب یا ازبین می­رود و یا بعدا تبدیل می­شود به شکل ترکیبی اختلال کم توجهی-بیش فعالی یا ADHD .

دچار بودن به اختلال کم توجهی-بیش فعالی چگونه می­تواند باشد؟

برای نمونه فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در رعایت وقت و یا داشتن کنترل لازم به روی وسایل خود دشواری داشته باشد. فرد هم چنین در دسته بندی و جدا کردن احساسات خود دشواری دارد زیرا هرآنچه که شنیده و یا دیده می­شود تاثیری یکسان بر او دارد. دستورالعمل های طولانی و پیچیده و راه اندازی وسایل گوناگون نیز برای او به آن سادگی نیست که برای افرادی است که این اختلال را ندارند. همین مشکل با به پایان بردن کاری که شروع شده نیز بچشم می­خورد. فرد مبتلا به اختلال کم توجهی- بیش فعالی اغلب بیشتر از دیگران دچار بیقراری و ناآرامی می­شود. بسیاری از کسانی که به این اختلال دچارند به راحتی به خیالبافی می­پردازند و به چیزهای دیگری فکر می­کنند غیر از آنچه که در پیش روی خود دارند، مانند انجام درس و مشق خود یا سخنرانی­ای که باید درآن شرکت کنند ویا قرار ملاقاتی که باید درآن حاضر شوند.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی در افراد گوناگون متفاوت است

اختلال کم توجهی-بیش فعالی بسته به اینکه شما چه کسی باشید خود را به شکل های گوناگون جلوه­گر می­سازد. شخصیت شما، منش و خوی شما، خصوصیاتتان، ارزش­هایتان و علاقه­های شما و اینکه شما چه کسی هستید و چه رفتاری دارید در این جلوه­ها موثرند. اینکه هویت جنسی شما چیست و بر مبنای آن هنجارهای اجتماعی چه انتظاراتی از شما دارد نیز می­تواند در نوع اختلال شما تاثیر گذار باشد. ناآرامی و بیقراری که بسیاری از مبتلایان اختلال کم توجهی – بیش فعالی گرفتار آن هستند نیز خود را به گونه­های متفاوتی نشان می­دهد. برخی با آرام نشستن مشکل دارند و برخی دیگر این ناآرامی را در درون خود حس می­کنند.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی می­تواند به کم توانی منجر شود

هرچه خواسته­های بیشتری از شما انتظار برود، به همان اندازه “اختلال کم توجهی-بیش فعالی” ممکن است مانعی برایتان احساس شود. اینکه نتوانید کم­توانی خود راهدایت و کنترل کنید ممکن است باعث بدفهمی شده و شما را مستاصل سازد و بنوبه خود منجر به کشمکش با اطرافیان شما گردد. از آنجایی که مدارس و محل های کار اغلب شرایط مناسبی برای کم­توانی شما فراهم نمی­سازند، کم توانی شما می­تواند تشدید گردد. مهم است که به یاد داشته باشیم که یک برخورد نامناسب اغلب ناشی از ندانستن است.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی ناشی از چیست؟

این اختلال یک حساسیت مادرزادی در مغز و سیستم اعصاب است که باعث می­شود شما چگونه در برخی شرایط رفتار کنید. این اختلال اغلب ارثی است اما رویدادهای بیرونی نیز می­توانند تا اندازه ای در آن تاثیر داشته باشند. برای نمونه در زایمان زودرس. این اختلال می­تواند در دوران اولیه کودکی خود را نشان دهد و در بسیاری موارد با رشد کودک این اختلال نیز ناپدید می­گردد

از کجا کمک بگیریم؟

اگر گمان می­کنید که به اختلال کم توجهی-بیش فعالی دچار شده­اید باید با درمانگاه محل خودتان یا کلینیک روانپزشکی تماس بگیرید. در آنجا ارزیابی می­کنند که آیا شما دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی شده اید یا اینکه ناراحتی شما دلایل دیگری دارد. معمول است که برای ارزیابی اولیه نخست با یک پزشک یا روانپزشک دیدار می­کنید. پس از این دیدار آزمایش­ها و تحقیق­هایی از شما صورت خواهد گرفت که آشکار می­سازد آیا شما دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی شده­اید یانه.

چه کمکی بمن می­شود؟

اگر تشخیص داده شود شما مبتلا به “اختلال کم توجهی-بیش فعالی” ADHD یا “مشکل تمرکز پیدا کردن” AD(H)D شده­اید این می­تواند به معنای کمک بزرگی برای شما باشد به این صورت که شما بیشتر خواهید آموخت که چگونه عمل می­کنید. ممکن است بشما وسایل کمکی داده شود تا از عهده­ی مدرسه، کار یا دیگر امور روزانه که به گمان شما دشوار است برآیید. همچنین داروهایی در دسترس هست که می­تواند عارضه­های اختلال کم توجهی-بیش فعالی را تسکین و تخفیف دهد. اگر مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستید نیاز به یک زندگی روزانه برنامه­ریزی شده دارید و احتیاج دارید بشما در این برنامه ریزی کمک شود. برای پرهیز از استرس و فشار کاری بیش از اندازه بایستی خواسته­ها، انتظارات و محیط شما با واقعیت­های تازه­ی شما تطبیق داده شود.

ای اس دی/ سندرم آسپرگر

ASD که کوتاه شده¬ی Autism Spectrum Disorder (اختلال طیف اوتیسم) است یک نوع اختلال رشد عصبی می باشد. “ای اس دی” نام مجموعه ای از انواع اختلالات رشد عصبی است که اشاره به گونه دیگری از ارتباط بین فردی و تعاملات اجتماعی دارد. یکی از انواع “ای اس دی” سندرم آسپرگر است.

“ای اس دی” / آسپرگر مربوط به چیست؟

“ای اس دی” / آسپرگر مربوط به اینست که مغز اغلب به دلایل ژنتیکی بشکل متفاوتی کار میکند. “ای اس دی” / آسپرگر مادرزادی است و اغلب در اوایل دوران کودکی متوجه آن می¬شوند. در پسران اغلب بیشتر از دختران این پدیده دیده می¬شود اما از سوی دیگر تشخیص این پدیده در دختران به مراتب مشکل تر است و اغلب بسیار دیرتر در دختران مشاهده میگردد.

به “ای اس دی” / آسپرگر مبتلا بودن چگونه است؟

ابتلا به “ای اس دی” / آسپرگرمی¬تواند علائق ویژه¬ای به همرا بیاورد که باعث شود فرد وقت بسیاری صرف آن کند. فرد مبتلا برای درک کد های اجتماعی دشواری دارد و خواهان تعامل عادی با دیگران نیست، چیزی که برای همه موضوعی بدیهی است برای او نیست. فرد مبتلا نسبت به رفتار احساسی و نیز به صدا و بو بشدت حساس است. اما دچار این پدیده شدن میتواند مزایایی هم داشته باشد. این افراد اغلب مقاوت خوبی دارند، دقیق¬اند و میتوانند به مدتی طولانی به روی موضوعی متمرکز شوند.

“ای اس دی” / آسپرگر میتواند به کم توانی منجر شود

ابتلا به “ای اس دی” / آسپرگر می¬تواند به این معنا باشد که فرد مبتلا در برابر استرس حساسیت بیش از اندازه دارد. این به نوبه خود ممکن است به اضطراب، افسردگی و وسواس منجر شود. تغییرات ظاهری چه کوچک و چه بزرگ نیز میتواند پدیده دشواری باشد. از انجایی که فرد مبتلا قادر به اداره¬ی کم توانی خود نیست به راحتی گرفتار سوء تفاهم با اطرافیان خود میشود. این غیر عادی نیست که مدارس و یا محل های کار قادر نیستند امکانات لازم را در زمینه کم توانی فرد مبتلا در اختیار او بگذارند. درک شرایط فرد مبتلا و نشان دادن تفاهم نسبت به آن از سوی اطرافیان در واقع اهمیت بسیاری دارد.

نمود متفاوت “ای اس دی” / آسپرگر در افراد مختلف

طیف اوتیسم بسیار گسترده است و در افراد گوناگون نمودهای متفاوتی دارد و به شکل های مختلفی ممکن است ظاهر شود. روش فرد مبتلا برای درک دنیای پیرامون، حل مشکلات و ظرفیت دماغی او نیز نقش بزرگی در اینجا بازی میکند.

از کجا می¬توانم کمک بگیرم؟

اگر گمان دارید که به “ای اس دی” / آسپرگر مبتلا هستید باید به یک کلینیک روانشناسی مراجعه کنید. در آنجا نخست به این پرسش پاسخ داده میشود که آیا شما مبتلا به “ای اس دی” / آسپرگر هستید یا ناراحتی شما دلایل دیگری دارد. پس از دیدار با یک پزشک یا روانشناس که نخستین ارزیابی از وضعیت شما را انجام می¬دهند تحقیق گسترده¬تری درباره شما صورت خواهد گرفت که نشان خواهد داد آیا شما مبتلا به “ای اس دی” / آسپرگر هستید یا نه.

چه کمکی میتوانم دریافت کنم؟

به فرد مبتلا وسایل کمکی و کمک آموزشی بهمراه پشتیبانی و حمایت لازم در مدرسه ، محیط کار و نیز در زندگی روزمره ارایه داده خواهد شد. انتظارات، توقعات و محیط زندگی فرد مبتلا بایستی با کم توانی او تطبیق داده شود تا از استرس و اضطراب پرهیز جلوگیری گردد.

سندروم تورت و تیک

سندروم یا اختلال تورت یا توره،tourettes syndrom، و تیک ها معمولا در حدود هفت سالگی آغاز می‌شود و علت آن عدم توازن در مغز است. این دیاگنوز ممکن است ، بویژه برای پدر و مادری که بچه شان به آن مبتلا شده است یک محکومیت ابدی احساس شود. اما واقعیت این است که بسیاری از مبتلایان بهبود می یابند یا یادمی‌گیرند که با نشانه‌های آن در آینده برخورد مناسب بکنند.

سندروم تورت چیست؟

سندروم تورت متعلق به گروهی از اختلالاتی است که نارسایی عصبی- روانی خوانده می شوند، یعنی اینکه مغز آنطوری که باید کار نمی‌کند. در این صورت نشانه‌هایی به شکل تیک های حرکتی و صوتی پدید می آید. تیک عبارت از حرکت هایی غیرارادی مانند پلک زدن، بالا انداختن شانه ها و لمس کردن اشیاء  ونیزصدا درآوردن و سرفه و صاف کردن گلو  یا سوت زدن است.

بعضی‌ها ناسزاگویی و اظهارات نامناسب را تیک تلقی می‌کنند که کوپرولالی نامیده می‌شود  اما  بسیاری از مبتلایان به سندروم تورت این رفتار را ندارند.

تیک ها معمولا در کودکی، میان پنج و هفت سالگی،  پدید می آیند اما این به این معنا نیست که این کودکان ممکن است به اختلال تورت مبتلا شوند. این تیک ها ممکن است گذرا باشند و نیازی به درمان آنها نباشد. برای اینکه دیاگنوز تورت شامل کسی بشود لازم است که تیک‌ها دستکم یک سال  و دستکم سه ماه بدون توقف دیده شوند. در درجه ی نخست پسران به این بیماری  مبتلا می‌شوند و این بیماری یک بیماری ارثی است.

سندروم تورت چه تاثیری بر زندگی دارد؟

سندروم تورت می تواند  بویژه برای کودکی که تازه مدرسه را شروع کرده بسیارناراحت کننده باشد. علاوه بر تیک ها دشواری تمرکز حواس، بیش فعالی و دیس‌لکسی(خوانش پریشی) در این کودکان پدیده هایی معمولی است. این بیماری می تواند به شدت متغیر باشد و از دوره های سخت  تیک ها  تا دوره هایی که نشانه ای از آن دیده نمی شود، تغییر یابد. استرس معمولا باعث تحریک علایم بیماری می‌شود.

در بسیاری از مبتلایان ، نشانه های بیماری در بزرگسالی از بین می رود. اگر چنین هم نباشد، بسیاری می توانند بطوری بر تیک های خود مسلط شوند که اطرافیان متوجه آنها نشوند و سپس در خانه این علایم بروز می کند. بسیاری می توانند به رغم  داشتن این بیماری  زندگی اجتماعی خوبی داشته باشند. تفاهم پیرامونیان اهمیت بسیاری در این زمینه دارد.

معمولا در  کسانی که مبتلا به سندروم تورت  هستند، انگیزش های آنی ایجاد می شود و آنها از وسواس، اضطراب یا افسردگی رنج می برند. این بیماری بر هوش یا استعدادهای اشخاص تاثیری نمی‌گذارد. این موضوه مورد بحث بود ه که آیا پیوندی میان اختلال تورت و استعداد موسیقایی، وجود دارد یا ندارد ، برای نمونه آیا چنین پیوندی در مورد موزارت وجود داشته یا نداشته است.

آیا باید خواستار کمک شوم؟

اگر متوجه شوید که کودکی مدت زمان درازی است که  از تیک رنج می برد  باید جویای کمک شوید. پی بردن به اینکه رفتار کودک ناشی از چیست می تواند دشوار باشد و در مورد او  هرچه زودتر تشخیص بیماری انجام گیرد ، درمان بیماری در دوران رشد او آسانتر خواهد بود.  اطرافیان کودک با کسب  اطلاعات و معلومات  متوجه خواهند شد که رفتار کودک رفتاری ارادی نیست.

شما، بسته به سن کودک، می توانید با مرکز درمانی، درمانگاه مدرسه، نهاد روانپزشکی کودکان و نوجوانان (BUP) یا مرکز بهداشت و درمان کودکان تماس بگیرید.  بزشک، برای اینکه تشخیص بیماری درست باشد،  باید علت های دیگرتیک ها را منتفی بداند و مشاهده کند که فرد مبتلا هم از تیک های حرکتی و هم از تیک‌های صوتی رنج می برد.

معالجه چگونه می‌تواند باشد؟

اگر احساس شود که تیک های کودک مانع شدید کارکردهای او است می توان از کمک حرفه‌ای برخوردار شد. علاوه بر اقدامات حمایتی بیشتر در مدرسه، دارو درمان و رفتاردرمانی شناختی (KBT)   در معالجه ی سندروم تورت می تواند سودمند باشد. خویشاوندان نیز ممکن است به حمایت و آموزش برای پشتیبانی از شخص مبتلا نیازمند باشند.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی

بسیاری از انسانها از مشکل نداشتن تمرکز و احساس گاه و بیگاه بی­قراری و ناآرامی رنج می­برند. اگر شما دچار کم­توانی موسوم به “اختلال کم توجهی-بیش فعالی یا ADHD” هستید این مشکلی است که همواره با شماست و به روی زندگی روزانه شما بسیار تاثیر می­گذارد. این تاثیر گذاری ممکن است تا آنجا پیش برود که شما در محیط آموزشی یا محیط کاری با دشواری روبرو شوید.

اختلال کم توجهی -بیش فعالی چیست؟

اختلال کم توجهی- بیش فعالی یک کم­توانی و اختلال رفتاری – رشدی است و به این معناست که فرد مبتلا برای متمرکز کردن توجه خود دچار مشکل است. این دشواری در تمرکز می­تواند در شرایط گوناگون جلوه­های گوناگون داشته باشد. ADHD کوتاه شده­ی Attention Deficit Hyperactivity Disorder است که معنای آن “اختلال کم­توجهی – بیش فعالی” است. اما همه کسانی که “بیش فعالند” به این بیماری مبتلا نیستند.

اگر شما دچار اختلال کم­ توجهی – بیش فعالی هستید باید تلاش و کوشش بسیاری بخرج دهید که خود را متمرکز کنید و این باعث می­شود که بشدت خسته شوید. خلق و خو و مناعت طبع انسان نیز تحت تاثیر قرار می­گیرد.

انواع “اختلال کم توجهی-بیش فعالی”

اختلال کم توجهی-بیش فعالی شکل­های گوناگونی دارد. عادی­ترین نوع آن به شکل دشواری در تمرکز، دشواری در کنترل رفتارهای ناگهانی و بیش از حد فعال بودن جلوه­گر می­شود. نوع کمتر عادی آن اینست که فرد مبتلا دچار مشکل تمرکز پیدا کردن است اما حرکات پیش­بینی نشده انجام نمی­دهد. این شکل از اختلال، به کوتاهی ADD و یا گاهی AD(H)D خوانده می­شود. شکل سوم این اختلال تنها بیش فعالیتی یا فزون کُنشی و رفتارهایی است که انگیزه آنی دارند و بدون فکر قبلی انجام داده می‌شوند. این اختلال بیشتر در کودکان دیده می­شود و اغلب یا ازبین می­رود و یا بعدا تبدیل می­شود به شکل ترکیبی اختلال کم توجهی-بیش فعالی یا ADHD .

دچار بودن به اختلال کم توجهی-بیش فعالی چگونه می­تواند باشد؟

برای نمونه فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در رعایت وقت و یا داشتن کنترل لازم به روی وسایل خود دشواری داشته باشد. فرد هم چنین در دسته بندی و جدا کردن احساسات خود دشواری دارد زیرا هرآنچه که شنیده و یا دیده می­شود تاثیری یکسان بر او دارد. دستورالعمل های طولانی و پیچیده و راه اندازی وسایل گوناگون نیز برای او به آن سادگی نیست که برای افرادی است که این اختلال را ندارند. همین مشکل با به پایان بردن کاری که شروع شده نیز بچشم می­خورد. فرد مبتلا به اختلال کم توجهی- بیش فعالی اغلب بیشتر از دیگران دچار بیقراری و ناآرامی می­شود. بسیاری از کسانی که به این اختلال دچارند به راحتی به خیالبافی می­پردازند و به چیزهای دیگری فکر می­کنند غیر از آنچه که در پیش روی خود دارند، مانند انجام درس و مشق خود یا سخنرانی­ای که باید درآن شرکت کنند ویا قرار ملاقاتی که باید درآن حاضر شوند.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی در افراد گوناگون متفاوت است

اختلال کم توجهی-بیش فعالی بسته به اینکه شما چه کسی باشید خود را به شکل های گوناگون جلوه­گر می­سازد. شخصیت شما، منش و خوی شما، خصوصیاتتان، ارزش­هایتان و علاقه­های شما و اینکه شما چه کسی هستید و چه رفتاری دارید در این جلوه­ها موثرند. اینکه هویت جنسی شما چیست و بر مبنای آن هنجارهای اجتماعی چه انتظاراتی از شما دارد نیز می­تواند در نوع اختلال شما تاثیر گذار باشد. ناآرامی و بیقراری که بسیاری از مبتلایان اختلال کم توجهی – بیش فعالی گرفتار آن هستند نیز خود را به گونه­های متفاوتی نشان می­دهد. برخی با آرام نشستن مشکل دارند و برخی دیگر این ناآرامی را در درون خود حس می­کنند.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی می­تواند به کم توانی منجر شود

هرچه خواسته­های بیشتری از شما انتظار برود، به همان اندازه “اختلال کم توجهی-بیش فعالی” ممکن است مانعی برایتان احساس شود. اینکه نتوانید کم­توانی خود راهدایت و کنترل کنید ممکن است باعث بدفهمی شده و شما را مستاصل سازد و بنوبه خود منجر به کشمکش با اطرافیان شما گردد. از آنجایی که مدارس و محل های کار اغلب شرایط مناسبی برای کم­توانی شما فراهم نمی­سازند، کم توانی شما می­تواند تشدید گردد. مهم است که به یاد داشته باشیم که یک برخورد نامناسب اغلب ناشی از ندانستن است.

اختلال کم توجهی-بیش فعالی ناشی از چیست؟

این اختلال یک حساسیت مادرزادی در مغز و سیستم اعصاب است که باعث می­شود شما چگونه در برخی شرایط رفتار کنید. این اختلال اغلب ارثی است اما رویدادهای بیرونی نیز می­توانند تا اندازه ای در آن تاثیر داشته باشند. برای نمونه در زایمان زودرس. این اختلال می­تواند در دوران اولیه کودکی خود را نشان دهد و در بسیاری موارد با رشد کودک این اختلال نیز ناپدید می­گردد

از کجا کمک بگیریم؟

اگر گمان می­کنید که به اختلال کم توجهی-بیش فعالی دچار شده­اید باید با درمانگاه محل خودتان یا کلینیک روانپزشکی تماس بگیرید. در آنجا ارزیابی می­کنند که آیا شما دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی شده اید یا اینکه ناراحتی شما دلایل دیگری دارد. معمول است که برای ارزیابی اولیه نخست با یک پزشک یا روانپزشک دیدار می­کنید. پس از این دیدار آزمایش­ها و تحقیق­هایی از شما صورت خواهد گرفت که آشکار می­سازد آیا شما دچار اختلال کم توجهی-بیش فعالی شده­اید یانه.

چه کمکی بمن می­شود؟

اگر تشخیص داده شود شما مبتلا به “اختلال کم توجهی-بیش فعالی” ADHD یا “مشکل تمرکز پیدا کردن” AD(H)D شده­اید این می­تواند به معنای کمک بزرگی برای شما باشد به این صورت که شما بیشتر خواهید آموخت که چگونه عمل می­کنید. ممکن است بشما وسایل کمکی داده شود تا از عهده­ی مدرسه، کار یا دیگر امور روزانه که به گمان شما دشوار است برآیید. همچنین داروهایی در دسترس هست که می­تواند عارضه­های اختلال کم توجهی-بیش فعالی را تسکین و تخفیف دهد. اگر مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستید نیاز به یک زندگی روزانه برنامه­ریزی شده دارید و احتیاج دارید بشما در این برنامه ریزی کمک شود. برای پرهیز از استرس و فشار کاری بیش از اندازه بایستی خواسته­ها، انتظارات و محیط شما با واقعیت­های تازه­ی شما تطبیق داده شود.